Vụ dân đếm xe qua trạm BOT: Không sợ minh bạch, chỉ mất niềm tin

Cho rằng trạm thu phí đường bộ BOT Ninh Lộc, thuộc dự án mở rộng QL 1A, dài 38km đoạn qua phía bắc tỉnh Khánh Hòa, gian lận số liệu thống kê để kéo dài thời gian thu phí, chiếm đoạt tài sản nhà nước và xâm hại quyền lợi người dân, từ cuối tháng 2 đầu 3.2019, một nhóm tài xế cùng với người dân địa phương đã lập trại, giám sát hoạt động trạm BOT này bằng cách kiểm đếm thủ công.

Hoạt động giám sát tự phát của người dân không chỉ tạo hình ảnh phản cảm mà còn xảy ra xung đột bởi hoạt động thiếu tổ chức, bất thường và không khoa học tại đây.

Dân tự phát, đếm xe qua trạm BOT Ninh Lộc một cách thủ công

Tổng Cục đường bộ, Bộ GTVT đã lên tiếng phản ứng trước hoạt động tự phát của dân nhưng bất nhất và không thuyết phục bởi lúc bảo dân sai, khi nói dân có quyền kiểm tra, giám sát.

Người dân mất niềm tin đối với các dự án BOT đường bộ nói chung, BOT Ninh Lộc nói riêng là có cơ sở. Bởi thời gian qua, sau thanh tra, kiểm toán, hàng loạt các dự án BOT đường bộ  cả nước bị phát hiện sai phạm nghiêm trọng.

Trong quá trình triển khai, nhiều nhà đầu tư, nhiều dự án đã bộc lộ sự thiếu minh bạch, biểu hiện sai phạm như "làm một đường, thu một nẻo" (làm đường tránh, hầm chui nhưng lập trạm trên QL - đoạn đường gom); "Làm sau, thu phí trước"; "làm ít thu nhiều" (chỉ mở rộng vài mét QL1A, nhưng thu phí cả con đường); Có biểu hiện nâng khống giá trị đầu tư...

Đặc biệt, khi xảy ra vụ cướp hơn 2,2 tỉ đồng ở trạm BOT Dầu Giây, Đồng Nai hôm mùng 3 Tết, số tiền thực mất và khai báo của nhà đầu tư lại vênh nhau nhiều tỉ đồng dù chỉ 2 ca trực/ngày. Người dân nghi ngờ, phản ứng, đơn vị chức năng ngành giao thông vào kiểm tra lại "không phát hiện sai phạm"!?.

Đây chính là "giọt nước tràn ly" và hành động tự phát lập trạm để kiểm đếm xe qua BOT Ninh Lộc đã minh chứng niềm tin của dân bị tát cạn. Đặc biệt, gần đây, nhóm người đếm xe qua BOT Ninh Lộc hô hoán bị mất sổ sách kiểm đếm, càng làm cho hình ảnh nhà đầu tư trở nên "xấu xí", trở thành đối tượng bị nghi ngờ...

Ngày 8/3, Chủ đầu tư dự án BOT Ninh Lộc - Cty CP BOT Đèo Cả Khánh Hòa đã có kiến nghị Tổng cục Đường bộ Việt Nam thành lập Đoàn kiểm tra thu phí của trạm trong thời gian 3 tháng, với điều kiện mời chính quyền địa phương, Bộ GTVT cùng người dân tham gia.

Ông Huỳnh Tấn Diệu, GĐ Xí nghiệp Quản lý khai thác hạ tầng giao thông số 1 - đơn vị vận hành trạm BOT Ninh Lộc nói rất bức xúc khi "thành phần không đúng phận sự, ăn mặc luộm thuộm, bịt khẩu trang đến trạm tự phát giám sát BOT. Mấy tờ đếm xe của họ bị mất, làm dư luận hiểu nhầm nhà đầu tư là kẻ đánh cắp".

DN này cũng cho biết, việc thu phí tự động, không dừng là dự án riêng, giai đoạn 2. Hiện chưa lựa chọn được nhà đầu tư chứ không hề sợ minh bạch. Trong bối cảnh này, đề xuất phương án giám sát có tổ chức, nhiều bên tham gia để công khai số liệu là hợp lý.

Trong lúc chờ áp dụng công nghệ thông tin, kết nối hệ thống kiểm soát chéo bằng thiết bị thu phí tự động không dừng, thì việc tổ chức cho dân kiểm tra, giám sát cũng cần có phương tiện kiểm đếm khoa học và đáng tin cậy hơn là một xấp giấy tờ thống kê thủ công của nhóm người đang thực hiện.

Đề xuất của Cty CP Đèo Cả Khánh Hòa về việc sẵn sàng mời dân cùng kiểm đếm BOT Ninh Lộc có tổ chức, trong 3 tháng là động thái cho thấy nhà đầu tư không sợ minh bạch và là giải pháp hữu hiệu, mong lấy lại niềm tin người dân.