Luôn tự cho mình ở thế thượng phong, liệu Mỹ có đang thắng thế trong thương chiến với Trung Quốc?

Tháng trước, Tổng thống Trump tuyên bố rằng ông đã giành được thỏa thuận thương mại với Trung Quốc ở mức độ được gọi là "giai đoạn 1". Kể từ đó, vô số tuyên bố về chiến thắng được tung ra. 

CNBC nhận định Washington thâu tóm 18 tháng căng thẳng qua chỉ bằng những lời hoa mĩ về nội dung của một hiệp định thương mại, mà chưa ai rõ là gì với phía Bắc Kinh. Nhưng thực tế nước Mỹ đã có 18 tháng chẳng mấy tốt đẹp như những lời hoa mĩ đó. CNBC cho rằng với một thỏa thuận, bất kể có nội dung gì, sẽ không bao giờ bù đắp cho những tổn thất kéo dài trong cuộc chiến thương mại này.

Mỹ sẽ phải trải qua nốt trầm trong ít nhất 2 quý nữa mới thoát khỏi khủng hoảng hậu thương chiến. (Đồ họa: CNBC).

Với 90% vật dụng trong một ngôi nhà tại Mỹ được vận chuyển bằng đường hàng hải, đây là hình thức thuần túy nhất cho thấy rõ tình hình cung và cầu. Cảng Los Angeles, cảng lớn nhất xứ cờ hoa, là biểu hiện rõ nét cho những mất mát đề cập ở trên.

Xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc từ bến cảng nhộn nhịp này đã giảm trong 12 tháng liên tiếp. Cảng Los Angeles giảm 19,1% về khối lượng xuất khẩu so với cùng kì năm 2018. Thuế quan trả đũa của Trung Quốc đã áp lên 96,6% lượng mua hàng xuất khẩu của Mỹ đi qua khu phức hợp cảng Los Angeles, với tổng trị giá lên đến 19,9 tỉ USD.

Thêm vào thuế quan trả đũa bổ sung từ các quốc gia khác mà Mỹ đang tranh chấp, đã đưa tổng số hàng hóa xuất khẩu bị ảnh hưởng lên 20,2 tỉ USD, tương đương 28,8% tổng giá trị xuất khẩu thông qua hệ thống cảng Los Angeles. CNBC đánh giá thuế quan áp dụng đối với hàng hóa của Mỹ đã đưa nước này ngày càng xa cách với thị trường toàn cầu.

Tổn thất không những gói gọn trong xuất khẩu mà còn lan ra nhiều ngành nghề. Cuộc chiến thương mại khiến ngành nông nghiệp đang chịu lỗ 11 tỉ USD và đang tiếp tục tăng. Những lời hứa của Tổng thống Trump từ 40-50 tỉ USD hàng nông sản sẽ được người Trung Quốc mua trong giai đoạn 1, chỉ là "một cách giật tít".

CNBC dẫn chứng rằng 2 năm trước, ngành nông nghiệp đã kiếm được 49,80 tỉ USD. Theo đó, Trung Quốc sẽ phải mua 50 tỉ USD trong suốt 2 năm, để biến những câu nói của ông Trump không phải là một "chiến thắng trên mạng". Trang này đặt ra câu hỏi: Nhưng nó có thật sự diễn ra không?

Hàng tấn đậu nành Mỹ bị kẹt ứ nơi cảng biển khi Trung Quốc không chịu nhập khẩu. (Ảnh: Getty).

Nông nghiệp không phải là lĩnh vực duy nhất bại trận. Các số liệu gần đây đã cho thấy Trung Quốc đang mở rộng mối quan hệ trong lĩnh vực khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) với Qatar và Australia, trong khi về cơ bản đã nói lời tạm biệt với Mỹ.

Trước chiến tranh thương mại, khối lượng LNG của Mỹ có đến 4,3% hàng nhập khẩu của Trung Quốc, và Trung Quốc cũng chiếm 16% trong Trailing mười hai tháng (TTM) xuất khẩu của Mỹ. Tháng 8/2019, khối lượng LNG của Trung Quốc đã giảm xuống 1% (TTM). Dầu thô cũng chịu một số phận tương tự, chiếm 20% (TTM) dầu thô xuất khẩu của Mỹ vào tháng 1/2018, xuống chỉ còn 1,2% (TTM) vào tháng 8/2019.

Chủ tịch Tập Cận Bình tiếp tục thúc đẩy sáng kiến Vành đai Con đường và kế hoạch phải triển 5 năm đến năm 2025, trong đó chú trọng thực hiện hóa các thỏa thuận thương mại. Dòng chảy thương mại của Trung Quốc đang rời khỏi Hoa Kỳ và chuyển sang châu Âu.

Bán lẻ và công nghệ cũng đã công bố thua lỗ hàng tỉ USD. Theo Liên đoàn bán lẻ quốc gia, người tiêu dùng và doanh nghiệp đã phải trả thêm 38 tỉ USD từ khi bắt đầu cuộc chiến thương mại. Hiệp hội Công nghệ tiêu dùng cho biết mức thuế tháng 9 đã tăng thêm khoảng 15,5 tỉ USD trong số tiền người dùng phải trả để mua sắm.