Moody’s hạ bậc tín nhiệm, Thủ tướng yêu cầu các Bộ kiểm điểm về việc chậm trả nợ nước ngoài

Chiều 20/12, Tổ công tác của Thủ tướng do Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng chủ trì, làm việc với các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông Vận tải, Công Thương và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Chậm trả nợ nước ngoài là "trách nhiệm rất lớn"

Về trách nhiệm trong việc chậm thanh toán, trả nợ nước ngoài đối với các dự án La Sơn - Túy Loan, Quốc lộ 20 và Thủy điện Hồi Xuân, Tổ trưởng Tổ công tác Mai Tiến Dũng nêu rõ: "Phải nói rằng đây là trách nhiệm rất lớn. Thủ tướng rất không hài lòng, yêu cầu kiểm điểm tập thể, cá nhân liên quan, làm rõ trách nhiệm để báo cáo Chính phủ và Thủ tướng".

Trước đó, Thủ tướng đã có nhiều văn bản chỉ đạo, giao nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ trong việc thanh toán trả nợ cho bên cho vay nước ngoài, không để xảy ra tình trạng trả nợ chậm, làm ảnh hưởng tiêu cực đến hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam. Thủ tướng cũng đã ban hành các Quyết định cho phép ứng Quỹ tích lũy trả nợ để thanh toán.

Tuy vậy, ngày 18/12 vừa qua, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody's Investors Service điều chỉnh triển vọng tín nhiệm của Việt Nam xuống mức tiêu cực, kết thúc thời gian 2 tháng đưa hồ sơ tín dụng của Việt Nam vào diện theo dõi hạ bậc kể từ ngày 9/10/2019. Moody's giải thích cơ sở đưa ra quyết định này là do vẫn còn tiềm ẩn rủi ro chậm trả nghĩa vụ nợ gián tiếp.

Theo đó, các khoản thanh toán chậm phản ánh vấn đề về mặt hành chính hơn là sự yếu kém về tài chính, bao gồm các vấn đề về thủ tục hành chính phức tạp, cản trở việc thanh toán kịp thời và suôn sẻ.

Tuy nhiên, Moody's giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức Ba3 đối với các khoản phát hành bằng đồng nội tệ; ngoại tệ và các khoản vay cao cấp không được bảo đảm. Trần tín nhiệm với trái phiếu dài hạn phát hành bằng ngoại tệ vẫn được giữ nguyên ở Ba1. Mức tín nhiệm tối đa với tiền gửi và trái phiếu bằng nội tệ vẫn là Baa3.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nêu rõ các Bộ phải nhận thiếu sót trước Thủ tướng về sự phối hợp thiếu nhịp nhàng, chặt chẽ, tích cực, trả lời không đúng hạn khi được lấy ý kiến. 

"Khi thiếu nguồn thanh toán lãi vay cho dự án nào thì Bộ Giao thông Vận tải phải làm việc cụ thể với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư để bố trí nguồn. Vì Bộ Giao thông Vận tải chịu trách nhiệm chính với dự án đó", Bộ trưởng Mai Tiến Dũng chỉ rõ.

"Chúng ta có tiền mà không trả kịp thời"

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Mai Tiến Dũng nhấn mạnh tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là minh bạch thông tin, rút kinh nghiệm, chấn chỉnh kịp thời. 

"Dù gì cũng phải rút kinh nghiệm, bởi có những việc khó khăn hơn mà chúng ta làm được. Năm 2019 đã đạt kết quả rất toàn diện, trong khi với việc này, chúng ta có tiền mà không trả kịp thời", ông nhấn mạnh.

Tại buổi làm việc, các Bộ, cơ quan đã báo cáo về công tác quản lí vay và trả nợ nước ngoài. Trong đó, các lãnh đạo đã giải trình cụ thể nguyên nhân việc chậm thanh toán, trả nợ nước ngoài với một số dự án nêu trên.

Cuộc họp đi đến thống nhất, việc chậm trễ là do trách nhiệm của các cơ quan khi không thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, chậm xử lí, báo cáo kịp thời các vấn đề phát sinh, thậm chí đến hạn trả nợ mới báo cáo.

Như khi xử lí thư của Ngân hàng Thế giới (WB) đề xuất 3 phương án về trả nợ nhanh IDA của các bộ, được gửi vào tháng 6/2019, đề nghị thời hạn cho Việt Nam trả lời trước 30/11, nhưng tới 5/12, Bộ Tài chính mới có văn bản trình Thủ tướng.

"Lãnh đạo Chính phủ đã có chỉ đạo rất sớm, nêu rõ trách nhiệm các Bộ nhưng thực hiện chưa nghiêm. Nhiệm kì này, việc bảo lãnh Chính phủ đã chặt chẽ hơn nhiều, nhưng với các dự án đã bảo lãnh thì phải bảo đảm trách nhiệm trả nợ", Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Sắp tới, các Bộ cũng cần báo cáo thêm với Thủ tướng về các phương bố trí nguồn vốn cho việc trả nợ. 

"Phải xử lí tốt từng việc cụ thể, để không ảnh hưởng đến tình hình chung. Thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng, cái gì đã làm tốt thì phát huy, những gì chưa tốt thì các cơ quan phải rút kinh nghiệm, khắc phục, không để lặp lại việc tương tự", Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.