Con vào lớp một: Học trường công hay trường tư?

Phụ huynh chen lấn, xô đẩy để xin học cho con tại trường Thực nghiệm (Ảnh: Tinmoi)

Lại một mùa tựu trường nữa sắp đến, đối với các bậc phụ huynh có con sắp vào lớp 1 thì sự lo lắng và quan tâm đến việc học hành để có nền tảng kiến thức tốt cho con lên đến “đỉnh điểm”. Nhớ năm 2012, các bậc phụ huynh ở Hà Nội đã thức từ 2 giờ sáng kê gạch để xếp hàng mua hồ sơ xin cho con vào trường Thực Nghiệm (ngôi trường mà giáo sư Ngô Bảo Châu theo học) rồi chen lấn, xô đẩy đạp đổ cả công trường tạo nên một cảnh hỗn loạn khủng khiếp chỉ vì tranh nhau mua bộ hồ sơ cho con vào lớp 1.

Nhiều người chứng kiến câu chuyện đó tặc lưỡi: “Cũng vì chữ hiếu học, mong con nên người”. Nhưng cá nhân tôi vẫn không thôi ám ảnh vì sự kiện “lạ đời” ấy. Tôi thấy “lạ” ở chỗ: “Vì sao các phụ huynh lại nghĩ cứ phải cho con vào trường công, trường đỉnh thì con mình mới giỏi mới tài?”. Tôi xin nêu một khảo sát thực tế về chuyện giáo dục ở Việt Nam đó là: Hơn 80% học sinh có lực học tốt, thi đỗ vào các trường Đại học “đỉnh” của Việt Nam đều là học sinh đến từ nông thôn, tỉnh lẻ. Những học sinh đó đều học ở những trường rất bình thường, cơ sở vật chất điều kiện học tập đều không thể bằng các trường công lập ở thành thị. Các bạn có thể đọc tất cả những thông tin về các thủ khoa đại học, họ đều là những học sinh có xuất phát điểm rất thấp: Ở nông thôn, học trường làng, con nhà nghèo, nhưng thành tích học tập rất đáng để nể phục.

Tôi nói như vậy không có nghĩa là học sinh thành thị thì học tập không tốt, mà có nghĩa là: “Bạn có thể học tốt, có định hướng tốt ngay cả khi bạn ở trong môi trường chưa tốt”. Vậy vấn đề ở đây là gì? “Bạn học trường đỉnh không có nghĩa là bạn đỉnh”.

Con vào lớp một: Trường công cũng tốt mà trường tư cũng được (Ảnh: Afamily)

Mỗi đứa trẻ đều sở hữu một cá tính, một năng lực khác nhau. Có bé có năng khiếu về nghệ thuật, có bé ham đọc sách, có bé thích thể thao, có bé thích làm phép tính, có những bé vẫn chưa bộc lộ khả năng đặc biệt gì… Các bậc phụ huynh cần nhìn nhận ra năng khiếu, hoặc đơn giản là sở thích của con để định hướng và chọn cho con mình một phương pháp học tập phù hợp, từ đó chọn cho con một ngôi trường phù hợp với năng lực và sở thích của bé, ngay từ khi bé mới vào lớp 1. Cho con đi học, cha mẹ nào cũng muốn con học giỏi, ngoan ngoãn để bản thân được tự hào về con, điều đó không có gì là sai trái.

Nhưng hãy suy xét kĩ đến năng lực của bé: Bé thích gì? Bé có khả năng phát triển về lĩnh vực gì? Bé ghét gì? Có những bé bộc lộ khả năng nghệ thuật từ nhỏ như thích ca múa hát hoặc nhạc họa, nhưng phụ huynh lại cứ muốn hướng con theo một “chuẩn” của riêng mình là phải học giỏi các môn tự nhiên để trở thành kĩ sư, bác sĩ… Thế là “ép” con vào khuôn khổ và “nhồi” bằng cách thuê gia sư, bắt con tự học, dạy con học... và cứ nghĩ như thế là tốt cho con. Việc một đứa trẻ bị ép học và “tẩy não” về mặt tư tưởng: “Con phải học để trở thành ông này bà nọ, không học thì chỉ có đi làm ô-sin thôi...” luôn làm cho đứa trẻ cảm thấy sợ hãi trước viễn cảnh tương lai xấu xí bị “buộc phải học” chứ không phải vì nó thích. Dần dần, đứa trẻ sẽ có tư tưởng “học cho bố mẹ” chứ không phải học vì bản thân cần thấy mình phải học.

Theo số liệu thống kê từ một tổ chức giáo dục làm Test về định hướng tương lai, hơn 80% học sinh phổ thông trung học không rõ định hướng cho tương lai, không biết chọn ngành nghề phù hợp với bản thân… Điều đó cho ta thấy điều gì? Những định hướng sai lầm sẽ mang tới những hậu quả sai lầm liên tiếp.

Vậy, phụ huynh cần phải làm gì để có định hướng đúng chuẩn cho con cái, ngay từ khi bé bắt đầu vào lớp 1?

Hãy bắt đầu ngay từ việc chọn trường cho con, học trường nào không quan trọng bằng con bạn học thế nào? Bạn muốn con bạn học theo kiểu thế nào? Rèn luyện thể chất kết hợp với học cơ bản và tham gia các hoạt động ngoại khóa? Hay phải vào trường công thuộc top này nọ để con bạn có sức chạy đua với các deadline ngay từ khi vào lớp 1? Thành tích hay khả năng thực sự của bé?

Phụ huynh cần phải làm gì để có định hướng đúng chuẩn cho con cái, ngay từ khi bé bắt đầu vào lớp 1 (Ảnh: Pinterest)

Nếu câu trả lời là: “Vì muốn cho con độc lập, trưởng thành trong tư duy, vì vòng tay của cha mẹ không bao giờ đủ cho tất cả những gì con cần để sống cuộc đời của chúng” thì có nghĩa là bạn đã biết con mình cần học điều gì và học ở đâu.

(Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả)