Liên quan đến việc Cơ quan CSĐT Công an thị xã Dĩ An (Bình Dương) không khởi tố hình sự vụ tài xế không có bằng lái điều khiển xe khách 29 chỗ gây tai nạn đặc biệt nghiêm trọng khiến 2 bé gái tử vong tại chỗ, 2 người bị thương tật trên 50%, nhiều luật sư đã đưa ra những phân tích và nhận định rằng cơ quan chức năng không khởi tố hình sự vụ án là thiếu khách quan và trái luật.
Theo luật sư Nguyễn Kiều Hưng, Đoàn luật sư TP HCM, dấu hiệu hình sự và căn cứ khởi tố vụ án vụ tai nạn giao thông làm hai bé gái tử vong và hai người lớn bị thương nặng là khá rõ, cơ quan điều tra cần phải khởi tố vụ án.
Nhiều luật sư cho rằng Công an thị xã Dĩ An không khởi tố vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng vào chiều 13/2 là trái luật. Ảnh: Văn Dũng |
Cũng theo luật sư Hưng, vụ tai nạn xảy ra từ tháng 2, nhưng phải gần 9 tháng sau, tức là đầu tháng 11/2017 cơ quan điều tra mới hoàn tất và đưa ra kết luận là quá chậm so với quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.
Về nội dung kết luận, lý do mà cơ quan điều tra cho rằng hành vi gây tai nạn của tài xế do "mất phanh" là yếu tố khách quan nên không cấu thành tội phạm. Đó là một lập luận không có cơ sở pháp lý, trái với khoa học luật hình sự.
Luật sư Hưng phân tích, trong vụ tai nạn này, với hệ thống lỗi như ô tô không có giấy phép kinh doanh vận tải hành khách, hệ thống phanh chính không đảm bảo an toàn, tài xế không có giấy phép lái xe phù hợp thì có thể coi trở thành nguy cơ gây hậu quả nguy hại cho xã hội.
Đây là nguy cơ buộc chủ xe và tài xế phải nhận thức được, cho dù nhìn thấy (lỗi vô ý vì quá tự tin) hay không nhìn thấy (lỗi vô ý do cẩu thả) cũng phải chịu trách nhiệm hình sự về hậu quả.
“Theo tôi, nguyên nhân mất phanh không phải là yếu tố khách quan như cơ quan điều tra kết luận, mà là hệ quả của nhiều yếu tố khác. Để bộ phận phanh không đảm bảo (như kết luận), tức là tài xế không đủ kiến thức, kỹ năng, kỹ thuật nhằm xác định độ an toàn của loại xe mà mình không có giấy phép điều khiển. Như vậy là hoàn toàn có mối quan hệ nhân quả với một hệ thống lỗi của tài xế và chủ xe”, luật sư Hưng phân tích.
Vụ tai nạn đã cướp đi mạng sống của hai chị em gái trong một gia đình. Ảnh: Văn Dũng |
Từ đó có thể nhận định hành vi của tài xế cấu thành tội "vi phạm quy định về điều khiển giao thông đường bộ" quy định tại điều 202 BLHS.
Hành vi của chủ xe có dấu hiệu của tội "đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường bộ không bảo đảm an toàn" (điều 204 BLHS) và tội "điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ".
Còn theo bà Nguyễn Thị Thu Thuỷ, nguyên phó chánh tòa hình sự TAND TP HCM cho rằng cả tài xế lẫn chủ phương tiện là chiếc xe khách 29 chỗ gây tai nạn đều có lỗi.
Bà Thủy cho rằng lỗi của tài xế là không có giấy phép lái xe khi tham gia giao thông. Các tình huống không có giấy phép lái xe phù hợp, có giấy phép lái xe phù hợp nhưng giấy phép đang bị cơ quan chức năng tạm giữ thì vẫn phải xác định là không có giấy phép lái xe.
Vừa mất hai đứa con gái, bản thân chị Chung cũng bị thương tật 53%. Nỗi đau của người mẹ trẻ bị nhân lên khi nhận được kết quả không khởi tố hình sự của Công an thị xã Dĩ An. Ảnh: Văn Dũng |
Người được cấp giấy phép lái xe phải được học Luật giao thông đường bộ. Người lái xe phải biết trước khi cho xe lưu thông là phải kiểm tra kỹ thuật xe: kèn, đèn, thắng cũng như các điều kiện an toàn khác.
Nguyên phó chánh toà hình sự TAND TP HCM nhấn mạnh rằng trong vụ này hai nạn nhân không có lỗi, chị Chung không có lỗi bởi đang dừng đèn đỏ và đậu đúng phần đường. "Các nạn nhân bị tước đoạt mạng sống là do tài xế ô tô, chủ xe để người không đủ điều kiện lái xe. Cho nên cần xem lại việc không khởi tố, không thể cho rằng chỉ là lỗi khách quan".
Theo bản kết luận không khởi tố vụ án, Công an thị xã Dĩ An đã dựa vào bản kết luận giám định của Sở GTVT tỉnh Bình Dương.
Bản kết luận nêu: "Hệ thống phanh chính của xe trước và sau tai nạn không đảm bảo an toàn kỹ thuật theo quy định" (kết luận số 01/2017 ngày 22/2/2017 của Sở GTVT tỉnh Bình Dương).
Cơ quan điều tra đã căn cứ vào bản kết luận giám định xe khách 29 chỗ bị mất phanh nên đã không khởi tố hình sự vụ tai nạn. Ảnh: Văn Dũng |
Từ đó, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Dĩ An cho rằng tai nạn xảy ra do "mất phanh" dẫn tới việc tài xế không giảm được tốc độ xe, đây là nguyên nhân khách quan.
Việc tài xế chưa có bằng lái xe 29 chỗ mà vẫn điều khiển xe không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn nên không đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Viện KSND thị xã Dĩ An cũng đồng tình với quan điểm này và đã bác đơn khiếu nại của gia đình vợ chồng anh Nguyễn Văn Phú (35 tuổi) và chị Lê Thị Kim Chung (30 tuổi, ngụ phường Tân Bình, TX Dĩ An, Bình Dương).
Theo một nguồn tin từ VKSND thị xã Dĩ An cho hay, trong quá trình điều tra, lúc đầu tài xế Nguyễn Thái Dương khai nhận có bằng lái xe hạng D (đủ điều kiện lái xe 29 chỗ), nhưng khi công an xác minh thì tài xế chỉ có bằng lái xe B2 (chỉ được lái xe 9 chỗ ngồi trở xuống).
Trong văn bản trả lời khiếu nại tố cáo, Công an thị xã Dĩ An cho rằng tài xế "biết điều khiển xe khách loại 29 chỗ ngồi nhưng chỉ có giấy phép lái ô tô hạng B2" là thiếu khách quan, còn mập mờ.
Việc tài xế có điều khiển được xe 29 chỗ hay không phải thông qua sát hạch và phải được Sở GTVT cấp phép, còn việc cơ quan điều tra nói rằng tài xế điều khiển được xe 29 chỗ là mơ hồ, không theo quy định nào của pháp luật.
Trao đổi với chúng tôi vào ngày 23/11, đại tá Trần Văn Chính, Phó Giám đốc - Thủ trưởng cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương cũng cho biết đã yêu cầu Công an thị xã Dĩ An chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc lên Công an tỉnh để xem xét, thẩm định lại quá trình điều tra. Theo đại tá Chính, đây là vụ tai nạn thương tâm, gây nhiều bức xúc, thu hút sự chú ý của dư luận nên rất cần lãnh đạo công an tỉnh có hướng giải quyết nhanh. “Công an tỉnh đã yêu cầu Công an thị xã Dĩ An đem ngay hồ sơ lên để tỉnh xem lại. Thời điểm này chưa thể trả lời được gì về vụ việc. Sau khi có kết quả thẩm định, Công an tỉnh Bình Dương sẽ thông tin cho các cơ quan báo chí”, đại tá Chính nói. VKSND tỉnh Bình Dương cũng đã yêu cầu VKSND thị xã Dĩ An chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc lên để rà soát, thẩm định lại. |
Nỗi đau của vợ chồng trẻ có hai con gái tử vong, tài xế gây tai nạn không bị khởi tố |