Buộc dân đổi bằng lái xe còn hạn, Bộ GTVT bị 'tuýt còi'

Chiều 30/11, trao đổi với PV, ông Đồng Ngọc Ba, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) xác nhận ông vừa ký văn bản kết luận việc kiểm tra Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT ngày 20/10/2015 của Bộ trưởng Bộ GTVT quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ.

Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) cho biết quy định của Bộ GTVT buộc người dân đổi GPLX còn hạn sang vật liệu PET là không có cơ sở pháp lý.

Bắt buộc đổi GPLX còn hạn là trái pháp luật

Theo đó, một số nội dung của Điều 57, Thông tư 58 quy định về lộ trình chuyển đổi giấy phép lái xe (GPLX) sang vật liệu PET đã gặp phải phản ứng trong dư luận suốt thời gian qua.

Cụ thể, Điều 57 quy định GPLX bằng giấy bìa phải được chuyển đổi sang GPLX mới bằng vật liệu PET theo lộ trình như sau: GPLX ô tô và GPLX hạng A4 phải đổi trước ngày 31/12/2016; GPLX không thời hạn (các hạng A1, A2, A3) phải đổi trước ngày 31/12/2020. Sau 6 tháng theo lộ trình này mà người có GPLX bằng giấy bìa không chuyển đổi sẽ phải sát hạch lại lý thuyết để được cấp lại GPLX.

Qua rà soát, đối chiếu với các quy định hiện hành, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật khẳng định quy định trên của Bộ GTVT không có cơ sở pháp lý, không bảo đảm tính thống nhất và tính hợp pháp.

Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật phân tích, nội dung Điều 57 Thông tư số 58/2015 dẫn đến cách hiểu: Việc chuyển đổi GPLX, kể cả trường hợp GPLX không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng, từ giấy bìa sang vật liệu PET là bắt buộc; nếu không chuyển đổi sẽ không còn giá trị sử dụng và sau 6 tháng theo lộ trình, nếu muốn được cấp lại GPLX sẽ phải sát hạch lại lý thuyết.

Theo phân tích của ông Đồng Ngọc Ba, điều này không phù hợp với pháp luật hiện hành. Quy định GPLX bằng giấy bìa không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng bắt buộc phải được chuyển đổi sang GPLX mới bằng vật liệu PET là không có cơ sở pháp lý.

Theo đó, trong thời gian có giá trị của giấy phép (không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng), quyền sở hữu, sử dụng giấy phép của người có GPLX phải được pháp luật bảo đảm. Việc chuyển đổi các GPLX loại này sang vật liệu mới, có thu lệ phí, cần được xem là quyền của người dân và được thực hiện khi người dân có nhu cầu.

“Quy định này của Bộ GTVT là không có cơ sở pháp lý; làm phát sinh thủ tục hành chính, chi phí (cấp mới và cấp lại là 135.000đ/lần), tác động tiêu cực đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân”, ông Ba nhấn mạnh.

Bộ GTVT phải sửa sai

Văn bản của Bộ Tư pháp nêu rõ, không có căn cứ để xác định hành vi không chuyển đổi GPLX là vi phạm, cũng như không bảo đảm tính hợp pháp nếu đặt ra các “chế tài” hay bắt buộc “phải sát hạch lại lý thuyết” để cấp lại giấy phép. Từ đó cho thấy, quy định tại Điều 57 Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT về việc người có GPLX bằng giấy bìa không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng, không chuyển đổi sang vật liệu PET sau 6 tháng theo lộ trình thì “phải sát hạch lại lý thuyết” để cấp lại giấy phép là không có căn cứ và không bảo đảm tính hợp pháp.

Bên cạnh đó, vị đại diện Bộ Tư pháp nhấn mạnh, quy định tại Điều 57 cũng mâu thuẫn, không bảo đảm tính thống nhất với quy định tại chính thông tư này. Cụ thể, Điều 48 Thông tư số 58/2015 quy định việc cấp lại GPLX được áp dụng đối với 2 trường hợp là GPLX quá thời hạn sử dụng hoặc mất GPLX; không có trường hợp cấp lại GPLX do không thực hiện chuyển đổi theo lộ trình.

Từ những phân tích trên, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) đề nghị Bộ GTVT tổ chức xem xét, xử lý bãi bỏ ngay nội dung quy định trái pháp luật tại Điều 57 Thông tư số 58/2015 và rà soát quá trình thực hiện quy định này để có biện pháp khắc phục hậu quả do việc thực hiện các quy định trái pháp luật gây ra (nếu có).

Đồng thời, Bộ GTVT cần xem xét, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân đã tham mưu xây dựng, ban hành văn bản có nội dung trái pháp luật và thông báo kết quả xử lý văn bản cho Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được thông báo này.

Chiều 30/11, trao đổi vời PV, bà Trịnh Thị Hằng Nga, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ GTVT cho biết, bà chưa nhận được văn bản của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp), khi nào nhận được văn bản, Vụ Pháp chế sẽ có thông tin phản hồi.