Phó Thủ tướng yêu cầu rà soát lại việc bố trí trạm BOT | |
Dự án BOT nào giảm thời gian thu phí nhiều nhất sau quyết toán? | |
Nghịch lý dân tố phí cao, chủ đầu tư 'than lỗ' ở các dự án BOT |
Nhiều dự án BOT giao thông xác định lượng phương tiện không đúng với thực tế. Ảnh: Di Linh |
Khảo sát 2-3 ngày suy ra lượng phương tiện cả năm
Theo Kiểm toán Nhà nước, các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT bộc lộ nhược điểm, sai phạm, tùy tiện, lãng phí, gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp.
Cụ thể, các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT chưa có tiêu chí lựa chọn dự án được đầu tư theo hình thức BOT; hầu hết các dự án BOT áp dụng hình thức chỉ định Nhà đầu tư và chỉ định nhà thầu thi công mà không thực hiện đấu thầu.
Việc xác định tổng mức đầu tư của dự án BOT còn sai sót; xác định lưu lượng phương tiện giao thông không phù hợp với thực tế; nghiệm thu, thanh toán còn sai sót.
Ví dụ, nhiều đơn vị dựa trên số liệu thống kế của Tư vấn khảo sát trong 2 đến 3 ngày để nội suy ra lưu lượng phương tiện 365 ngày; hoặc căn cứ kết quả khảo sát lưu lượng phương tiện của Tổng cục đường bộ Việt Nam đã cũ để nội suy.
Cũng theo Kiểm toán Nhà nước, các dự án BOT giao thông còn tồn tại việc góp vốn chủ sở hữu chưa đúng tỷ lệ cam kết; tiến độ thi công chưa đảm bảo.
Chưa có cơ chế kiểm tra, kiểm soát quá trình thu phí để xác định lưu lượng phương tiện giao thông thực tế qua trạm thu phí; khoảng cách một số trạm thu phí không đảm bảo quy định tối thiểu 70km.
Kiểm soát lưu lượng phương tiện qua trạm, kiểm soát doanh thu thực tế để đảm bảo công khai, minh bạch tại dự án BOT giao thông. Ảnh: Di Linh |
Kiểm soát phương tiện, doanh thu thực tế của dự án BOT
Với các vấn đề tồn tại nêu trên ở các dự án BOT giao thông, Kiểm toán Nhà nước đã đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT bổ sung tiêu chí đánh giá năng lực quản lý đầu tư các dự án ngành GTVT vào các quy định đánh giá lựa chọn Nhà đầu tư.
Đề nghị đưa thêm chủ thể đại diện cơ quan Nhà nước có thẩm quyền vào hợp đồng BOT và nêu rõ trách nhiệm, quyền hạn, cơ chế phối hợp, chế tài xử lý trong quá trình triển khai thực hiện dự án.
Nhằm công khai minh bạch trong thực hiện dự án BOT giao thông, Kiểm toán Nhà nước cũng đề nghị chỉ đạo Bộ GTVT nghiên cứu và đưa ra cơ chế kiểm soát lưu lượng phương tiện qua trạm, kiểm soát doanh thu thực tế của dự án; chỉ đạo các Nhà đầu tư hoàn chỉnh hệ thống thu phí không dừng.
Đề nghị Bộ GTVT quy định về việc thường xuyên công khai, cập nhật lưu lượng phương tiện, doanh thu hoàn vốn, thời gian thu phí hoàn vốn của dự án BOT khi đàm phán và ký kết hợp đồng BOT; quyết toán các dự án BOT đồng thời hoàn thiện cơ chế quản lý dự án BOT giao thông chặt chẽ, hiệu quả.
Được biết, qua kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị giảm thời gian thu phí hoàn vốn của 27 dự án được kiểm toán (năm 2016 là 21 dự án) so với phương án tài chính ban đầu 107,4 năm, trong đó dự án giảm nhiều nhất là 13 năm 01 tháng, 12 ngày.