Vụ cháy Rạng Đông: Bộ TN-MT nói gì về rút tin thủy ngân gấp 10-30 lần WHO khuyến cáo?

Rút thông tin vì "so sánh khập khiễng về tiêu chí"

Sau lùm xùm về việc Bộ TN-MT bất ngờ rút thông tin về kết quả quan trắc chất lượng môi trường sau vụ cháy tại Công ty CP bóng đèn phích nước Rạng Đông (gọi tắt là Công ty Rạng Đông), chiều muộn 10/9, bản tin trên cổng thông tin của Bộ này tại địa chỉ: www.monre.gov.vn đã truy cập được trở lại. Nhưng một số nội dung thông tin đã được sửa đổi.

Trao đổi với Thanh Niên, lãnh đạo Bộ TN-MT lý giải việc rút thông tin thủy ngân trong không khí tại khu vực Công ty Rạng Đông cao vượt ngưỡng khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) từ 10 - 30 lần (ngưỡng ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe con người) vì có sự “so sánh khập khiễng về tiêu chí”, không phù hợp.

Bộ TN-MT bảo lưu kết quả quan trắc môi trường đã công bốtại họp báo Chính phủ hôm 4/9. (Ảnh: Lê Quân).

Về việc bỏ chi tiết Tổng cục Môi trường phải đấu tranh với lãnh đạo Công ty Rạng Đông thì công ty mới thừa nhận dùng thủy ngân lỏng trong sản xuất bóng đèn huỳnh quang,… lãnh đạo Bộ TN-MT giải thích, "bỏ cụm từ đấu tranh đi để cho phù hợp hơn, không nên dùng từ đấu tranh”.

Đồng thời, lãnh đạo Bộ này cũng khẳng định những thông tin trong bản tin có tựa đề: “Thông tin kết quả quan trắc chất lượng môi trường sau vụ cháy tại Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông” còn truy cập được trên cổng thông tin của Bộ TN-MT, là chuẩn xác.

Sự cố cháy nổ ở Công ty Rạng Đông thuộc trách nhiệm chỉ đạo, xử lý của địa phương

Lãnh đạo Bộ TN-MT khẳng định, kết quả quan trắc chất lượng môi trường sau vụ cháy tại Công ty Rạng Đông như Bộ đã thông tin kèm theo khuyến cáo trước đó là chuẩn xác.

Cụ thể, vụ cháy xảy ra tại Công ty Rạng Đông đã làm cháy khoảng 6.000 m² kho chứa sản phẩm bóng đèn huỳnh quang (480.000 sản phẩm), chủ yếu là loại đèn dài 1,2 m có sử dụng thủy ngân lỏng với hàm lượng 20 mg/bóng; bóng đèn compact gồm 1,6 triệu sản phẩm, sử dụng 1 viên Amalgam/bóng đèn trọng lượng khoảng 11,5 mg, hàm lượng thủy ngân khoảng 22 - 30%; bóng đèn tròn công suất thấp dùng sợi đốt vonfram gồm 2 triệu sản phẩm), nguyên liệu và một số loại hóa chất độc hại.

Bộ TN-MT khuyến cáo người dân ở trong vùng bán kính từ 200 m tính từ tường rào Công ty Rạng Đông cần đi khám sức khỏe định kỳ. (Ảnh: Trần Cường).

Theo báo cáo ban đầu của Công ty Rạng Đông, từ năm 2016, công ty chỉ sử dụng viên Amalgam (hỗn hợp của Hg - Zn và Bismut) để sản xuất bóng đèn và khối lượng viên Amalgam trong kho chứa hóa chất tầng 1 bị cháy chỉ còn vài ki lô gam. 

Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế của Tổng cục Môi trường ngày 31.8 và 4.9, Công ty Rạng Đông đã báo cáo có 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy sử dụng thủy ngân lỏng (có độc tính cao hơn so với viên Amalgam) với khối lượng theo tính toán của các nhà khoa học là 30 mg/bóng; khối lượng hóa chất còn lại là hơn 4,5 triệu viên Amalgam, với trọng lượng là 41,75 kg; thủy ngân lỏng là 108,9 kg, trong đó 34,3 kg được bảo quản an toàn cùng với viên Amalgam trong tủ cấp đông tại khu vực bị cháy.

Lượng thủy ngân đã phát tán ra ngoài môi trường do sự cố cháy nổ là 15,1 - 27,2 kg.

Bộ TN-MT cho rằng có đến hơn 27 kg thủy ngân phát tán ra ngoài trong vụ cháy Công ty Rạng Đông. (Ảnh: Trần Cường).

Bộ TN-MT nhận định, sự cố cháy nổ gây mất an toàn hóa chất và ô nhiễm môi trường ở Công ty Rạng Đông ở mức trung bình (cấp cơ sở), xảy ra trên địa bàn thành phố Hà Nội thuộc trách nhiệm chỉ đạo, xử lý của địa phương.

Tuy nhiên, trước lo ngại của người dân, Bộ TN-MT đã chỉ đạo Tổng cục Môi trường phối hợp với Sở TN-MT theo dõi vụ việc; Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc quan trắc, đánh giá chất lượng môi trường đất, không khí, nước, trầm tích đáy và tàn dư tro xỉ sau sự cố để đánh giá dư lượng hóa chất còn lại trong các thành phần môi trường để đề xuất các biện pháp xử lý.

Đến nay, Bộ Quốc phòng đã có chỉ đạo Binh chủng Hóa học vào cuộc phối hợp với TP Hà Nội và Bộ TN-MT tiêu tẩy độc khu vực Công ty Rạng Đông, sau khi UBND TP Hà Nội có văn bản đề nghị giúp đỡ.

Binh chủng Hóa học cũng đã sẵn sàng về nhân lực, vật lực, chỉ còn đợi thống nhất phương án triển khai với TP Hà Nội và Bộ TN-MT.

Dự kiến, việc tiêu tẩy độc khu vực Công ty Rạng Đông sẽ thực hiện trong một vài ngày tới.