'Lên tàu từ TP Hồ Chí Minh, ngủ một đêm và tỉnh dậy ở Yangon'

Hệ thống đường sắt hiện không xuất hiện trên bức tranh du lịch tại Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS), nhưng thực tế này có thể thay đổi trong 10 năm tới, khi các kế hoạch xây dựng nhiều tuyến đường mới và kết nối với mạng lưới đường sắt sẵn có đang dần định hình tại 6 quốc gia thành viên.

Một báo cáo trên trang mạng của GMS đang thách thức các độc giả: “Hãy tưởng tượng bạn lên tàu từ Thành phố Hồ Chí Minh, ngủ một đêm và tỉnh dậy đã ở Bangkok, hay ở Yangon”. Hiện đây chưa phải là một thực tế tại GMS, nhưng các chuyên gia và quan chức Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tin rằng có thể biến giấc mơ thành hiện thực vào năm 2020.

Jamie Leather, một chuyên gia vận tải thuộc ADB, quan chức phụ trách Hiệp hội Đường sắc GMS (GMRA), cho biết: “Các kết nối đường sắt trong GMS có thể là một nhân tố thay đổi cuộc chơi xét về khía cạnh thương mại và vận tải nội khu vực và liên khu vực đối với Đông Nam Á, giảm thời gian và chi phí đi lại, trong khi tăng độ tin cậy và khối lượng vận tải”.

Trong những năm gần đây, lãnh đạo các nước GMS đã ghi nhận rằng đường sắt là phương tiện vận tải hiệu quả nhất trong khu vực.

GMS luôn đặt một trọng tâm lớn vào phát triển hệ thống đường bộ, và sự chế ngự của việc đi lại bằng đường không giá rẻ là chìa khóa thúc đẩy du lịch trong các nước thành viên. Nhưng ngày càng có nhiều ý kiến cho rằng vận tải đường bộ và đường không không đáp ứng tiêu chí bền vững về môi trường. Vì vậy, cần các giải pháp thay thế và xây dựng các tuyến đường sắt xuyên biên giới GMS.

Thách thức đặt ra là làm thế nào kết nối các hệ thống không có cùng kích cỡ đường ray và ở mức độ phát triển khác nhau. Tiểu vùng Mekong gồm 6 quốc gia, với các hệ thống đường sắt của riêng mình, nhưng tiêu chuẩn và mức độ tiện nghi vẫn còn thấp. Lào hiện chỉ có một tuyến đường ngắn từ thủ đô đến biên giới với Thái Lan, trong khi Trung Quốc đang đầu tư một tuyến mới Bắc – Nam, Luang Namtha – Viêng Chăn).

Một thách thức khác là tìm nguồn tài trợ khổng lồ này ở đâu.

Các chính phủ GMS coi đầu tư vào các tuyến đường sắt là một cơ hội để thúc đẩy thương mại Tiểu vùng, giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, và tự vệ trước những thất thường của các chi phí nhiên liệu. Khung chiến lược của Chương trình Hợp tác Kinh tế GMS 2012-2022 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo rằng tất cả các nước trong GMS được kết nối với mạng lưới đường sắt GMS vào năm 2020.

Thách thức về du lịch trên sông Mekong

Với chiều dài 4.350km, sông Mekong chảy từ Trung Quốc xuống Việt Nam, len lỏi qua 6 quốc gia, tạo ra các vùng trồng trọt phì nhiêu, màu mỡ, cùng nhiều truyền thống và kinh nghiệm khác nhau. Và trong nhiều cộng đồng sinh sống ở hai bên bờ con sông này, du lịch dựa trên sông đang nổi lên là một lĩnh vực tiềm năng lớn.

Jens Thraenhart, giám đốc điều hành hãng Mekong Tourism, cho biết cơ hội để phát triển du lịch trên sông nước là rất tiềm năng bởi mọi người đang muốn có một trải nghiệm để đời và vùng Mekong có thể đem đến sự trải nghiệm đó. Ông cho biết Mekong Tourism “đặt mục tiêu phát triển ngành công nghiệp du lịch sông nước để đón nhận hơn 4 triệu du khách vào năm 2020”.

Tuy nhiên, Pierre-Andre Romano, tổng giám đốc EXO Cambodia, bày tỏ lo ngại rằng lượng du khách đông như vậy có thể dẫn tới quá tải đối với sông Mekong và gây tác động tiêu cực đến môi trường nếu không được quản lý đúng cách. Ông nói thêm rằng cần những khoản đầu tư rất lớn để phát triển cơ sở hạ tầng thích hợp, như các hệ thống cầu cảng…

Nhìn từ góc độ khác, Christopher Gramsch, tổng giám đốc của Khiri Lào, cho biết phát triển du lịch sông nước tại Lào đang ngày càng khó khăn bởi số lượng các con đập đang được xây dựng tại nước này, với mục tiêu trở thành “thỏi pin” của Đông Nam Á”. Gần đây, Lào đã thông báo các chuyến du ngoạn bằng tàu tại Nam Ou không thể hoạt động từ Muang Khua và Muang Ngoi.

Ông Gramsch bày tỏ: “Dường như lĩnh vực năng lượng quan trọng hơn môi trường sinh thái và những chuyến du ngoạn trên sông”. Các con đập đang tác động đến lĩnh vực du lịch, vốn là kế sinh nhai của không ít người sống ven con sông này.

Phế thải 'ngáng đường' người dân trên Đại lộ Thăng Long Tình trạng đổ phế thải vẫn tiếp diễn ở Đại lộ Thăng Long, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với các phương tiện lưu thông ...