Gây tê tủy sống còn gọi là gây tê dưới màng cứng hay tê dưới màng nhện. Đây là phương pháp gây tê vùng, thực hiện bằng cách đưa một lượng thuốc tê thích hợp vào khoang dưới màng nhện. Khi đó thuốc tê sẽ hòa chung vào dịch não tủy và sẽ tác dụng vào các rễ thần kinh gây mất cảm giác, liệt vận động.
Gây tê tủy sống là phương pháp gây tê duy nhất, được áp dụng với những sản phụ có sức khỏe ổn định. Với những sản phụ có bệnh lý đặc biệt như bị rau tiền đạo thể bán trung tâm hoặc trung tâm, sản giật, tiền sản giật nặng, rau bong non…, sẽ áp dụng phương pháp gây mê nội khí quản thay cho phương pháp gây tê tủy sống trong mổ lấy thai.
Gây tê tủy sống là phương pháp được áp dụng trong mổ lấy thai với những sản phụ có sức khỏe bình thường. (Ảnh: Livestrong) |
Cho đến ngày nay, phương pháp gây tê tủy sống vẫn được coi là phương pháp ưa thích nhất trong mổ lấy thai, do tỷ lệ tử vong thấp rất nhiều so với gây mê toàn thân. Việc gây tê tủy sống cho phép người mẹ vẫn tỉnh táo trong suốt quá trình mổ lấy thai, giảm tiếp xúc của trẻ với thuốc gây mê, giảm nguy cơ biến chứng trong quá trình sinh. Tuy vậy, theo Livestrong, gây tê tủy sống vẫn có những tác dụng phụ mà đọc xong bạn sẽ chỉ mong có thể sinh thường, không phải sinh mổ.
Trong một số trường hợp, thuốc được sử dụng để gây tê tủy sống di chuyển cao hơn so với dự định trong tủy sống, gây ra tình trạng phong tỏa thần kinh (phong tỏa cột sống). Những phụ nữ béo phì, quá thấp và có tiền sử dị ứng với thuốc gây mê sẽ có nguy cơ cao. Thông thường bệnh nhân sẽ có triệu chứng khó thở nhẹ, tê hoặc yếu ở cánh tay, vai và thân, tiếp theo là buồn nôn, có hoặc không kèm nôn.u Dù tác dụng phụ này nghe có vẻ đáng sợ, nhưng nó không đe dọa tính mạng nếu được can thiệp kịp thời, cho thở oxy và tiêm tĩnh mạnh để điều chỉnh nhịp tim và huyết áp.
Đau lưng liên quan đến gây tê tủy sống có thể do chấn thương mô trong quá trình kim tiêm đi qua các lớp da, mỡ, cơ và dây chằng.
Không rõ liệu gây mê tủy sống có gây đau lưng hay không, bởi vì, theo Tiến sĩ Wayne Kleinman, giám đốc khoa gây mê tại Trung tâm y tế ở Tarzana, California, trong ấn bản năm 2006 về "Gây mê lâm sàng", 25-30% bệnh nhân được gây mê toàn thân - không liên quan đến gây tê tủy sống cũng được báo cáo đau lưng.
Đau lưng hậu sản xuất hiện nói chung ở các sản phụ, không riêng sản phụ đẻ mổ phải gây mê tủy sống. Các triệu chứng đi từ đau nhức nhẹ, đau âm ỉ đến đau dữ dội. Trong trường hợp hiếm hoi, đau lưng ở sản phụ từng gây tê tủy sống có thể là báo hiệu của một số vấn đề như tụ máu, tụ mủ cục bộ.
Sản phụ sinh mổ tiềm ẩn nhiều nguy cơ hơn so với sinh thường. (Ảnh: Monetnicole) |
Đau đầu
Đau đầu là tác dụng phụ của gây tê tủy sống, thường gặp ở những sản phụ sinh mổ. Nguyên nhân gây đau đầu được giải thích là do sự rò rỉ dịch não tủy qua lỗ thủng màng cứng, làm giảm lớp rào cản đệm của dây thần kinh cảm giác, giãn mạch máu não và tăng áp lực não - tủy.
Bệnh nhân thường mô tả đau xung quanh trán, phía sau mắt hoặc ở đáy hộp sọ, đôi khi kéo dài xuống cổ. Cảm giác đau có thể lên tới đau nhói, đau từng giai đoạn, hoặc liên tục và không ngớt. Trong một số trường hợp, nhức đầu cũng khiến bệnh nhân nhạy cảm với ánh sáng và buồn nôn. Chứng đau đầu thường xuất hiện từ 12-72 giờ sau khi mổ lấy thai, hoặc ngay lập tức sau quá trình sinh nở. Tuy vậy, đa phần chứng này sẽ hết sau một vài ngày.
(Ảnh: Livestrong) |
Nôn hoặc buồn nôn
Thông thường, 2-3 tiếng sau sinh, sản phụ sẽ có cảm giác buồn nôn hoặc nôn. Đây cũng là tác dụng phụ khá phổ biến và xuất hiện ở hầu hết sản phụ sinh mổ. Tác dụng phụ này bình thường nếu thuốc tê vẫn còn tác dụng và trở nên “kinh hoàng” khi thuốc tê hết tác dụng. Bởi khi đó việc buồn nôn và nôn khiến sản phụ có cảm giác đau vết mổ.
Ngứa
Ngoài ra, ngứa cũng là một tác dụng phụ khác của gây tê tủy sống. Đây là một trong những phản ứng gây ra do nồng độ thuốc giảm đau được thêm vào trong liều thuốc gây tê tủy sống. Khi thuốc hết tác dụng (khoảng từ 12-24 giờ), tình trạng ngứa cũng giảm xuống. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều mẹ vẫn có tình trạng ngứa nghiêm trọng hơn dù thuốc đã hết tác dụng.
Lạnh người
Tác dụng phụ này xuất hiện ngay sau khi ca mổ lấy thai kết thúc. Vì thế nếu thấy lạnh người, sản phụ nên yêu cầu nhân viên y tế chuẩn bị chăn đắp để đỡ lạnh.
XEM THÊM
Thứ trưởng Bộ Y tế lý giải vì sao 'cấm' gây tê tủy sống khi sinh mổ
Hiện nay, trên Thế giới có đến 95% áp dụng phương pháp gây tê tủy sống trong mổ lấy thai, tuy nhiên, ở một số ... |
Quy trình gây tê tủy sống khi sinh mổ khiến chị em nhìn là muốn… đẻ thường
Ngoài những trường hợp bắt buộc sinh mổ, nhiều chị em thường chọn phương pháp này với nhiều lý do khác nhau. Tuy nhiên, việc ... |
Nên chọn gây tê tủy sống hay gây mê nội khí quản khi sinh mổ?
Hầu hết khi quyết định sinh mổ, các mẹ thường chọn giải pháp gây tê tủy sống mà không hề hay biết, ngoài phương pháp ... |
Gây tê tủy sống có ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ phụ nữ sau sinh?
Trong quá trình chuyển dạ, do nhiều trường hợp không thể sinh thường, bác sĩ buộc phải tiến hành ca mổ bắt con và gây ... |