Nguồn cung thiếu hụt, giá gạo cấp thấp 'nhảy vọt'

Nguồn cung thiếu hụt, giá gạo cấp thấp 'nhảy vọt'

Trung Chánh

(TBKTSG Online) - Nhu cầu thu mua tăng cao, trong khi nguồn cung hạn hẹp, đã giúp kéo giá gạo của chủng loại cấp thấp IR 50404 tăng mạnh trong thời gian qua.

‘Một mình một chợ’, Thái Lan đẩy giá xuất khẩu gạo lên cao

Xuất khẩu gạo, kịch bản mất mùa nhưng không được giá?

Tại thị trường chợ đầu mối lương thực Bà Đắc, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang, gạo nguyên liệu của giống IR 50404  – giống lúa cấp thấp dùng chế biến gạo 5% và 25% tấm – được giao dịch quanh mức 8.400-8.500 đồng/kg, tăng đến 2.000 đồng/kg so với mức giá cách nay khoảng hai tháng.

Ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Phước Thành IV (Vĩnh Long), cho biết gạo IR 50404 thành phẩm tại các kho của doanh nghiệp ở ĐBSCL hiện được giao dịch với giá khoảng 10.000-10.200 đồng/kg. Còn gạo nguyên liệu là 8.300-8.500 đồng/kg, tăng khoảng 2.000 đồng/kg so với mức giá cách nay khoảng hai tháng.

“Đây là mức giá tăng rất mạnh được ghi nhận trong nhiều năm qua đối với phân khúc gạo cấp thấp”, ông nhấn mạnh.

Theo ông Thành, giá gạo IR 50404 tăng cao không phải do nhu cầu tiêu dùng của người dân gia tăng, mà thứ nhất, do nhu cầu gom hàng của các doanh nghiệp (chủ yếu là doanh nghiệp nhà nước) để thực hiện các hợp đồng xuất khẩu đã ký tăng cao; thứ hai, là do nhu cầu sử dụng làm bột, bánh và thứ ba, do chuẩn bị cho nguồn dự trữ quốc gia 90.000 tấn thóc và 150.000 tấn gạo với phân khúc được lựa chọn là IR 50404.

Bà Đặng Thị Liên, Giám đốc Công ty TNHH Lương thực -Thực phẩm Long An, lại cho rằng ngoài những yếu tố nêu trên, việc "đứt" nguồn hàng IR 50404 từ Campuchia sang cũng là lý do khiến giá ở phân khúc này ở trong nước "nhảy vọt".

“Hàng năm, có một lượng lúa gạo nhất định từ Campuchia "chảy" sang, nhưng năm nay do lệnh cấm biên nên lượng hàng từ đây cũng "đứt" luôn”, bà Liên cho biết.

Một lý do khác được ông Thành nêu ra, đó là việc thu hẹp diện tích sản xuất lúa IR 50404, trong khi như nêu ở trên, nhu cầu sử dụng chủng loại này vào thời điểm hiện tại lại tăng cao nên đẩy giá gạo loại này tăng đột biến.

“Trong khoảng hai năm gần đây, khi gạo thơm đặc sản và gạo nếp được giá, thành ra mấy vùng trồng lúa IR 50404 cũng cắt giảm diện tích để chuyển sang lúa thơm, nếp”, ông Thành nói.

Thực tế, ông Lê Thanh Tùng, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết tổng diện tích xuống giống vụ Đông xuân 2019-2020 toàn vùng ĐBSCL đạt trên 1,5 triệu héc ta. Trong đó, nhóm giống đặc sản, lúa thơm như Đài Thơm, RVT, Tài nguyên, Nàng Hoa 9 chiếm tỷ lệ lên đến 45,2%; nhóm chất lượng cao như OM 5451, OM 4900, OM 7347, OM 6976… chiếm 28,46%; nếp chiếm 10,72%; giống trung bình thấp (IR 50404) chiếm tỷ lệ chỉ 12,6% và còn lại là các giống khác.

Theo tìm hiểu của TBKTSG Online, trong những năm qua, diện tích giống cấp thấp IR 50404 luôn chiếm trên 30% trên tổng diện tích gieo sạ của toàn vùng, trong khi vụ Đông xuân 2019-2020 chỉ chiếm 12,6% trên tổng diện tích cho thấy đã có sự sụt giảm khá mạnh. Điều này, khiến nguồn cung thiếu hụt, dẫn đến giá tăng như nêu ở trên.

Thái Lan tiếp tục đẩy giá xuất khẩu gạo tăng cao

Thông tin từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho thấy, giá chào xuất khẩu gạo của Thái Lan tiếp tục được đẩy lên rất cao.

Cụ thể, đến ngày 31-3, giá FOB của gạo 5% tấm được quốc gia này chào bán lên đến 518-522 đô la Mỹ/tấn so với mức giá 466-470 đô la Mỹ/tấn của ngày 25-3, tức tăng 52 đô la Mỹ/tấn. Còn đến ngày 2-4, gạo 5% tấm tiếp tục được Thái Lan đẩy lên mức giá 548-552 đô la Mỹ/tấn, tăng 30 đô la Mỹ/tấn so với ngày 31-3 và tăng đến 82 đô la Mỹ/tấn so với ngày 25-3.

Được biết, ngày 25-3 vừa qua, Việt Nam đã quyết định tạm dừng xuất khẩu gạo để thực hiện đánh giá lại nguồn cung, tình hình ký kết hợp đồng xuất khẩu cũng như lượng tồn kho của doanh nghiệp, trước bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp.