Đề xuất cho người trẻ vay mua căn nhà đầu tiên với thời hạn 10 - 15 năm

Thị trường bất động sản (BĐS) đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất trong năm 2024 và đang chuyển sang giai đoạn phục hồi. Tuy nhiên, theo đánh giá của Hiệp hội BĐS TP HCM (HoREA), diễn biến tăng trưởng trở lại này chưa thực sự vững chắc. Đà phục hồi tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước nhưng tốc độ còn khá chậm.

Phân khúc nhà ở cao cấp chiếm đa số nguồn cung, trong khi nhà ở thương mại giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội (NOXH) lại rất thiếu. Điều này dẫn đến tình trạng giá nhà tăng liên tục và neo cao vượt quá khả năng tài chính của đa số người dân có thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị. Tình trạng này đã kéo dài kể từ năm 2020 đến nay.

Trước thực trạng trên, trong bài phát biểu tại hội thảo do Báo Tuổi trẻ tổ chức sáng nay, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA đã đề xuất loạt giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển NOXH. Trong đó, yếu tố then chốt cần lưu ý là phải sử dụng hiệu quả nguồn vốn ưu đãi tín dụng cho chủ đầu tư dự án và người mua, thuê mua.

Cụ thể, HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước ra văn bản hướng dẫn các ngân hàng thương mại thực hiện cơ chế lãi suất vay thương mại hợp lý đối với chủ đầu tư dự án NOXH. Ông Châu đánh giá lãi suất 8,7%/năm cho chủ đầu tư tại gói tín dụng 145.000 tỷ là khá cao so với lãi suất vay trung hạn hiện nay (khoảng 6 - 7%/năm), dẫn đến kết quả giải ngân quá thấp.

Bên cạnh đó, nguyên nhân còn đến từ việc thiếu dự án NOXH đủ điều kiện vay gói này. Các cơ quan cần quyết liệt gỡ vướng để có thêm nhiều dự án đủ điều kiện tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi.

Tiếp đến, đơn vị đề nghị Bộ Xây dựng xem xét trình Thủ tướng bổ sung quy định công nhận “nhà trọ cho thuê dài hạn theo tháng, theo năm” cũng là một hình thức NOXH. Đây là nhà ở riêng lẻ do cá nhân, hộ gia đình đầu tư xây dựng và người thuê chủ yếu là công nhân, lao động, người có thu nhập thấp, người nhập cư. Qua đó, giúp các chủ nhà trọ được hưởng chính sách ưu đãi về tín dụng, về thuế tương tự chủ đầu tư NOXH.

Đơn cử như tại TP HCM có khoảng 60.470 cá nhân kinh doanh phòng trọ cho thuê dài hạn với tổng số 560.000 phòng, đáp ứng chỗ thuê cho 1,4 triệu người. Tuy nhiên hiện nay, do chưa được hỗ trợ theo chính sách NOXH nên chủ trọ phải nộp thuế khoán bằng 7%/doanh thu dịch vụ lưu trú dài hạn. Điều này chưa hợp tình hợp lý.

HoREA đề nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước phối hợp xây dựng Đề án thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia.

Luật Nhà ở 2023 chưa quy định cơ chế, tổ chức quản lý, vận hành các nguồn vốn để phát triển nhà ở giá rẻ. Do đó việc thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia là hết sức cấp bách, giúp thị trường BĐS giảm phụ thuộc quá lớn vào nguồn vốn tín dụng gây tiềm ẩn rủi ro. Đề án này cần bao gồm Đề án thí điểm thành lập Quỹ phát triển NOXH.

Hiệp hội cũng đề nghị Bộ Xây dựng xem xét xây dựng Đề án phát triển nhà ở thương mại giá rẻ và cơ chế hỗ trợ người trẻ mua căn nhà đầu tiên được vay tín dụng với lãi suất thương mại hợp lý trong thời hạn ít nhất 10 - 15 năm.

Song, để thực hiện thành công thì rất cần sự tham gia tích cực của các ngân hàng thương mại, tùy khả năng nguồn lực. Đơn cử như mới đây, Ngân hàng Á Châu ACB và Ngân hàng Thương mại Sài Gòn Hà Nội SHB đã tiên phong công bố gói tín dụng dài hạn 30 - 35 năm cho người mua nhà ngay sau cuộc họp với Thủ tướng.

Cụ thể, SHB công bố gói tín dụng 16.000 tỷ từ nay đến ngày 31/12/2025 phục vụ nhu cầu mua nhà với lãi suất ưu đãi từ 3,99%/năm. Người vay được ân hạn chưa trả nợ gốc trong 5 năm đầu tiên, thời hạn vay 35 năm và lịch trả nợ gốc thiết kế riêng theo khả năng tài chính của người vay. 

Còn ACB công bố gói tín dụng dài hạn 30 năm cho người trẻ mua căn nhà đầu tiên (là nhà ở thương mại) được vay với lãi suất 5,5%/năm trong chu kỳ 5 năm đầu tiên. HoREA đề nghị ACB cân đối nguồn lực để có thể công bố cơ chế tính lãi suất cho chu kỳ 5 năm tiếp theo giúp người mua nhà yên tâm.