Việt Trì là vùng đất nằm ở vị trí chuyển tiếp từ địa hình đồi núi sang địa hình đồng bằng, đỉnh của tam giác châu thổ sông Hồng. Từ trung tâm Thành phố nhìn về phía tây là núi Ba Vì, phía đông bắc là dãy núi Tam Đảo. Ở phía tây tây bắc thành phố là núi Nghĩa Lĩnh, nơi có đền thờ các vua Hùng.
Thành phố Việt Trì nằm ở phía đông của tỉnh Phú Thọ, phía bờ tả ngạn sông Hồng, nằm cách trung tâm thủ đô Hà Nội 70km về phía Tây Bắc, cách cửa khẩu quốc tế Lào Cai 350 km về phía Đông, cách trung tâm thành phố Hải Phòng 140km về phía Tây Bắc.
Nằm ở Ngã ba Hạc, nơi có con sông Thao hợp lưu với dòng sông Lô và sông Đà thành dòng Sông Hồng; là đỉnh đầu của vùng Tam giác châu thổ Sông Hồng trù phú, lâu đời gắn liền với lịch sử phát triển dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam nên Việt Trì còn được biết đến với cái tên: Thành phố ngã ba sông.
Thành phố Việt Trì có vị trí địa lý: Phía đông giáp huyện Vĩnh Tường và huyện Lập Thạch thuộc tỉnh Vĩnh Phúc, phía tây giáp huyện Lâm Thao, phía nam giáp huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội với ranh giới tự nhiên là sông Hồng, phía bắc giáp huyện Phù Ninh và huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc.
Thành phố Việt Trì có diện tích 111,75 km², hiện có 22 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 13 phường: Bạch Hạc, Bến Gót, Dữu Lâu, Gia Cẩm, Minh Nông, Minh Phương, Nông Trang, Tân Dân, Thanh Miếu, Thọ Sơn, Tiên Cát, Vân Cơ, Vân Phú và 9 xã: Chu Hóa, Hùng Lô, Hy Cương, Kim Đức, Phượng Lâu, Sông Lô, Thanh Đình, Thụy Vân, Trưng Vương.
Về quy hoạch, ngày 03/07/2015, UBND tỉnh Phú Thọ đã công khai quyết định số 1214/QĐ-TTg về việc điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Việt Trì - tỉnh Phú Thọ đến năm 2030. Quy hoạch này vẫn có giá trị cho tới khi quy hoạch mới được lập, công bố trong thời gian tới.
Theo quy hoạch thành phố Việt Trì được phát triển theo tính chất: Là thành phố tỉnh lỵ, trung tâm hành chính tổng hợp của tỉnh Phú Thọ là một trong những trung tâm Khoa học Công nghệ; Giáo dục Đào tạo; Y tế, Văn hóa, Thể thao, Du lịch, đầu tầu thúc đẩy sự phát triển của vùng Trung du miền núi Bắc Bộ và là một cực quan trọng trong mô hình phát triển đa cực của vùng Thủ đô Hà Nội. Là thành phố Lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam gắn với du lịch sinh thái đặc trưng của vùng Tây Bắc. Là đầu mối giao lưu, đô thị cửa ngõ quan trọng về phía Bắc của vùng Thủ đô Hà Nội; đầu mối giao thông quan trọng nội vùng. Là địa bàn trọng điểm chiến lược về quốc phòng, an ninh của vùng cũng như của cả nước.
Theo quyết định nói trên, quy hoạch giao thông thành phố Việt Trì cụ thể như sau:
Giao thông đối ngoại:
Đường bộ:
Đường bộ cao tốc Hà Nội - Lào Cai: Hoàn thiện nút giao cắt khác cốt với hệ thống đường đô thị: 01 nút giao khác cốt dạng liên thông với đường Phù Đổng; 01 nút giao khác cốt dạng trực thông với đường đô thị quy hoạch mới phía Bắc thành phố (kết nối vào ga nội vùng cận cao tốc).
Quốc lộ 2: Quản lý lộ giới 35m, giữ vai trò trục chính đô thị.
Quốc lộ 32C đoạn qua thành phố Việt Trì: Nâng cấp đạt tiêu chuẩn cấp III đồng bằng.
Xây dựng tuyến quốc lộ 32C mới phía Nam thành phố: Đoạn ngoài đô thị thiết kế đạt tiêu chuẩn đường cấp II đồng bằng và đoạn qua khu vực phát triển đô thị thiết kế đạt tiêu chuẩn đường đô thị, quy mô cụ thể thực hiện theo dự án riêng.
Xây dựng mới tuyến đường nối từ vườn quốc gia Xuân Sơn đến khu di tích lịch sử Đền Hùng, quy mô tuyến đoạn qua thành phố Việt Trì từ 71 - 200m, thiết kế theo tiêu chuẩn đường đô thị.
Tỉnh lộ 323 (đường Âu Cơ): Định hướng phát triển thành đường tránh quốc lộ 2 đoạn qua Việt Trì về phía Bắc. Đoạn qua thành phố thiết kế theo tiêu chuẩn đường đô thị, quy mô 6 làn xe.
Đường sắt: Cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai hiện có và xây dựng mới tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai theo Quy hoạch phát triển giao thông đường sắt Việt Nam.
Đường thủy: Nâng cấp, mở rộng diện tích mới các cảng theo Quy hoạch phát triển giao thông đường thủy nội địa, bao gồm: Cảng Việt Trì đến năm 2030 đạt công suất 3.000.000 tấn/năm, quy mô khoảng 25 ha. Nâng cấp cảng Dữu Lâu đến năm 2030 đạt công suất 350.000 tấn/năm, bố trí cảng hành khách mới trên sông Hồng tại phía Nam thành phố với công suất 100.000 hành khách/năm để phục vụ vận chuyển hành khách đường thủy.
Giao thông đô thị
Hoàn thiện các tuyến đường vành đai, trục chính đô thị hướng Bắc - Nam, Đông - Tây; đường liên khu vực, đường chính khu vực theo tiêu chuẩn đường đô thị. Hình thành một số tuyến giao thông đi bộ kết hợp hoạt động thương mại, dịch vụ tại khu vực không gian lễ hội.
Xây dựng mới: Cầu Đức Bác qua sông Lô (cuối đường Trần Phú); cầu Việt Trì - Ba Vì qua sông Hồng.
Xây dựng nút giao thông chính: Nút giao thông giữa cầu Việt Trì - Ba Vì với quốc lộ 32C mới. Nút giao thông khác mức dạng trực thông giữa đường Trần Phú và đường Âu Cơ và nút giữa đường Trường Chinh với quốc lộ 2 nắn tuyến (tỉnh lộ 323).
Xây mới hai bến xe khách tại phía Tây Bắc Việt Trì gần khu Đền Hùng và phía Đông Nam thành phố. Xây dựng mới hai bến xe tải tại Khu công nghiệp Thụy Vân và khu vực ngã 3 quốc lộ 2 và đường Nguyễn Tất Thành.
Xây dựng trung tâm hệ thống điều hành giao thông thông minh (ITS) khu vực cửa ngõ phía Bắc đô thị (trên đường Phù Đổng) để quản lý, khai thác hệ thống giao thông công cộng đô thị trong tương lai, kết nối đồng bộ với trung tâm điều hành ITS khu vực phía Bắc của Bộ Giao thông vận tải, đảm bảo tương thích, thống nhất trong quản lý vận hành, phối hợp với mạng lưới đường sắt, đường bộ cao tốc của vùng, quốc gia qua khu vực.
Giao thông công cộng: Phát triển hệ thống giao thông xe buýt hiện có kết hợp xây mới hệ thống tuyến xe buýt nhanh (BRT) kết nối từ Ga nội vùng phía Bắc vào khu vực trung tâm thành phố.
Giao thông nông thôn: Cải tạo nâng cấp các tuyến đường hiện trạng, đảm bảo theo tiêu chí nông thôn mới.
Hạ tầng ngầm đô thị: Hệ thống tuynel, hào kỹ thuật ngầm dự kiến bố trí trên các tuyến đường chính đô thị.
Dưới đây là quy hoạch giao thông thành phố Việt Trì thể hiện trên bản đồ quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 - 2030 thành phố Việt Trì - tỉnh Phú Thọ:
- Xem chi tiết quy hoạch sử dụng đất thành phố Việt Trì trong quyết định quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 - 2030 thành phố Việt Trì - tỉnh Phú Thọ TẠI ĐÂY.
- Xem thêm: Cập nhật toàn bộ bản đồ quy hoạch giao thông thành phố Việt Trì TẠI ĐÂY.