Khu đô thị 54 Hạ Đình nằm ngay cạnh Nhà máy Rạng Đông. (Ảnh: NGUYỄN KHÁNH)
Hơn 300 hộ dân thuộc khu đô thị 54 Hạ Đình vừa gửi đơn kiến nghị khẩn cấp lần 2 đến các cơ quan chức năng, đề nghị can thiệp và yêu cầu Công ty Rạng Đông bồi thường thiệt hại về vật chất, tinh thần và tổn hại sức khỏe cho người dân sau khi họ chịu ảnh hưởng nặng nề từ thủy ngân rò rỉ sau vụ cháy ngày 28/8.
Theo đơn kiến nghị, các hộ dân yêu cầu Công ty Rạng Đông bồi thường tiền khám chữa bệnh cho mỗi người 4 triệu đồng, bồi thường tiền nhà 60 triệu đồng/hộ dân, bồi thường mất thu nhập 6-8 triệu đồng/người.
Ngoài ra, người dân yêu cầu Công ty Rạng Đông bồi thường tổn thất tinh thần 15 tháng lương cơ bản cho mỗi cá nhân, tương đương 60 triệu đồng và đề nghị bồi thường mức độ nhiễm thủy ngân là 1 tỉ đồng/0,1 microgram thủy ngân/lít máu.
Các cư dân cũng yêu cầu công ty dừng hoạt động và di dời cơ sở sản xuất ra khỏi khu dân cư theo quyết định 130 của Thủ tướng về di dời cơ sở sản xuất công nghiệp, bệnh viện... ra khỏi nội thành Hà Nội.
Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 7/11, ông Phan Anh Hoàng (tòa nhà A2, khu đô thị 54 Hạ Đình) cho rằng đây là thảm họa môi trường, chứ không phải sự cố và nghi ngờ số lượng thủy ngân phát tán ra môi trường lớn hơn số lượng công bố.
"Mỗi người dân chúng tôi đi khám, xét nghiệm thiệt hại 1,4 - 2 triệu đồng, mất thời gian đi khám bệnh và chờ nhận kết quả, ít nhiều bị nhiễm độc thủy ngân. Do đó, chúng tôi đề nghị Công ty Rạng Đông bồi thường theo đúng quy định pháp luật" - ông Hoàng nói.
Ông Nguyễn Đức Tiến (tòa nhà A1, khu đô thị 54 Hạ Đình) cho rằng cơ quan hữu trách địa phương đã lúng túng, chậm chạp khi xác định mức độ nguy hiểm cũng như cảnh báo người dân.
"Người dân khu đô thị 54 Hạ Đình sống cách hiện trường vụ cháy 1-100m và thuộc vùng nhiễm độc thủy ngân. Để bảo vệ sức khỏe, sau vụ cháy, 95% người dân đã phải tự bỏ tiền đi thuê nhà ở nơi khác, đi khám chữa bệnh... Công ty Rạng Đông phải có trách nhiệm với người dân sống trong vòng bán kính 100m gần nhà máy" - ông Tiến nói.
Ông Tiến cũng cho biết ngày 16/10, tại buổi làm việc với Công ty Rạng Đông, đại diện dân cư khu đô thị 54 Hạ Đình đã nêu những kiến nghị bồi thường và phương án giải quyết hậu quả, nhưng phía công ty chỉ nói sẽ báo cáo với lãnh đạo để trả lời người dân.
"Sau 20 ngày làm việc, Công ty Rạng Đông vẫn chưa có bất kì câu trả lời nào. Ngày 6/11, chúng tôi tiếp tục qua công ty kiến nghị và được hẹn 10 ngày sau sẽ trả lời" - ông Tiến nói.
Chiều cùng ngày, bà Vương Thị Vân Khánh - chánh văn phòng UBND quận Thanh Xuân - xác nhận quận đã nhận được đơn kiến nghị của người dân và cho biết vụ việc đang trong quá trình giải quyết khiếu nại.
Luật sư Diệp Năng Bình (Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết điều 602 Bộ luật dân sự 2015 quy định chủ thể làm ô nhiễm môi trường mà gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác phải bồi thường theo quy định của pháp luật, kể cả trường hợp chủ thể đó không có lỗi.
Do vậy, dù vụ cháy xảy ra tại Công ty Rạng Đông do chập điện thì cũng đã gây ảnh hưởng đến người dân phường Hạ Đình, Công ty Rạng Đông vẫn có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại theo quy định.
"Trong trường hợp người dân khu đô thị 54 Hạ Đình yêu cầu đền bù nhưng Công ty Rạng Đông không đồng ý thì người dân có thể lựa chọn giải quyết tại tòa án" - luật sư Bình nói.
Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư Hà Nội) cũng nhận định vụ cháy gây ô nhiễm môi trường ở Công ty Rạng Đông dẫn đến thiệt hại về sức khỏe, tài sản cho người dân sống xung quanh là căn cứ để người dân yêu cầu công ty này bồi thường.
Tuy nhiên, khoản bồi thường 1 tỉ đồng cho mỗi lít máu nhiễm 0,1 microgam thủy ngân là rất khó để chứng minh đó là thiệt hại thực tế. Vì vậy, người dân cần cân nhắc nếu phải khởi kiện lên tòa án.
DANH TRỌNG