Vì sao ô tô điện nhiều ưu điểm nhưng chưa phổ biến?

Ô tô điện đang dần trở thành lựa chọn của nhân loại nói chung, thay thế cho các loại ô tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch truyền thống. Yên tĩnh, không khí thải, mạnh mẽ và đặc biệt là không phụ thuộc vào xăng/dầu khiến cho xe điện đang là xu hướng thay đổi của chính ngành công nghiệp xe hơi hiện tại.

Nissan Leaf, mẫu ô tô điện phổ biến nhất thế giới hiện nay với khoảng hơn 250.000 chiếc đang lăn bánh.

Minh chứng là bên cạnh Tesla, hầu hết các hãng xe lớn như Toyota, Hyundai, Nissan, Mercedes-Benz hay Audi đều đang rốt ráo chuẩn bị để ra mắt những mẫu xe chạy một phần điện hoặc hoàn toàn điện trong vài năm tới.

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, sử dụng một chiếc ô tô điện vẫn còn quá nhiều trở ngại so với ô tô truyền thống. Và nếu những rắc rối này chưa được tháo gỡ hoàn toàn, thời điểm "lụi tàn" của ngành công nghiệp ô tô truyền thống vẫn còn rất xa vời.

1. Sạc điện

Không giống như những chiếc xe máy điện khá phổ biến ở Việt Nam hiện nay, khối pin của ô tô điện đòi hỏi có trạm sạc chuyên dụng. Chưa kể tới yếu tố thời gian chờ sạc đầy khá lâu, các trạm sạc ô tô điện rõ ràng không phổ biến bằng trạm xăng.

Nếu không muốn sử dụng trạm sạc công cộng, người dùng xe điện cũng có thể sở hữu bộ chuyển đổi để sạc tại nhà, nhưng với mức giá rất cao. Đồng thời, sử dụng loại "sạc rời" này cũng khiến cho thời gian sạc trở nên dài hơn rất nhiều.

Một trạm sạc điện của Tesla.

Lấy ví dụ chiếc Tesla Model S - mẫu xe được coi là tân tiến nhất hiện nay trong làng xe điện.

Với phiên bản cơ sở sử dụng pin 60 kWh, có khả năng di chuyển khoảng 370 km khi sạc đầy, nếu chỉ sử dụng bộ sạc cơ bản có sẵn trên xe và kết nối với nguồn điện 110 V, sau mỗi giờ sạc, xe có thể di chuyển khoảng 8 km - tức là cần tới hơn 46 tiếng để sạc đầy pin.

Với nguồn điện 240 V, con số tương ứng là 50 km/giờ sạc và cần khoảng hơn 7 giờ để sạc đầy pin. Ngay cả khi chi trả thêm một số tiền khá lớn để sử dụng 2 bộ sạc song song và bộ chuyển đổi nguồn điện công suất lớn của Tesla, bạn cũng cần chờ tới gần 4 giờ để sạc đầy pin.

Với các xe Tesla thông thường, khả năng sạc tại trạm là 35 km/giờ sạc, tức là cần hơn 10 tiếng để sạc đầy. Nếu người dùng tiếp tục chi trả để xe sở hữu khả năng siêu nạp (supercharge), thời gian sạc đầy pin 60 kWh tại trạm giảm xuống còn 1 giờ. Tuy nhiên, bạn có bao giờ đổ xăng hết 1 giờ?

2. Khoảng cách di chuyển

Với nhiều bước tiến về công nghệ, các mẫu xe điện hiện đại ngày nay đã có thể di chuyển được một khoảng cách lớn với bộ pin sạc đầy.

Chevrolet Bolt, một mẫu ô tô điện được coi là đối thủ đáng gờm của Tesla, với khả năng di chuyển khoảng hơn 380 km/lần sạc.

Tuy nhiên, cuối cùng thì người ta vẫn cần dừng xe khi hết năng lượng, tìm một trạm sạc hoặc sử dụng bộ chuyển đổi, chờ một khoảng thời gian khá lâu trước khi có thể tiếp tục di chuyển. Với ô tô truyền thống, đổ xăng/dầu chỉ tốn của bạn vài phút.

Những hành trình dài, có lẽ sẽ vẫn là "vùng đất cấm" với các mẫu xe điện.

3. Giá cả đắt đỏ

Công nghệ cao luôn đồng nghĩa với giá cả sản phẩm cao hơn. Dù có lịch sử không ngắn nhưng các loại xe điện hiện nay đều đang được áp dụng những công nghệ hiện đại nhất để có khối pin không quá lớn mà vẫn có thể di chuyển dài, tăng tốc nhanh.

Kia Soul EV, mẫu xe điện của Kia với giá bán tại Mỹ khoảng 33.000 USD, tức là hơn gấp 2 lần giá bán của chiếc Kia Soul sử dụng động cơ xăng (16.000 USD). Để so sánh, chiếc Mercedes-Benz C-Class hiện có giá bán khoảng 39.000 USD tại Mỹ.

Một phần nữa khiến cho xe điện đắt đỏ hơn xe truyền thống là do quy mô của thị trường chưa đủ lớn để giá thành sản phẩm rẻ đi. Sản phẩm đầu ra trên một dây chuyền sản xuất không lớn như xe chạy xăng/dầu khiến chi phí sản xuất trên đầu xe điện cao hơn, từ đó mà giá bán tới tay người dùng cũng cao hơn.

4. Pin trên ô tô điện không thể dùng mãi mãi

Nếu như xe truyền thống cần thay thế các chi tiết động cơ sau một thời gian sử dụng, ô tô điện cũng cần thay thế những khối pin bị chai. Giá cả đắt đỏ của một mẫu xe điện chỉ là rào cản ban đầu, hàng nghìn USD cho khối pin sau vài năm sử dụng sẽ khiến cho người mua xe điện phải suy nghĩ.

Quay trở lại với Tesla Model S, khối pin 85 kWh có giá bán khoảng 12.000 USD, tương đương 20% giá bán của xe. Tuy Tesla công bố pin trên xe của họ chỉ mất khoảng 6% dung lượng sau 200.000 km di chuyển, con số 12.000 USD cũng là một trở ngại lớn khi gần bằng với giá bán của chiếc xe rẻ nhất tại thị trường Mỹ là Nissan Versa (khoảng 12.800 USD).

5. Chưa phải lựa chọn của số đông

Khi mà những mẫu xe chạy xăng/dầu vẫn đang là lựa chọn của đại bộ phận người dùng, việc sửa chữa, thay thế, bảo dưỡng với ô tô điện cũng là một vấn đề lớn.

Ngay cả với xe chạy xăng, nhiều mẫu xe đắt tiền hoặc không có nhiều người dùng, cũng dễ dàng rơi vào trạng thái "treo xe" hàng tháng trời để chờ phụ tùng được chuyển từ nước ngoài về.

Dù là một hãng xe rất nổi tiếng nhưng mẫu xe điện Toyota RAV4 EV cũng không được nhiều người biết tới.

Trong bối cảnh hiện tại ở Việt Nam, bảo dưỡng hay sửa chữa một chiếc xe điện, rõ ràng còn là một quá trình mò mẫm tốn kém cả về thời gian và tiền bạc của chủ xe.