'Trạm thu tiền' BOT của Bộ GTVT có gì mới?

Các trạm thu phí từng bị đổi tên thành trạm thu giá. (Ảnh: Di Linh).

Trạm thu tiền có gì mới?

Theo thông tin chúng tôi nhận được, ngày 6/5, Bộ GTVT đã có thông báo về việc góp ý dự thảo Thông tư Qui định về xây dựng, tổ chức và hoạt động của trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ.

Đáng chú ý, trạm thu tiền như nêu trên từng được người dân quen gọi là "trạm thu phí, trạm BOT" và một thời từng bị Bộ GTVT đổi tên thành "trạm thu giá".

Theo giải thích của Bộ GTVT trong dự thảo thông tư nêu trên, trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ là nơi thực hiện việc thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ của phương tiện tham gia giao thông đường bộ.

Đơn vị thực hiện thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ là Nhà đầu tư, Doanh nghiệp dự án hoặc đơn vị được Nhà đầu tư, Doanh nghiệp dự án ủy quyền, giao nhiệm vụ thực hiện việc bán, kiểm soát vé thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ. Như vậy, chủ thể thu tiền này không thay đổi.

Cũng theo dự thảo thông tư, trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ được xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo phải tuân theo quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành và thiết kế phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ phải áp dụng hệ thống công nghệ thu một dừng, thu điện tử tự động không dừng sử dụng công nghệ hiện đại, tiên tiến theo quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành và qui định của Bộ GTVT.

"Toàn bộ hệ thống công nghệ thu, hệ thống thiết bị kiểm soát tải trọng xe, hệ thống giám sát và đảm bảo trật tự, an toàn giao thông phải đảm bảo kết nối trực tuyến, ổn định và liên tục với hệ thống quản lí, giám sát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền" - đây là yêu cầu về vấn đề giám sát... trạm thu tiền.

Về vị trí, trạm thu tiền phải được công khai khi công bố dự án và được xác định trước khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi theo qui định của nhà nước; phải đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên liên quan (nhà nước, nhà đầu tư, người sử dụng); phải thuận lợi cho việc thu tiền, đảm bảo khả năng hoàn vốn của dự án đối với dự án đối tác công tư.

Đối với các trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ thu theo hình thức thu hở, vị trí trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ phải được công khai cho chính quyền cấp quận (huyện) và nhân dân địa phương trong thời gian 30 ngày trước thời điểm quyết định duyệt dự án xây dựng trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ.

Cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức công bố công khai vị trí trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ tại trụ sở Ủy ban nhân dân quận (huyện), phường (xã) nơi dự kiến đặt trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ.

Đối với quốc lộ, trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ phải nằm trong phạm vi dự án và được lấy ý kiến của Đoàn Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Hiệp hội vận tải ô tô tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi đặt trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ (nếu có).

Đối với đường địa phương đấu nối vào quốc lộ, trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ phải nằm trong phạm vi dự án do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của địa phương quyết định, sau khi có ý kiến thống nhất của Bộ Giao thông vận tải.

Trường hợp đường địa phương không đấu nối vào quốc lộ, vị trí trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ do cấp quyết định đầu tư quyết định sau khi có ý kiến chấp thuận của Ủy ban nhân dân tỉnh.

Đường thu phí sắp đổi thành đường thu tiền?

Đơn vị quản lí trạm thu tiền không được sách nhiễu

Theo dự thảo thông tư của Bộ GTVT đơn vị thu tiền có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan chức năng của địa phương nơi đặt trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ để giữ gìn an ninh, trật tự trong quá trình thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ, đảm bảo an toàn giao thông, tránh ùn tắc giao thông.

Các đơn vị này cũng có trách nhiệm bảo đảm không xảy ra các hiện tượng tiêu cực, cản trở, gây phiền hà trong hoạt động thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ; xử lí kịp thời các hành vi gian lận (không mua vé, sử dụng vé giả, quay vòng vé, vé không đúng chủng loại) trong quá trình thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ.

Ngoài ra, các trạm thu tiền theo định kì phải sao lưu dữ liệu thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ để phục vụ công tác giám sát, hậu kiểm.

Trạm cũng phải chấp hành việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền lắp đặt thiết bị, phần mềm quản lí, giám sát dữ liệu thu và kết nối trực tuyến, ổn định và liên tục với hệ thống quản lí, giám sát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Đơn vị thu tiền có trách nhiệm không để xảy ra các hành vi gian lận tiền dịch vụ sử dụng đường bộ; can thiệp hệ thống thu, giám sát; sách nhiễu người mua vé, nhận tiền không giao đúng chủng loại vé...

Được biết, đơn vị thu tiền có thể bị tạm dừng hoạt động trong cách trường hợp như để xảy ra các tình huống nguy cơ mất ATGT; thiết bị, công nghệ thu hư hỏng hoặc khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền...

Trạm thu tiền cũng sẽ bị trừ thời gian thu nếu nhà đầu tư chậm nộp báo cáo quyết toán; không thực hiện sao lưu dữ liệu thu...