Phương pháp ôn thi tối ưu môn Ngữ Văn: Nên ôn dạng đề nào, tập trung vào kiến thức lớp 12 hay 11?

Giáo viên Cao Chí Bằng, tác giả của nhiều cuốn sách ôn thi THPT quốc gia môn Ngữ văn chia sẻ các phương pháp ôn thi tối ưu.
phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11 Trường hạ thấp điểm chuẩn sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy
phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11 Chính thức bỏ điểm sàn, 10 điểm/3 môn vẫn đỗ đại học
phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11 Những lưu ý trong kỳ thi THPT quốc gia 2018

Năm 2018, giới hạn kiến thức ôn thi THPT quốc gia có một số thay đổi như thí sinh phải ôn luyện cả kiến thức trong chương trình lớp 11 và lớp 12. Kiến thức rộng và nhiều nhưng nhiều thí sinh chưa trang bị được phương pháp ôn thi hiệu quả. Khó tránh khỏi việc học tủ, học lệch mà dẫn đến có kết quả không như ý.

Vì vậy, giáo viên Cao Chí Bằng - Trường THPT Tân Túc (TP HCM), tác giả của nhiều bộ sách ôn thi THPT quốc gia môn Ngữ văn chia sẻ một số "bí quyết" có thể giúp thí sinh ôn luyện hiệu quả hơn. Bài viết này sẽ tập trung trả lời 04 câu hỏi: Đề minh họa là dạng đề gì? Nên ôn những dạng đề nào? Nên tập trung vào 12 hay 11? Và nếu thế thì tỉ lệ bao nhiêu?

phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11
Giáo viên Cao Chí Bằng - Trường THPT Tân Túc, TP HCM. (Ảnh: NCCC)

Đề minh họa là dạng đề gì?

Thực ra, tên đúng của dạng đề trong đề minh họa là: Nghị luận về nhân vật văn học, một dạng con của dạng Nghị luận về một đoạn trích/tác phẩm văn xuôi.

Tuy nhiên, để đề có tính phân hóa, đề minh họa có thêm một vế nâng cao và để đảm bảo không học lệch, người ra đề chọn cách liên hệ với tác phẩm lớp 11 theo đúng giới hạn ôn thi năm nay.

Để tiện gọi tên, tôi gọi là dạng đề liên hệ. Riêng môn Ngữ văn, liên hệ đã trở thành từ khóa nóng nhất năm 2018. Đề liên hệ khác đề so sánh văn học. Vì nó liên hệ để bình luận (thao tác bình luận) là đánh giá, nhận xét về một vấn đề nào đó. Vì bình luận là phải đánh giá, nhận xét.

Thao tác này khó hơn giải thích, phân tích, chứng minh nhưng nó tương đương thao tác so sánh, bác bỏ. Xét theo thang phân hóa mức độ tư duy Bloom thì bình luận thuộc tư duy bậc cao. Như vậy, nếu nhìn từ góc độ này, người ra đề phải lựa chọn thêm từ khóa bình luận, đánh giá, nhận xét vào vế thứ 02 của đề thi, mà chủ yếu là câu nghị luận văn học.

phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11
Giáo viên Cao Chí Bằng khuyên học sinh nên tập trung vào kiến thức lớp 12, sau đó liên hệ vớ lớp 11.(Ảnh minh họa: Internet)

Nên ôn những dạng đề nào?

Câu trả lời chính xác nhất là: Dạng đề nào có độ phân hóa tốt và phù hợp với khoảng thời gian thi môn Ngữ văn thì đều có thể xuất hiện. Việc này tránh được học tủ, học lệch.

Nhưng dạng đề nào có thể phù hợp để ra đề có vế liên hệ đây? Câu trả lời là:

– Nghị luận về một đoạn thơ/bài thơ (có thể trích thơ sẵn trong đề).

– Nghị luận về một đoạn trích/ tác phẩm văn xuôi. Mà chủ yếu là nghị luận về một đoạn trích, nhân vật, tình huống truyện,... Còn nghị luận về một chi tiết đặc sắc rất khó nên thường phù hợp để liên hệ.

- Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học cũng rất phù hợp.

Ví dụ: Khi bàn về nhân vật Tràng trong truyện ngắn "Vợ nhặt" của nhà văn Kim Lân (Ngữ văn 12), có ý kiến cho rằng: Tràng là một gã trai quê nông nổi, thiếu suy nghĩ nhưng cũng đầy khát khao và có trách nhiệm với cuộc đời". Bằng hiểu biết của anh/ chị về truyện ngắn Vợ nhặt (Kim Lân), hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.

Từ đó liên hệ với nhân vật Chí Phèo trong đoạn kết thúc truyện để nhận xét về số phận người nông dân qua hai truyện ngắn này.

– Dạng so sánh văn học khả năng ra rất thấp vì dạng đề này vừa khó vừa cần nhiều thời gian. Đồng thời, nếu so sánh thì tỉ lệ kiến thức không phù hợp với định hướng của Bộ GD-ĐT – 30% kiến thức lớp 11 và 70% kiến thức lớp 12.

Do vậy, để chuẩn bị tốt nhất, thí sinh buộc phải nắm được cách làm các dạng đề khác nhau. Thực ra, để nhớ cách làm từng dạng đề không khó, nó không phải vấn đề nếu chúng ta đã nắm được nội dung tác phẩm.

Nên tập trung vào kiến thức 12 hay 11?

Từ phân tích đề minh họa môn Ngữ văn và tất cả các môn khác như Toán, Tiếng Anh,... tỉ lệ kiến thức chương trình lớp 11 xuất hiện chỉ khoảng 20 - 30% còn 70 - 80% còn lại là kiến thức thuộc chương trình lớp 12.

Do vậy, học sinh nên ôn luyện tập trung vào lớp 12, sau đó liên hệ sang lớp 11. Đó là phương án ôn tập tốt nhất cho đến thời điểm hiện tại.

Sang năm 2019, giới hạn kiến thức ra đề gồm cả ba năm cấp học THPT: lớp 10, lớp 11 và lớp 12. Người học thì không thể học tất cả kiến thức trong chương trình cả ba năm. Do vậy, cách liên hệ như trong đề minh họa, theo tôi cho rằng, đó là phương án tối ưu nhất.

Còn khoảng 3 tháng nữa, chúc các bạn may mắn, tinh anh và ôn thi hiệu quả.

Giáo viên Cao Chí Bằng

phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11 Trường hạ thấp điểm chuẩn sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy

Trên số báo ra ngày 16.3, Báo Thanh Niên đặt ra những băn khoăn về việc khi Bộ GD-ĐT bỏ 'điểm sàn' vào ĐH, trừ ...

phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11 Chính thức bỏ điểm sàn, 10 điểm/3 môn vẫn đỗ đại học

Điều này hoàn toàn có thể xảy ra, khi bắt đầu từ mùa tuyển sinh 2018, tất cả các trường đại học, cao đẳng trên ...

phuong phap on thi toi uu mon ngu van nen on dang de nao tap trung vao kien thuc lop 12 hay 11 Những lưu ý trong kỳ thi THPT quốc gia 2018

Kỳ thi THPT quốc gia năm nay sẽ diễn ra từ ngày 24-28/6. Bộ GD&ĐT lưu ý thí sinh nắm vững quy chế thi, lịch ...

chọn
Doanh nghiệp nhà T&T được quy hoạch khu đất gần Đê La Thành xây tòa nhà hỗn hợp 21 tầng
Artexport - thành viên Tập đoàn T&T đang triển khai xây dựng Tòa nhà hỗn hợp dịch vụ thương mại và văn phòng tại 23 Láng Hạ. Khu đất này trước đây từng là nơi đặt tòa nhà văn phòng CFM Building, cách nút giao Đê La Thành - Giảng Võ hơn 300 m.