Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đã có văn bản Báo cáo tổng hợp kiến nghị của 57 doanh nghiệp đề nghị UBND thành phố và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét tháo gỡ vướng mắc cho 64 dự án bất động sản, nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội.
Theo đó, từ năm 2021 đến nay, TP HCM đã tháo gỡ vướng mắc cho nhiều dự án, điển hình như Khu nhà ở cao tầng phường Phú Mỹ, quận 7 của Công ty Hưng Lộc Phát; dự án Khu dân cư và thương mại hỗn hợp Khải Vy, phường Phú Thuận, quận 7 của Công ty Khải Thịnh, dự án Khu liên hợp cao ốc Trung tâm thương mại - văn phòng và căn hộ, phường Thảo Điền, TP Thủ Đức của Công ty Sơn Kim Land…
Trong năm 2021, thành phố cũng đã chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư cho 20 dự án nhà ở thương mại có quyền sử dụng đất ở hợp pháp và các loại đất khác.
HoREA cho rằng, với việc “Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 9 Luật” có hiệu lực vào ngày 1/3 vừa qua, sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 23 Luật Nhà ở 2014 đã quy định chi tiết, cụ thể hơn trường hợp nhà đầu tư “có quyền sử dụng đất ở và các loại đất khác”, trong thời gian tới sẽ có thêm nhiều nhà đầu tư được công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại.
Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều dự án nhà ở thương mại “có quyền sử dụng đất khác không phải là đất ở” chưa được công nhận chủ đầu tư, trong khi đây thường là các dự án nhà ở có quy mô diện tích lớn. Tình trạng này do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nhưng trên hết là do bất cập của một số quy định pháp luật, điển hình là Điều 23 Luật Nhà ở 2014.
Ngoài ra, trong khâu thực thi pháp luật cũng bộc lộ bất cập: "Vài năm gần đây xuất hiện tình trạng một số cán bộ, công chức có tâm lý sợ trách nhiệm, sợ vướng rủi ro trong thi hành công vụ nên có biểu hiện đùn đẩy, chuyển hồ sơ lòng vòng hoặc không nêu rõ chính kiến khi trình hồ sơ dự án bất động sản, nhà ở thương mại", báo cáo của HoREA nêu rõ.
Đáng chú ý, hiện nay một số dự án bất động sản, nhà ở thương mại thuộc diện phải rà soát lại về pháp lý hoặc kiểm tra, thanh tra, điều tra đã phải dừng triển khai thực hiện hoặc dừng các thủ tục đầu tư xây dựng, dừng thủ tục cấp sổ đỏ cho chủ đầu tư, người mua nhà…
Các dự án này đều đã được chấp thuận đầu tư hoặc triển khai thực hiện trong nhiều năm trước đây. Trong đó có những dự án đã hoàn thành đầu tư xây dựng và người mua nhà đã cư ngụ ổn định.
HoREA kiến nghị UBND thành phố phối hợp hoặc đề xuất với các cơ quan nhà nước rà soát, chấn chỉnh, bổ sung các thủ tục đầu tư còn thiếu và phải định giá đất phù hợp với giá thị trường để tính “tiền sử dụng đất” dự án. Đồng thời xác định nghĩa vụ tài chính phát sinh bổ sung của doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án với Nhà nước (nếu có).
Cơ quan nhà nước kết luận sớm để chủ đầu tư dự án biết rõ và thực hiện, đồng thời tạo điều kiện ổn định an cư cho người mua nhà.
Bên cạnh đó, Hiệp hội kiến nghị thành phố sớm tháo gỡ vướng mắc về thủ tục đầu tư xây dựng các dự án bất động sản, nhà ở thương mại không thuộc diện bị rà soát pháp lý, không bị kiểm tra, thanh tra.
Điều này tạo điều kiện cho chủ đầu tư tiếp tục thực hiện dự án, được nộp tiền sử dụng đất, được cấp Giấy chứng nhận cho khách mua nhà.
UBND thành phố chỉ đạo các sở, ngành, quận, huyện, TP Thủ Đức phối hợp tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục đầu tư xây dựng như chấp thuận chủ trương đầu tư, nhà đầu tư; thủ tục tính tiền sử dụng đất dự án, tính tiền sử dụng đất phát sinh, thủ tục phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500; thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất...
Hiện nay, còn khoảng hơn 20.000 căn hộ dự án nhà chung cư chưa được cấp sổ hồng mà các doanh nghiệp đã nêu trong kiến nghị.