Trong các ngày 7/9 - 8/9, chúng tôi trở lại hiện trường vụ cháy ở Công ty Rạng Đông. Lúc này, đám cháy đã xảy ra hơn 10 ngày. Đoạn đường khoảng 80 m đầu con ngõ số 342 Khương Đình (đoạn giao cắt với phố Hạ Đình) tương đối vắng người qua lại.
Phía bên trái là dãy nhà xưởng bị cháy của Công ty Rạng Đông được quây bạt kín, phía bên phải là dãy nhà dân, cửa hàng hầu hết vẫn đóng cửa im ỉm. Nhiều nhà dân ở đây đã sơ tán đi nơi khác.
Nhà dân ở đối diện khu xưởng bị cháy vẫn đóng cửa im ỉm.
Một số nhà dân trong phạm vi 50 m kể từ khu bị cháy, trong đó có cư dân ở chung cư 85 Hạ Đình cũng đã tạm sơ tán. Tuy nhiên, số hộ dân sơ tán này chỉ là rất ít nếu so với toàn bộ cư dân sống trong phạm vi 500 m kể từ tường rào Công ty Rạng Đông.
Phần lớn người dân vẫn ở lại sinh hoạt, buôn bán kể từ thời điểm đám cháy được dập tắt. Cụ thể, theo quan sát của chúng tôi, ngoài đoạn ngõ 342 Khương Đình nói trên thì ở các đoạn đường khác trong phạm vi 500 m, mọi hoạt động kinh doanh buôn bán gần như đang diễn ra bình thường.
Trên mặt phố Hạ Đình, phần lớn các cửa hàng mở cửa, ven đường các quầy thực phẩm tấp nập người mua. Trong ảnh là quầy bán thịt cách vị trí cháy khoảng 50 m.
Trong số này có toàn bộ mặt phố Hạ Đình (bao gồm đoạn kéo dài khoảng 250 m kể từ đoạn giao với ngõ 342 Khương Đình, đi dọc tường rào phía cổng chính của Công ty Rạng Đông đến ngõ 85 Hạ Đình).
Ngay ở đoạn giao cắt giữa ngõ 342 Khương Đình với phố Hạ Đình, cách mép nhà xưởng bị cháy chỉ khoảng 6 m cũng có một quầy bán rau và thịt lợn thường xuyên có khách tới mua.
Người dân mua bán rau dưới lòng con ngõ 85 Hạ Đình, cách vị trí cháy khoảng 250 m.
Quầy rau, thịt cách xưởng bị cháy chưa tới 10 m.
Sát cổng chính của Công ty Rạng Đông (khoảng 160 m từ xưởng bị cháy) là một dãy vỉa hè rộng lớn. Tại đây, các quán trà đá, quán chè, quán đồ ăn nhanh (xúc xích, bánh chưng, bánh rán, trứng vịt lộn…) thu hút khá nhiều khách ra vào.
Hoạt động kinh doanh của các quán vỉa hè này càng tấp nập hơn khi trời càng về tối. Ngoài ra, trên đoạn phố này còn có nhiều quầy rau, thịt, cá, đồ ăn sẵn bán trên vỉa hè.
Ở phía bên đường đối diện, các cửa hàng vàng bạc, quán photocopy, quán cơm bụi cũng đang mở cửa đón khách.
Các quán trà đá, quán chè, quán đồ ăn nhanh sát cổng chính Công ty Rạng Đông khá đông khách.
Bà Nguyễn Thị Kịm Oanh là một trong trong những người dân có quầy bán đồ ăn sẵn trên phố Hạ Đình, cách đám cháy khoảng 240 m. Bà Oanh cho rằng, nơi bà bán hàng có thể không bị ảnh hưởng vì nghĩ "khi xảy ra đám cháy, gió không thổi về hướng cửa hàng" của bà. Bản thân bà vẫn bán hàng bình thường vì cũng không thấy có cơ quan chức năng nào khuyến cáo tạm đóng cửa.
Tuy nhiên, khi được hỏi về nguy cơ ảnh hưởng từ vụ cháy, bà Oanh vẫn tỏ ra lo lắng. Người phụ nữ này cho biết, bà cùng gia đình sống ở khu tập thể 829, cụm 5, phường Hạ Đình, nơi cách đám cháy khoảng 50 m. Gia đình bà có hai cháu nhỏ, một 9 tuổi, một mới 10 tháng tuổi.
Một quán cơm bình dân đối diện gần cổng chính Công ty Rạng Đông mở cửa đón khách bình thường.
Tối hôm 28/8, nghe tiếng hô hoán cháy, rồi mùi khét lẹt xộc tới, bà chạy lên tầng 5 nhà mình để quan sát thì thấy cột khói cuồn cuộn.
"Lửa khói cuồn cuộn, mùi nồng nặc, tôi thấy tức ngực, khó thở vô cùng. Lúc này, dù chưa ai thông báo là đám cháy có gây độc hại gì hay không nhưng tôi vẫn thất bất thường và sợ hãi. Vì vậy, tôi liền bảo con trai tôi lấy sổ đỏ cùng một số giấy tờ quan trọng khác rồi đưa vợ con tạm sơ tán đi nơi khác. Nhưng chỉ hai ngày sau đó, con cháu tôi lại trở về nhà," bà Oanh kể.
Người phụ nữ này cho biết thêm, từ khi đám cháy xảy ra, bà chưa thấy phía Công ty Rạng Đông tới hỏi thăm gia đình. Bà cũng không thấy cán bộ phường khuyên đi sơ tán hay hướng dẫn tẩy độc nhà cửa, chỉ tới hôm 6/9, cán bộ phường có tới thông báo cho gia đình bà đi khám sức khoẻ miễn phí.
"Gia đình tôi không biết tẩy rửa nhà cửa ra sao. Từ hôm xảy ra cháy tới nay, chúng tôi chỉ biết đóng kín cửa, bật điều hoà và quạt thông gió với hi vọng là nếu có khí độc thì sẽ không bay vào trong nhà," bà Oanh nói.
Các quầy rau, cá, thịt lợn, hoa quả... dọc phố Hạ Đình, gần tường rào Công ty Rạng Đông.
Cùng chung trạng thái mù mờ về nguy cơ từ đám cháy, chiều chiều, bà Nguyễn Thị Ót, sống ở số 100 Hạ Đình (cách nơi xảy ra cháy khoảng 220 m) thường bế đứa cháu khoảng 7 tháng tuổi qua lại trên phố đi chơi.
Bà Ót cho biết, thời điểm một ngày sau khi đám cháy xảy ra (ngày 29/8), có cán bộ phường tới gia đình bà khuyên đưa người già và trẻ nhỏ tạm đi sơ tán. Hôm sau (30/8), bà chuẩn bị cùng đứa cháu nhỏ chuẩn bị lên đường sang nhà người thân ở Sóc Sơn để "lánh nạn" thì lại nghe được thông tin (từ phía UBND quận Thanh Xuân) là đám cháy không có độc hại.
Thêm vào đó, bà vẫn thấy công nhân Công ty Rạng Đông đi làm bình thường, không nghỉ buổi nào. Vậy là hai bà cháu vẫn cùng gia đình ở lại căn nhà số 100 Hạ Đình từ đó cho tới nay.
"Một hai hôm đầu thì đúng là khó thở vô cùng. Còn hiện tại, nếu hỏi chúng tôi là đám cháy có ảnh hưởng đến sức khoẻ hay không thì chúng tôi cũng không thể biết được. Bởi vì, nếu sau đám cháy mà bị ốm đau luôn thì sẽ rõ, nhưng tôi nghe nói có chất còn tích trong người và ảnh hưởng về lâu dài," bà Ót chia sẻ.
Bà Ót cũng khẳng định, từ khi đám cháy xảy ra đến nay, bà không thấy có việc phía Công ty Rạng Đông đi thăm hỏi. Gia đình bà cũng chưa biết cách tẩy rửa nhà cửa sao cho đúng cách, khoa học.
8 ngày mới cách li khu vực cháy
Đám cháy xảy ra ở Công ty Rạng Đông vào tối 28/8.
Ngày 29/8, UBND phường Hạ Đình đã phát đi văn bản hướng dẫn người dân thực hiện một số biện pháp bảo vệ sức khỏe sau vụ cháy. Tại thông báo này, phường Hạ Đình khuyến cáo người dân sơ tán trẻ nhỏ, người già, ốm bệnh ra khỏi khu vực chịu ảnh hưởng của cháy, thời gian sơ tán từ 1-10 ngày.
Phường này khuyên người dân không sử dụng thực phẩm rau, hoa quả, gia cầm, cá, lợn được nuôi trong vòng bán kính 1 km kể từ tâm đám cháy trong thời gian 21 ngày; đồng thời tiêu hủy các loại rau, trái cây tự trồng trong vòng bán kính 500 m, nếu trồng tiếp nên thay đất, dung dịch thủy canh mới đảm bảo không bị ô nhiễm.
Tuy nhiên, ngày 30/9, UBND quận Thanh Xuân đã thu hồi và huỷ bỏ văn bản nói trên.
Tới ngày 4/9, tức 8 ngày sau đám cháy, khu vực bị cháy mới được che bạt cách li.
Thuỷ ngân có thể đọng lại trên mái nhà, cây cối
Ngày 4/9, Bộ TN&MT đã công bố kết quả quan trắc mẫu đất, nước, không khí được lấy ở trong và ngoài Công ty Rạng Đông. Theo đó, hàng loạt mẫu có chỉ số thuỷ ngân vượt ngưỡng cho phép. Theo Bộ này, vùng có nguy cơ ô nhiễm, ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của người dân trong bán kính đến 500m tính từ hàng rào của kho Công ty Rạng Đông.
Đối với một số địa điểm thuỷ ngân không vượt tiêu chuẩn, Bộ TN&MT vẫn khuyến cáo:
"Kết quả quan trắc môi trường không khí xung quanh ngoài hàng rào công ty cho thấy mặc dù hàm lượng thuỷ ngân không vượt tiêu chuẩn, quy chuẩn nhưng cũng đã xác định được hàm lượng đáng kể (thời điểm quan trắc, trời mới mưa, mát với nhiệt độ thấp).
Đặc biệt do đặc thù thuỷ ngân là kim loại tồn tại ở dạng lỏng, không tan trong nước, rất nặng và dễ sa lắng, dễ bốc hơi ngay cả ở nhiệt độ thường và có thể còn nằm lại trên các mái nhà, cây cối, trên các bề mặt và các vật dụng lưu chứa hở, nên có nguy cơ gây ô nhiễm trở lại môi trường.
Do vậy, khuyến cáo người dân trong bán kính 500 m tính từ hàng rào của công ty cần thực hiện các biện pháp như: Phun rửa mái nhà, tẩy rửa tường, sàn nhà và các đồ gia dụng, vệ sinh cá nhân theo khuyến cáo của cơ quan chức năng, thau rửa các bể chứa nước hở…
Đối với người dân sống trong bán kính 200 m tính từ hàng rào công ty cần đi khám sức khỏe định kì; đối với người người dân trong bán kính từ 200 m – 500 m tính từ hàng rào công ty cần đi khám khi có dấu hiệu ngộ độc thuỷ ngân.
Đô thị 20:43 | 12/11/2019
Đô thị 09:58 | 28/09/2019
Đô thị 20:00 | 20/09/2019
Đô thị 07:04 | 18/09/2019
Đô thị 17:59 | 17/09/2019
Đô thị 15:56 | 17/09/2019
Đô thị 09:27 | 16/09/2019
Nhà đất 09:08 | 16/09/2019