Nobel Kinh tế vinh danh lý thuyết về hợp đồng lao động

	Tổng thống Colombia nhận giải Nobel Hòa bình
	Nobel Hóa học vinh danh nghiên cứu về cỗ máy phân tử

Hai nhà khoa học nhận giải Nobel Kinh tế 2016. Ảnh: Nobelprize.org

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển hôm 10/10 công bố giải thưởng Nobel Kinh tế cho ông Oliver Hart và Bengt Holmström với những đóng góp cho lý thuyết hợp đồng. Oliver Hart là nhà kinh tế học hiện nghiên cứu tại Đại học Harvard, còn Bengt Holmström là giáo sư kinh tế tại Viện Công nghệ Massachusetts.

"Công trình của họ đặt nền tảng trí tuệ cho việc thiết kế các chính sách và tổ chức trong nhiều lĩnh vực", thông báo của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho hay.

Theo thông báo, công trình nghiên cứu này giúp chúng ta hiểu rõ về cơ chế hợp nhất của các công ty hay khi nào thì các cơ sở như trường học nên do nhà nước hay tư nhân sở hữu. Các vấn đề khác được đặt ra trong nghiên cứu bao gồm trả lương cố định hay theo hiệu suất làm việc cho người lao động.

Kinh tế hiện đại được cấu thành từ vô số hợp đồng, theo thông báo của Ủy ban Nobel. Các hợp đồng có thể bao gồm mối quan hệ giữa cổ đông và nhà lãnh đạo, công ty bảo hiểm và chủ xe... Những mối quan hệ này thường có mâu thuẫn về lợi ích và các hợp đồng cần đươc thiết kế phù hợp để đảm bảo các bên đưa ra quyết định cùng có lợi.

Công cụ lý thuyết do Hart và Holmström đưa ra, bao gồm khung nghiên cứu toàn diện, các vấn đề trong thiết kết hợp đồng, chính sách khấu trừ, đóng bảo hiểm, tư nhân hóa..., có thể làm rõ hơn các vấn đề về hợp đồng trên thực tế, cũng như các cạm bẫy trong thiết kế hợp đồng.

Trả lời phỏng vấn qua điện thoại, giáo sư Bengt Holmstrom thể hiện sự vui mừng và hạnh phúc khi sự nghiệp của ông đã được công nhận. Giáo sư cho biết ông cảm thấy may mắn và biết ơn hội đồng giám khảo, gia đình và người đồng sự của ông.

"Tôi thức dậy lúc 4h40 và băn khoăn liệu có quá trễ cho giải thưởng năm nay hay không, nhưng may mắn điện thoại đã đổ chuông. Hành động đầu tiên của tôi là ôm lấy vợ và đánh thức cậu con trai nhỏ", giáo sư Oliver Hart nói.

Kinh tế là lĩnh vực thứ 5 được vinh danh tại giải Nobel năm nay, sau Y sinh, Vật lý, Hóa học và Hòa bình. Kể từ năm 1969 đến nay, giải thưởng này đã được trao 48 lần.

Trên thực tế, Alfred Nobel chưa từng đề cập tới giải thưởng dành cho lĩnh vực kinh tế trong di chúc. Giải Nobel Kinh tế được Ngân hàng Trung ương Thụy Điển Riksbank thành lập vào năm 1968 để tưởng nhớ ông.

Mặc dù vậy, giải thưởng về kinh tế vẫn được trao cùng với các giải Nobel khác tại lễ trao giải được tổ chức vào ngày 10/12 hàng năm, ngày mất của Alfred Nobel.

Quỹ Nobel, tổ chức điều hành các giải thưởng, không gọi đây là một giải Nobel. Tên gọi chính thức của nó là giải thưởng Khoa học kinh tế Riksbank Sveriges để tưởng nhớ Alfred Nobel.

Giải thưởng Nobel được nhà khoa học người Thụy Điển Alfred Nobel khai sinh vào thế kỷ 19. Các giải thưởng trong lĩnh vực y học, hoá học, văn học và hoà bình được trao lần đầu tiên vào năm 1901, 5 năm sau khi Nobel qua đời.