Lang thang ngõ ngách Hà Nội - Kỳ 2: Phất Lộc 'đổi đời' nhờ sát Hồ Gươm

Ngõ Phất Lộc từ lâu đã trở thành tên gọi quen thuộc khi nhắc đến ngõ Hà Nội. (Ảnh: Ngọc Nhi)

Hà Nội luôn có những con ngõ luồn, ngách hẹp phức tạp nhưng mang đầy hình thái. Nếu để nói về con ngõ mang hình thái đô thị mà vừa mang chiều sâu về tâm linh lại vừa ồn ã đời thường, thì phải kể đến ngõ Phất Lộc.

Ông Đoàn Xuân Thu (77 tuổi, số nhà 48, ngõ Phất Lộc) cho biết: “Tên Phất Lộc là do người dân ở Thái Bình đặt. Phất Lộc với ý nghĩa là phồn vinh. Từ thời Pháp, dân cư ở đây đã khá đông đúc nhưng cũng không đông được như bây giờ. Ngày trước, quanh khu ở có nhiều vườn tược, cây cối, còn giờ toàn nhà cao tầng".

Ngôi đền Tiên Hạ thờ ông Nguyễn Trung Ngạn ở thế kỉ thứ XIII đến nay đã gần 200 năm

Các hàng quán dọc theo bờ tường nêm chặt đường ngõ quanh co và lắt léo, lắm lúc chỉ vừa đủ cho hai chiếc xe máy tránh nhau

Ngõ Phất Lộc gồm ba nhánh nhỏ có lối vào từ ba con phố khác nhau hội tụ ở cổng ngôi đền Tiên Hạ. Theo những người sống lâu trong ngõ, giờ đây ngõ đã có nhiều đổi khác, hàng quán mọc lên san sát nhau, đủ thứ dịch vụ: từ quán làm tóc, làm nail, khách sạn, hàng tạp hóa, bán quần áo, quán nước đến các hàng bún nối hàng dài.

Bước chân đến đầu ngõ Phất Lộc sẽ cảm nhận được ngay cuộc sống hối hả. Con ngõ nhỏ và hẹp chỉ dài chừng 300m, hàng xe máy xếp dọc cả một đoạn dài. Bên cạnh những ngôi nhà tầng san sát là những ngôi nhà cổ rêu phong kiến trúc cao thấp xen kẽ.

Nhà số 34 là ngôi nhà cổ đặc biệt nhất trong ngõ còn giữ chút hoài niệm.

Cuộc sống sinh hoạt ngoài căn phòng thì vẻn vẹn một góc sân nhỏ, vừa nấu ăn, vừa giặt giũ. Lắm lúc mất nước nên phải dự trữ nước vào các bình để hơn nửa phần sân

Căn nhà nhỏ xập xệ, lối đi khá tối vừa một chiếc xe qua, khoảng sân chật hẹp, chỉ đủ một góc để nấu bếp, một góc rửa bát và phơi quần áo, chỗ nhà vệ sinh tối om và chật hẹp, dây điện chằng chịt. Phía sân sau cây cối mọc um tùm và có thể dẫn thông qua ngõ Mã Mây.

Ngôi nhà này giống như một miếng bánh chỉ gần 200m² mà chia cho tất cả 10 hộ sinh sống, mỗi hộ cũng chỉ có 6m² để sinh hoạt, vậy nhưng có nhiều hộ sống ở đây từ đời này qua đời khác mà không chuyển đi. Có nhiều hộ vì diện tích quá nhỏ nên không được cấp sổ đỏ.

Ông Nguyễn Văn Hiền (70 tuổi, người dân trong ngõ) kể: “Ngày trước, ngõ này có nhiều người làm nghề phu xe. Đến bây giờ, có nhiều người theo nghề xe ôm chủ yếu đứng đầu đường Nguyễn Hữu Huân. Trong đây chủ yếu là người lao động ở, một vài hộ bán bún, từ khi có phố đi bộ thì trong ngõ người ta nhận trông xe, từ đó con ngõ nhộn nhọp hơn”.

Bà Nguyễn Thị Tuân (56 tuổi, nhà số 34, trông xe đầu ngõ) cho biết: “Tôi ở đây từ năm 1982, trước làm bên giáo dục sau chuyển qua nghề trông xe, dân ngày trước không đông đúc như bây giờ. Con ngõ thường nhộn nhịp nhất là từ 12 giờ trưa đến 9 giờ tối”.

Diện tích nhỏ, dây điện chằng chịt hàng xóm trong ngôi nhà phải nhắc nhở nhau có tý khói hay khét là phải báo nhau tránh xảy ra cháy, nổ rất nguy hiểm

Ngõ nhỏ đông vui nhộn nhịp cả buổi chiều ở những quán nước đầu ngõ

Các hàng bún chỉ bán đến tầm trưa là nghỉ, nhường chỗ cho những quán trà đá. Đây thường là nơi tụ họp của những người dân lao động trong ngõ, họ bàn tán đủ chuyện từ cuộc sống mưu sinh, gia đình, làm đẹp hay con cháu…

Theo ông Hiền (người dân trong ngõ) thì dân trong ngõ đa phần là từ tỉnh lên nhưng ai nấy đều sống chan hòa và tình cảm. Những khoảng trống trong ngõ có thể buôn bán được, người dân tự thỏa thuận với nhau rồi chia ca ra để buôn bán kiếm kế sinh nhai. Nhờ đó, mà cuộc sống người dân khá giả hơn.

Các cụ nhiều tuổi ra đầu ngõ Phất Lộc tám chuyện vui vẻ cùng người trong ngõ

Nhắc đến ngõ Phất Lộc người ta lại nhớ ngay đến món bún đậu mắm tôm đặc sản trong ngõ ở Hà Nội

Hàng bún đậu mắm tôm nổi tiếng nhất ngõ

Ngõ Phất Lộc vừa hẹp, vừa ngắn nhưng lại có rất nhiều món ăn ngon nổi tiếng Hà Thành, tiêu biểu có thể kể đến bún đậu mắm tôm, bún riêu và bún chả. Trong rất nhiều hàng quán này thì hàng bún đậu mắm tôm vẫn “oách” nhất bởi từ lâu đã tạo được thương hiệu mà mỗi lần nhắc đến ngõ Phất Lộc người ta lại nhớ đến, có nhà bán bún đậu từ gánh hàng rong xây nên nhà lầu.

Bà Trần Thị Hương (54 tuổi, chủ quán bún đậu Trung Hương) chia sẻ: “Tôi đã bán bún đậu được 31 năm nay, khi cuộc sống vất vả khó khăn, nghĩ ngõ chẳng có món gì nên mới mở quán bún ngồi ở vỉa hè bán. Lúc đó mới buôn bán nhỏ lẻ, gồng gánh ngoài chợ Hàng Bè thì ngày tôi chỉ bán được vài ba cân bún thôi chứ không bán chạy như bây giờ”.

Từ gánh hàng rong, bà Hương đã mở được cửa hàng trong ngõ và xây được nhà 4 tầng khang trang

Bắt đầu từ gánh hàng rong đầu ngõ, trong những năm tháng khó khăn nhất gia đình bà Hương đã dần dần tạo nên thương hiệu bún đậu mắm tôm Trung Hương được nhiều thực khách gần xa tìm đến. Cách đây mấy năm căn nhà 4 tầng khang trang của nhà bà mọc lên trong ngõ nhỏ khiến ai cũng phải trầm trồ thán phục.

Có một điều dễ nhận ra là bộ mặt dân cư trong ngõ nhỏ đều “ăn nên làm ra”, hàng quán san sát, đèn sáng suốt đêm. Nhộn nhịp, xô bồ với cuộc sống mưu sinh là vậy nhưng người trong ngõ Phất Lộc vẫn giữ được nét thanh lịch trong nếp ăn ở đúng hồn người Hà Nội trong ngõ.

XEM THÊM

Lang thang ngõ ngách Hà Nội - Kỳ 1: Người ta sống sao ở ngõ siêu nhỏ Phố cổ? Xe máy không vào được nhà, mua đồ phải tháo rời, thậm chí, phải thuê xe cẩu để cẩu đồ qua mái nhà hàng xóm ...

Đại gia phố cổ dạy con làm người tử tế “Cậu mợ tôi là những người coi trọng việc học của con cái. Do vậy, khoảng những năm 50, cậu đã cho tôi theo học ...

Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực trong nhà đại gia phố cổ xưa Trong gia đình thương nhân ở phố cổ đầu thế kỷ 20, Tết Hàn thực 3/3 rất được coi trọng. Họ chuẩn bị một mâm ...

2 tour đi bộ miễn phí khám phá phố cổ Hà Nội Từ tháng 3 này, hai tour đi bộ tham quan Phố nghề Hà Nội và Truyền thuyết Hà Nội được tổ chức miễn phí, thường ...