Cao huyết áp còn được gọi là tăng huyết áp. Đây là một bệnh tim mạch mãn tính, những người mắc bệnh này thường có áp lực máu đo được ở động mạch tăng cao. Cao huyết áp là khi huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥90mmHg.
Cao huyết áp chiếm tỉ lệ cao trong các bệnh tim mạch. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỉ lệ cao huyết áp thế giới là 3 - 18% dân số. Ở Việt Nam, theo điều tra của Viện Tim mạch thực hiện năm 2008, tỉ lệ cao huyết áp là 25,1% ở những người > 25 tuổi.
Cao huyết áp được cho là nguyên nhân gây tử vong cho 7,1 triệu người, chiếm 4,5% gánh nặng bệnh tật toàn cầu.
Bên cạnh dùng thuốc theo chỉ định, ăn uống khoa học cũng giúp điều hòa ổn định huyết áp.
Phân độ theo chỉ số huyết áp: Bạn sẽ dựa theo phân loại của WHO/ISH 1999, 2005 & JNC VI, VII, khuyến cáo của Hội Tim mạch Việt Nam 2007 đưa ra về phân độ cao huyết áp.
Bảng phân độ huyết áp theo chỉ số. (Ảnh: Viện Dinh dưỡng).
Phân loại cao huyết áp theo nguyên nhân: 80 - 85% người bị cao huyết áp không rõ nguyên nhân còn gọi là cao huyết áp nguyên phát. Phần còn lại là cao huyết áp thứ phát.
Phân loại cao huyết áp theo nhóm bệnh, mức độ bệnh gồm có: Cao huyết áp thường xuyên; cao huyết áp dao động; cao huyết áp tâm thu ở người cao tuổi; Cao huyết áp ở người trẻ; cao huyết áp và đột quỵ; cao huyết áp và rối loạn chuyển hóa; cao huyết áp ở người bệnh đái tháo đường; cao huyết áp ở người bệnh thận; cao huyết áp ở phụ nữ và phụ nữ có thai; cao huyết áp cấp cứu và khẩn cấp; cao huyết áp kháng trị.
Theo các chuyên gia y tế, một chế độ ăn cung cấp đủ năng lượng, các vitamin và khoáng chất, ít natri, giàu kali, giàu chất xơ, giảm lượng axit béo bão hòa và tổng lượng chất béo sẽ có lợi cho người cao huyết áp. Chế độ ăn cho người cao huyết áp đủ tốt giúp làm hạn chế tăng huyết áp, duy trì được huyết áp mục tiêu và giúp làm ổn định huyết áp.
Chế độ ăn có ảnh hưởng rất lớn tới người bị cao huyết áp.
Các chuyên gia khuyến khích những người bị cao huyết áp áp dụng chế độ dinh dưỡng giúp kiểm soát tăng huyết áp (DASH diet) với nhiều rau xanh, quả chín, các sản phẩm sữa ít béo.
Người bị cao huyết áp cũng nên ăn các thực phẩm giàu chất xơ như: Gạo lứt, gạo lật, ăn nhiều rau xanh, quả chín. Nên ăn quả chín dạng miếng/múi, không ép/xay hay vắt lấy nước để tăng cường chất xơ. Nên ăn các loại thực phẩm nhiều acid béo omega 3: Cá hồi, cá thu…
Không nên ăn mỡ, nội tạng động vật, các loại sản phẩm chế biến sẵn: Cá hộp, thịt muối, dưa cà muối, các món kho, rim, muối, các loại nước sốt, nước chấm mặn…
Không uống các loại đồ uống có cồn: Bia, rượu…
Xem thêm: Sầu riêng ngon khó cưỡng, nhưng bà bầu, người cao huyết áp không nên ăn
+ Gạo tẻ, gạo nếp, các loại khoai và các loại đậu đỗ, lạc, vừng.
+ Thịt ít mỡ như: thịt bò, thịt gà ta, thịt lợn nạc...
+ Trứng: Nên ăn trứng gà vì trứng gà có ít lipid hơn trứng vịt.
+ Sữa: Nên ăn các loại sữa tách bơ, sữa đậu nành, sữa chua.
+ Cá, tôm, cua các loại.
+ Các loại rau củ, quả nên ăn nhiều.
+ Nên tăng cường ăn rau húng, ăn tỏi hàng ngày.
+ Thịt nhiều mỡ, mỡ, nước xương thịt ninh, cá béo (cá mè).
+ Các loại phủ tạng: Thận, óc, tim, gan, lòng... vì có nhiều cholesterol.
+ Nước chè đặc, cà phê, thuốc lá, ớt quá cay.
+ Các thức ăn muối mặn: Cà mặn, dưa mặn...
+ Đường và các loại bánh, mứt, kẹo...