Thái Lan và Malaysia ra sức tán tỉnh doanh nghiệp rời Trung Quốc, cạnh tranh vị thế điểm đến mới được Samsung, Apple lựa chọn của Việt Nam

Trang Asian Nikkei Review nhận định Thái Lan và Malaysia đang tích cực "tán tỉnh" các nhà sản xuất rút khỏi Trung Quốc, để thoát khỏi cuộc chiến thương mại, nhằm trở thành trung tâm sản xuất lớn, cạnh tranh trực diện với Việt Nam.

Hai nước trên đưa ra các ưu đãi về thuế để thu hút các nhà sản xuất, trong khi Indonesia đang xem xét các biện pháp tương tự. Những nỗ lực này có khả năng thay đổi mạnh mẽ mạng lưới chuỗi cung ứng ở châu Á.

Thái Lan giảm 50% thuế cho doanh nghiệp ngoại

Vào tháng 9 vừa qua, Thái Lan đã phê duyệt gói ưu đãi giảm một nửa thuế cho các tập đoàn nước ngoài hứa sẽ đầu tư ít nhất 1 tỉ baht (33 triệu USD). Để đủ điều kiện, đầu tư phải được thực hiện vào cuối năm 2021, và phải nhắm mục tiêu vào các lĩnh vực quan trọng như điện tử công nghệ cao và hóa sinh.

Đó là những lĩnh vực đang được nuôi dưỡng trong Hành lang kinh tế phía Đông (EEC), một khu vực phục hồi công nghiệp đang được hình thành trên vùng biển phía đông của Thái Lan. EEC là phần trung tâm của chương trình nghị sự, nhằm nhanh chóng nâng cấp Thái Lan thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình thành một quốc gia phát triển.

Thái Lan muốn thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình nhờ các doanh nghiệp ngoại. (Ảnh: Asian Nikkei Review).

Xây dựng một khu công nghiệp nhắm vào các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ bắt đầu ngay vào đầu năm tới. CP Land - dự án bất động sản của tập đoàn lớn nhất Thái Lan, Charoen Pokphand Group, sẽ được phối hợp cùng với nhà thầu Trung Quốc Tập đoàn Kĩ thuật Xây dựng Quảng Tây.

Thực tế, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đang chuyển đến Thái Lan để tránh tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ với Trung Quốc. Vào tháng 4/2019, nhà sản xuất tirem Prinx Chengshan đã quyết định xây dựng một nhà máy trị giá 600 triệu USSD tại đây. Chính phủ Thái dự báo đầu tư của công ty Trung Quốc dự kiến sẽ tăng 30% trong năm nay lên 71,5 tỉ baht.

Malaysia chi 240 triệu USD thu hút đầu tư

Không chịu thua kém, Malaysia tháng trước đã kí kết một loạt các ưu đãi trị giá khoảng 1 tỉ ringgit (240 triệu USD) hàng năm trong vòng 5 năm. Các biện pháp này nhằm vào các tập đoàn và công ty khởi nghiệp lớn của nước ngoài, và bao gồm giảm thuế cũng như trợ cấp tài chính.

Về phía Malaysia, chính phủ nước này sẽ sớm chọn khoảng 60 công ty đa quốc gia được nhắm mục tiêu để vận động riêng họ đặt chân tại đây. Các công ty Trung Quốc và Nhật Bản dự kiến sẽ là một phần quan trọng của đội ngũ này.

Malaysia chấp nhận chi 240 triệu USD để lôi kéo các nhà sản xuất rời khỏi Trung Quốc. (Ảnh: The ASEAN Post).

Trong nửa đầu năm 2019, đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Malaysia tăng gần gấp đôi so với năm ngoái, lên 49,5 tỉ ringgit, theo dữ liệu của chính phủ. Asian Nikkei Review nhận định cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung là một yếu tố chính.

Các ưu đãi bổ sung được thiết kế để tăng tốc đầu tư và đưa Malaysia vào con đường trở thành một quốc gia phát triển. Bộ trưởng Tài chính Lim Guan Eng, cho biết vào tháng 10, biện pháp này sẽ làm phong phú chuỗi cung ứng và tạo ra khoảng 100.000 việc làm chất lượng cao trong vòng 5 năm.

23/33 công ty rời Trung Quốc chọn Việt Nam

Indonesia, quốc gia đông dân nhất của ASEAN, cũng đang tìm cách tham gia cuộc chiến đầu tư trực tiếp. 

Vào cuối tháng 10/2019, Tổng thống Joko Widodo đã ra lệnh cho một thứ trưởng ngoại giao phụ trách các vấn đề kinh tế, nhằm tối đa hóa vị thế của Indonesia trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.

Cho đến nay, Indonesia vẫn chưa được hưởng nhiều lợi ích từ cuộc chiến thương mại. Vì thế, chính phủ nước này quyết tâm giành phần bánh về cho mình bằng cách giảm thuế doanh nghiệp.

Asian Nikkei Review nhận xét Việt Nam là quốc gia được hưởng lợi nhiều nhất từ cuộc chiến thương mại cho đến nay. Một cuộc khảo sát của Ngân hàng Thế giới cho thấy trong số 33 công ty Trung Quốc từ tháng 6 đến tháng 8/2019 đã công bố kế hoạch chuyển sản xuất ra nước ngoài, có 23 công ty đã chọn Việt Nam.

Bối cảnh này xúc tác cho kinh tế Việt Nam tăng trưởng hơn 7% trong quý III so với một năm trước đó. Trong khi xuất khẩu từ cả Đài Loan và Malaysia đã chững lại gần đây, xuất khẩu của Việt Nam vẫn tăng 7,31% trong quý III và 6,73% trong quý II.

Samsung vừa ngừng dây chuyền sản xuất một số mẫu smartphone cao cấp tại Trung Quốc, dồn lực sang Việt Nam. (Ảnh: CafeF).

Việt Nam hấp dẫn nhà đầu tư ngoại một phần là do chi phí lao động thấp. Đối với công nhân trong ngành sản xuất, chi phí lao động ở Bangkok cao gấp 2,4 lần so với tại Hà Nội vào tháng 1/2014, theo Tổ chức Thương mại Đối ngoại Nhật Bản. Còn Kuala Lumpur cao gấp 2,8 lần.

Tuy nhiên, đến tháng 1 vừa qua, khoảng cách khi so với Hà Nội đã giảm xuống 1,9 lần cho cả 2 thủ đô trên. Asian Nikkei Review đưa ra lời dự đoán, về lâu dài, Việt Nam cần đầu tư thêm vào cơ sở hạ tầng để giữ chắc chân các nhà đầu tư.