Rước họa vì thảo dược không rõ nguồn gốc

	Những loại trà thảo dược cực tốt cho người bệnh tiểu đường
	Món ăn từ những loại thảo dược giúp bạn có giấc ngủ ngon
	Tiềm năng từ những vùng trồng cây dược liệu của Việt Nam

Thảo dược bày bán khắp nơi, giá siêu rẻ

Qua tìm hiểu của phóng viên báo Lao Động, hiện nay các loại thảo dược để chữa các loại bệnh như ung thư, đái tháo đường, gout, viêm khớp, dạ dày, thuốc tăng cường sinh lực, thuốc giảm cân, làm đẹp… được rao bán nhiều nơi và chủ yếu trên các trang mạng xã hội. Ngoài ra, người bệnh còn tiếp cận với các loại thuốc này qua lời giới thiệu của người quen, tờ rơi quảng cáo hoặc bị “cò” thuốc chèo kéo… Thuốc rất nhiều loại và trị đủ thứ bệnh thế nhưng chất lượng thuốc thì không một ai biết được.

Anh Tâm (ngụ TPHCM) cho biết, cách đây vài tháng, anh có mua thuốc trị gout tại một “viện gút” trên địa bàn. Giá thuốc chỉ khoảng 50.000 đồng/ gói (thuốc dạng bột, 1 gói pha vào 3 lít nước uống mỗi ngày). “Tôi bị gout đã nhiều năm và đã uống nhiều loại thuốc nhưng không thấy bớt nên tìm kiếm trên mạng xã hội và biết có viện gút chuyên chữa trị bệnh gout.

Nhiều người đã được viện này cho thuốc uống và đã trị khỏi (thông tin trên trang điện tử của viện gút). Thấy họ tư vấn và giới thiệu thuốc có hiệu quả tốt, tôi tin tưởng nên mua về uống thử. Sau gần 2 tháng dùng thuốc, tôi thấy bệnh không giảm nên không mua thuốc này nữa và chuyển sang sử dụng thuốc nam do người quen giới thiệu”.

Ngoài ra, việc sử dụng thuốc do người quen mua giùm hoặc giới thiệu… cũng được nhiều người bệnh áp dụng. Ông N. V. N. (60 tuổi, ngụ Bình Dương) cho biết, bản thân bị bệnh đái tháo đường đã nhiều năm. Trước đây, hàng tháng ông thường xuyên đi khám bệnh và mua thuốc về uống nhưng vẫn không khỏi. Ông được một người quen giới thiệu có một loại thảo dược trị đái tháo đường rất tốt, giá rẻ, không cần đi khám bệnh nên đã tìm mua. “Tôi uống thuốc thấy đỡ bệnh nên nhờ mua. Tôi không biết thuốc này có nguồn gốc từ đâu và do ai bán. Uống vào đỡ bệnh, giá bán lại rẻ nên tôi mua”, ông N. nói.

Chị N.T.Tiến (ngụ quận Gò Vấp, TPHCM) cho biết, đang sử dụng một loại thuốc mua với giá gần 200.000 đồng/toa. Thuốc này được chị Tiến mua từ một người quen rao bán trên mạng facebook, thuốc điều trị chứng mất ngủ, thiếu máu, đẹp da… Về nguồn gốc thuốc, chị Tiến không biết sản xuất từ đâu, chỉ tin tưởng bạn nên mua về dùng.

Theo ghi nhận của chúng tôi, không khó để tìm mua các loại thảo dược chữa các loại bệnh. Trên các trang mạng xã hội như facebook, blog… hiện có nhiều thảo dược được rao bán. Mỗi loại được quảng cáo chữa trị mỗi bệnh hoặc chữa bách bệnh. Điều đặc biệt, tất cả các loại thuốc trên đều có giá bán từ vài chục ngàn đến hàng triệu đồng, giá bán thấp hơn gấp nhiều lần so với sản phẩm đặc trị chính hãng khác. Những loại thuốc này đều có thông tin trị các bệnh, ngày sản xuất… tuy nhiên, về nguồn gốc thuốc thì khó xác định.

Bác sĩ Nguyễn Viết Hậu đang thăm khám cho bệnh nhân M. (một bệnh nhân suýt tử vong vì sử dụng thảo dược không rõ nguồn gốc).

Suýt chết vì “thần dược”

Bác sĩ CK I, Nguyễn Viết Hậu, Phó trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD) cho biết, bệnh viện tiếp nhận nhiều ca bệnh, bệnh nhân “suýt chết” vì sử dụng thảo dược không rõ nguồn gốc. Trong đó, mới đây nhất là ca của bệnh nhân Lê Văn M. (80 tuổi, nhà ở Quận 7, TPHCM). Ông M. bị đái tháo đường (ĐTĐ) đã nhiều năm.

Trước khi nhập viện, sức khỏe và đường huyết của ông M. rất ổn định, không cần dùng nhiều thuốc, chỉ uống ít thảo dược dạng viên hằng ngày. Cách đây vài tuần, ông M. có triệu chứng mệt mỏi, nôn ói nhiều lần, không ăn uống được nhưng không hề đau bụng, sốt hay tiêu chảy nên được đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Tại đây, Các bác sĩ tại BV ĐHYD đã chỉ định người bệnh thực hiện các xét nghiệm lâm sàng để có thể chẩn đoán toàn diện và chính xác tình trạng của người bệnh. Kết quả xét nghiệm có được lại đối nghịch hoàn toàn với biểu hiện bên ngoài của cụ. Bệnh nhân M. bị suy thận cấp và toan máu nặng với pH = 6.8 (mức bình thường 7.35-7.45).

Tình trạng toan máu nặng rất hiếm gặp, thường chỉ gặp ở người bệnh ngưng thở, ngưng tim từ rất lâu. Trường hợp này có thể tử vong bất kỳ lúc nào. Các bác sĩ bệnh viện đã tiến hành điều trị thuốc song song với việc lọc máu cấp cứu ngay cho người bệnh.

Bác sĩ Nguyễn Viết Hậu cho biết thêm, loại thuốc mà cụ M. đang dùng là một loại thảo dược dạng viên, đựng trong các bao nhựa không nhãn mác. Người nhà bệnh nhân cho rằng, do bất tiện khi phải tiêm Insulin hàng ngày, người bệnh chuyển sang dùng thảo dược do một người quen giới thiệu có tác dụng hạ đường tốt, rẻ tiền, dễ mua mà không cần khám bệnh hằng tháng.

Sau khi tiến hành các xét nghiệm phân tích thành phần chuyên sâu của loại thuốc mà ông M. sử dụng, các bác sĩ khẳng định đây không phải là thảo mộc đơn thuần mà chính là Phenformin, một loại thuốc trị đái tháo đường (ĐTĐ) nổi tiếng ở thập niên 50-70 của thế kỷ trước, đã bị cấm lưu hành từ hơn 50 năm.

“Ông M. may mắn vì được chẩn đoán sớm và chính xác bệnh lý, cộng với việc cấp cứu kịp thời nên có thể qua khỏi, dù người bệnh vẫn phải theo dõi và chăm sóc tích cực nhiều ngày với máy thở và lọc máu liên tục. Các trường hợp tương tự, tỉ lệ tử vong lên đến hơn 50%. Thuốc Phenformin là thuốc hàng đầu trị ĐTĐ được đưa vào thị trường năm 1957 tại Mỹ và bị cấm sản xuất, lưu hành từ 1973 vì ghi nhận hàng loạt ca tử vong liên quan đến nhiễm acid lactic khi dùng thuốc này. Việc điều trị bằng thuốc này dễ xảy ra các tác dụng phụ, biến chứng gây tử vong. Đôi khi diễn biến tử vong rất nhanh mà không tìm được nguyên nhân, thậm chí dẫn đến nghi ngờ bị đầu độc”, bác sĩ Nguyễn Viết Hậu nói.

Ngoài trường hợp ông M., bác sĩ Nguyễn Viết Hậu khẳng định, bệnh viện tiếp nhận được nhiều ca bệnh nhân tự ý tìm mua thuốc trên các trang mạng xã hội, quảng cáo theo tờ rơi… dẫn đến các biến chứng gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tiềm ẩn nguy cơ tử vong cao nếu không kịp thời phát hiện và điều trị.

Sử dụng thuốc có nguồn gốc rõ ràng

Đối với viên thuốc mà bệnh nhân M. sử dụng, các bác sĩ tại TP HCM cho biết, ở nước ta cũng như các nước trên thế giới đã cấm lưu hành thuốc này, nhưng việc trà trộn thành phần của thuốc vào các viên đông dược không nhãn mác tạo sự nhầm lẫn trong cách suy nghĩ và sử dụng của người bệnh, người nhà người bệnh.

Ngoài ra, các bác sĩ cho rằng không thể phủ nhận tác dụng của các loại thảo mộc dân gian nếu được sử dụng đúng cách trong việc ổn định đường huyết cho người bệnh. Tuy nhiên, hiện nay tồn tại một bộ phận người bệnh tự ý sử dụng tràn lan các loại Đông dược không rõ nguồn gốc để điều trị bệnh, khiến tình trạng bệnh của họ không được cải thiện mà còn gây ra nhiều biến chứng nặng nề hơn.

Bác sĩ Nguyễn Viết Hậu cũng khuyến cáo, dù có mong muốn điều trị bằng Đông y hay Tây y, người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế có chuyên môn uy tín để được tư vấn điều trị và hướng dẫn sử dụng thuốc một cách khoa học, tránh việc tự ý dùng thuốc dẫn đến hậu quả nghiêm trọng…

“Dẹp loạn” quảng cáo dược phẩm

Vừa qua, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ban hành chỉ thị về việc tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, chấn chỉnh hoạt động quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Y tế. Bộ trưởng yêu cầu tăng cường quản lý, chấn chỉnh kịp thời những bất cập, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt thuộc trách nhiệm quản lý…

Thanh tra, kiểm tra thường xuyên và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt trên báo chí, trên xuất bản phẩm, trên hệ thống mạng và quảng cáo tích hợp trên các sản phẩm, dịch vụ bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin.