Lễ Vu Lan 2022 nên làm gì để tri ân, báo hiếu cha mẹ và tổ tiên?

Lễ Vu Lan nên làm gì để trọn đạo hiếu?

Tham gia các hoạt động ý nghĩa trong ngày lễ Vu Lan chính là cách để những đứa con bày tỏ lòng biết ơn và báo hiếu cho cha mẹ. Dưới đây là những hoạt động truyền thống trong văn hóa của người Việt Nam từ xưa đến nay được duy trì trong ngày Rằm tháng 7 để báo hiếu cho cha mẹ và ông bà tổ tiên. 

Chuẩn bị mâm cơm cúng tổ tiên

Một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt Nam chính là mâm cơm cúng tổ tiên trong ngày Rằm và đặc biệt là trong ngày lễ Vu Lan.

Tùy theo truyền thống của từng gia đình mà mâm cơm được chuẩn bị có thể là đồ chay, đồ mặn, thanh bông, hoa quả, trà, nước,... Đây được xem như một cách để thể hiện lòng tưởng nhớ, thành kính và cầu mong cho tổ tiên được an nghỉ nơi suối vàng. 

- Mâm cúng Phật có thể là một mâm cơm chay hoặc một mâm ngũ quả và nên được cúng vào ban ngày. Sau khi hoàn tất cúng vái, mâm cơm cúng Phật thường sẽ được mọi người trong gia đình thụ lộc ngay tại nhà. 

- Mâm cơm cúng gia tiên thường là mâm cơm mặn với đầy đủ các món ăn được chuẩn bị tươm tất để thể hiện lòng thành kính và biết ơn với những người đã mất. 

Mâm cúng mặn thường gồm xôi, gà luộc, xanh, cơm, món xào,... kèm theo đó là các loại trái cây, rượu, hoa tươi, vàng mã,... Một số gia đình còn chuẩn bị thêm các vật dụng dành cho người cõi âm được làm từ giấy ví dụ như quần áo hay giày dép,...

- Mâm cơm cúng chúng sinh là mâm cúng ở ngoài trời với mục đích bố thí cho các cô hồn thất thế, sa cơ lỡ vận, không có nhà cửa,... Lễ cúng cô hồn thường sẽ được thực hiện vào khoảng chiều tối ngày 14/7 hoặc 15/7 Âm lịch vì theo quan niệm xưa đây là khoảng thời gian mà các vong linh trên đường quay trở về địa ngục.

Đi chùa cầu bình an cho cha mẹ

Ngày lễ Vu Lan bắt nguồn từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên cứu mẹ khi ngài chứng thần thông và biết rằng mẹ mình bị đày vào ngạ quỷ đói khát. Bất cứ loại thức ăn nào đưa đến miệng đều sẽ bị đốt cháy, đây là sự trừng phạt vì khi sống bà có tính tham lam, bủn xỉn. 

Vì thương mẹ, vào ngày Rằm tháng 7, ông đã thiết lễ Vu Lan Bồn, đây là lễ cúng “giải đảo huyền” để giải kiếp nạn cho mẹ mình. Vì cảm kích ân đức của Phật nên ông đã khuyến khích người trên thế gian tổ chức lễ Vu Lan vào ngày Rằm tháng 7 hàng năm. 

Sau này, hình ảnh Mục Kiền Liên Bồ Tát cứu mẹ ở chốn địa ngục đã trở thành một hình tượng hiếu đạo ở trong Phật giáo. Dựa theo câu chuyện đó, đức Phật đã dạy các chúng sinh nếu muốn báo hiếu cho cha mẹ thì hãy làm theo cách của ngài và lễ Vu Lan cũng ra đời từ đó. 

Trong ngày lễ Vu Lan, mọi người sẽ tổ chức cúng dường tăng chúng mười phương hội về, tụng kinh Vu Lan Bồn để báo hiếu, cầu bình an cho cha mẹ và cửu huyền thất Tổ. Đây cũng là dịp để mọi người trong gia đình càng thêm gắn kết tình cảm và gần gũi với nhau hơn. 

Song song đó, đi chùa vào dịp lễ Vu Lan sẽ giúp tâm hồn của bạn được nghỉ ngơi, cho bạn sống chậm hơn giữa những bộn bề lo toan của cuộc sống. Đặc biệt, bạn sẽ học được cách biết ơn và biết yêu thương những người xung quanh mình nhiều hơn nữa. 

Tham gia nghi lễ bông hồng cài áo

Một trong những nghi lễ đặc biệt trong ngày Vu Lan báo hiếu chính là bông hồng cài áo. Vào dịp lễ đặc biệt này, tại các chùa, đạo tràng thường tổ chức và thực hiện nghi lễ bông hồng cài áo. Đây là một nghi lễ đẹp vô cùng ý nghĩa nhằm thể hiện tấm lòng hiếu đạo của con cái đối với cha mẹ. 

Theo Đạo đức Thích Giác Giáo, bông hồng đỏ thắm được cài lên trên ngực áo của cha mẹ như một điều nhắc nhở mình vẫn còn các đấng sinh thành, còn cả một bầu trời yêu thương rộng lớn. 

Bông hồng đỏ này là để nhắc nhở mọi người rằng, bạn vẫn còn thật may mắn vì có thể cảm nhận được niềm hạnh phúc, tình yêu thương mà cha mẹ dành cho mình. Chình vì vậy, bản thân cần phải cố gắng hơn nữa để làm cho cha mẹ được vui lòng. 

Những người đã mất cha hoặc mẹ thì sẽ nhẹ nhàng cài lên ngực mình một bông hoa hồng nhạt. Trong khi đó, bông hồng trắng là bông hoa tượng trưng cho những người đã không còn cha mẹ. Đây cũng được xem là một sự nhắc nhở rằng con người cần phải sống thật tốt để cho những người đã ra đi được cảm thấy thanh thản và không còn vướng bận ở nhân gian. 

Nghi lễ đầy nhân văn này được tổ chức vào mỗi dịp Vu Lan nhằm nhắc nhở tất cả chúng ta rằng hãy quý trọng khoảng thời gian tươi đẹp khi cha mẹ vẫn còn bên cạnh. Sống tốt, sống có ý nghĩa chính là cách để bạn không phải hối tiếc cho sau này khi cha mẹ rời xa chúng ta.

Hỏi thăm, tặng quà cha mẹ

Ngày lễ Vu Lan chính là dịp đặc biệt để bạn thể hiện sự quan tâm của mình đến ông bà, cha mẹ. Chính vì vậy, những lời quan tâm, hỏi thăm của bạn chính là món quà ý nghĩa nhất dành cho cha mẹ.

Nếu bạn đang ở xa và không thể quây quần cùng gia đình trong ngày này thì hãy gọi điện hỏi thăm, tâm sự với cha mẹ và ông bà. Một chút ít thời gian quan tâm của bạn sẽ càng khiến cho họ cảm thấy hạnh phúc và vui lòng. 

Bên cạnh đó, một món quà ý nghĩa được gửi đến các đấng sinh thành đi kèm với những câu chúc ấm áp sẽ càng khiến cho ngày lễ này thêm tuyệt vời hơn. Món quà sẽ thực sự có ý nghĩa khi nó xuất phát từ chính tình yêu thương của con cái chứ không nằm ở giá trị vật chất của món quà.

Vậy nên, bạn hãy lưu ý và quan tâm hơn đến sở thích và thói quen của ông bà và cha mẹ để chọn ra được những món quà có ý nghĩa nhất. Một số món quà gợi ý cho dịp Vu Lan như thực phẩm chức năng tốt cho sức khỏe, thiết bị điện tử theo dõi sức khỏe, một chuyến du lịch cả gia đình,...

Ngoài ra, lễ Vu Lan cũng là ngày để con cháu trong nhà tri ân, kính nhớ tổ tiên và hướng về cội nguồn của mình. Bạn và mọi người trong gia đình nên dành ra một ít thời gian để thăm viếng, chăm sóc cho phần mộ của ông bà tổ tiên đã khuất để tưởng nhớ và bày tỏ lòng thành kính của mình. 

Những điều không nên làm trong lễ Vu Lan báo hiếu

Bên cạnh những hoạt động ý nghĩa trong ngày Vu Lan báo hiếu thì bạn cũng đặc biệt lưu ý tránh những việc kém may mắn sau đây:

Không sát sinh

Người Việt ta từ xưa đã quan niệm rằng, hành động sát sinh vào tháng 7 Âm lịch sẽ khiến cho gia đình gặp phải những điều không may mắn. Chính vì vậy, vào ngày lễ Vu Lan, bạn không nên sát sinh bất cứ con vật nào. Thay vào đó, bạn nên phóng sinh, ăn chay và làm việc thiện nhằm tích đức cho bản thân và gia đình của mình.

Không lớn tiếng, gây gổ

Đạo Phật tin rằng, con người nếu làm nhiều việc xấu sẽ phải nhận về những quả báo tương xứng với việc mà mình đã làm trong một ngày nào đó trong tương lai.

Vậy nên, trong ngày lễ Vu Lan, bạn nên tránh làm những điều xấu như cãi cọ, gây gổ hoặc đánh nhau với người khác nhằm giữ cho tâm hồn mình được bình yên, không vướng phải điều tiêu cực.

Thay vào đó, bạn hãy lan tỏa tình yêu thương của mình, làm nhiều việc thiện để tích đức và thành tâm cầu nguyện để gia đình mình luôn được bình an, hạnh phúc. 

Không tổ chức tiệc cưới hỏi, khai trương

Theo quan niệm xưa, tháng 7 Âm lịch là tháng cô hồn và cũng là lúc mà các vong linh ở dưới địa ngục đang lang thang ở trên cõi trần. Vì lý do đó nên tháng này được xem là một tháng không may mắn.

Vậy nên, trong tháng này bạn nên tránh tổ chức các sự kiện trọng đại như cưới hỏi hoặc khai trương, đặc biệt là vào đúng ngày Rằm Vu Lan.