TP HCM đang đứng trước áp lực đô thị hóa mạnh mẽ, nhu cầu nhà ở tăng, tình trạng quá tải hệ thống hạ tầng kĩ thuật ở các khu vực trung tâm, việc xây dựng các dự án nhà ở cao tầng tại các quận nội thành cũng phát triển.
Theo TTXVN, hiện nay trên địa bàn TP HCM có khoảng 1,92 triệu căn nhà trong đó nhà ở riêng lẻ chiếm hơn 88% còn lại là căn hộ chung cư. Trên toàn thành phố có mật độ nhà ở trung bình là 913 căn/km. Huyện Cần Giờ có có mật độ thấp nhất là 29 căn/km, trong khi đó Quận 4 có mật độ cao nhất với 10.894 căn/km. Diện tích bình quân về nhà ở của thành phố đạt 20,1 m2/người.
Tốc độ phát triển nhà ở dân tự xây trên địa bàn TP HCM rất lớn. Nhu cầu sử dụng hạ tầng cao nhưng trong khi đó tốc độ cải tạo và nâng cấp hạ tầng lại chưa tương xứng với tốc độ phát triển nhà ở.
TP HCM đang có nhu cầu nhà ở cao, trong khi chỉ có hơn 1,9 triệu căn nhà, nhưng dân số có khoảng 13 triệu người và mỗi năm trung bình tăng thêm khoảng một triệu người.
Dự báo đến năm 2030, để đáp ứng được nhu cầu của người dân, TP HCM sẽ cần khoảng 946 ha để xây dựng chung cư và khoảng 850 ha để xây dựng nhà ở riêng lẻ. Hiện TP HCM đã đầu tư xây dựng nhiều công trình giao thông lớn như tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên, tuyến số 2 Bến Thành - Tham Lương, các tuyến cao tốc... nhằm tạo điều kiện phát triển dự án dân cư có qui mô, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
Chia sẻ với báo Thanh niên, một lãnh đạo Sở Xây dựng TP HCM cho biết, hệ thống hạ tầng kĩ thuật nhà ở nhiều khu vực hiện chưa được cải tạo, nâng cấp tương xứng, dẫn tới quá tải về hạ tầng chung.
TP HCM sẽ hạn chế phát triển các dự án nhà ở tại các quận trung tâm, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp phát triển dự án nhà ở phải đảm bảo đồng bộ và thống nhất với cơ sở hạ tầng kĩ thuật, hạ tầng xã hội; phát triển nhà ở cao tầng gắn với hệ thống giao thông ngầm, đường sắt trên cao tại khu vực trung tâm, khu vực nội thành hiện hữu.
Việc hoạch định chính sách phát triển nhà ở lâu dài, ổn định mang tính chiến lược có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển bền vững của thành phố.
Theo Cổng thông tin Bộ Xây dựng, đề án “Xây dựng chương trình nhà ở giai đoạn 2021 - 2030” được Sở Xây dựng TP HCM trình UBND TP, thì đến năm 2025 các quận trung tâm sẽ hạn chế phát triển các dự án nhà ở cao tầng mới nếu chưa được đầu tư hệ thống hạ tầng tương ứng.
Đối với khu vực trung tâm như Quận 1, 3, thành phố ưu tiên tăng chỉ tiêu qui hoạch (dân số, hệ số sử dụng đất, mật độ xây dựng…) cho các dự án cải tạo, xây dựng mới thay thế chung cư cũ trước năm 1975.
Trường hợp các dự án nếu chưa có kế hoạch xây dựng hạ tầng kĩ thuật, hạ tầng xã hội tương ứng bảo đảm và phù hợp thì thành phố cũng hạn chế phát triển các dự án mới đầu tư nhà ở cao tầng đến năm 2025
Đối với khu vực 11 quận nội thành (quận 4, 5, 6, 8, 10, 11, Tân Bình, Tân Phú, Phú Nhuận, Gò Vấp, Bình Thạnh) sẽ tập trung chỉnh trang, nâng cấp đô thị theo hướng diện đại, hoàn thiện các dự án dở dang, ưu tiên tăng chỉ tiêu qui hoạch cho các dự án cải tạo, xây dựng mới thay thế chung cư cũ trước năm 1975, di dời nhà trên và ven kênh rạch.
Riêng các Quận 8, 10, Bình Thạnh, Tân Bình, Tân Phú, Gò Vấp sẽ đẩy mạnh phát triển hạ tầng kĩ thuật, hạ tầng xã hội để kêu gọi đầu tư dự án nhà ở tại những khu vực có kế hoạch xây dựng hạ tầng kĩ thuật hạ tầng xã hội tương đứng đảm bảo và phù hợp.
Đối với 6 quận nội thành phát triển gồm quận 2, 7, 9, 12, Thủ Đức và Bình Tân sẽ ưu tiên phát triển các dự án đầu tư xây dựng nhà ở mới, chung cư cao tầng dọc các trục giao thông công cộng lớn như tuyến metro số 1, các khu vực có kế hoạch thực hiện hệ thống hạ tầng kĩ thuật tương ứng, ưu tiên phát triển nhà ở xã hội.
Trong khi đó, 5 huyện ngoại thành (Củ Chi, Hóc Môn, Cần Giờ, Bình Chánh, Nhà Bè) sẽ ưu tiên phát triển nhà ở theo dự án tại các thị trấn, khu dân cư nông thôn; phát triên khu du lịch ở kết hợp sinh thái nghỉ dưỡng, khu đô thị mới, khu đô thị vệ tinh…