Từng một thời gây sốt, nhưng tại sao mùa nóng năm nay điều hoà Nhật bãi bỗng biến mất trên thị trường?

Tại khu chợ đồ cũ Hải Bối, KCN Bắc Thăng Long, không khó để bắt gặp cảnh những chiếc điều hoà Nhật bãi xếp chật kín trong các cửa hàng hay bãi tập kết, với đủ các thương hiệu khác nhau.

Anh Hùng Dũng, một dân buôn với 15 năm kinh nghiệm kinh doanh điều hoà nội địa Nhật, hiện đang có cơ sở bán hàng tại Cầu Giấy, Hà Nội, cho biết mùa nóng năm nay điều hoà Nhật bán chậm hẳn, giảm tới 80% so với cùng thời điểm năm ngoái.

"Năm ngoái cả bán buôn lẫn bán lẻ, mỗi tuần tôi phải xuất khoảng vài chục đơn hàng, nhưng năm nay cả tuần chưa bán nổi chục chiếc", anh Dũng chia sẻ. "Tự dưng bán chậm hẳn, không xoay sở kịp". 

Điều hoà Nhật bãi thất thế

Điều hoà Nhật bãi hay điều hoà nội địa Nhật thường được hiểu là những sản phẩm có xuất xứ từ Nhật Bản, đã qua sử dụng và bị thải loại, được các thương nhân đưa về Việt Nam theo đường tiểu ngạch.

Trong thời gian đầu, các sản phẩm này thu hút được sự chú ý của người tiêu dùng nhờ chất lượng tốt cùng giá cả phải chăng.

Những năm gần đây khi điều hoà Nhật tràn về với số lượng lớn, tuy giá bán ngày càng rẻ nhưng chất lượng không còn được tốt như xưa, thì điều hoà bãi dần mất chỗ đứng trên thị trường.

"Tưởng đâu vẫn hot như những năm trước, năm nay tôi mạnh dạn nhập vài trăm chiếc về. Giờ thì vẫn đang chất đống ở kho", anh Dũng cho hay.

Thương nhân này tiết lộ mỗi chiếc điều hoà Nhật bãi được nhập về với giá buôn 1- 3 triệu đồng/bộ, tuỳ loại.

"Hơn 300 bộ điều hoà, xấp xỉ 600 - 700 triệu đồng tiền vốn đang nằm im trong kho. Chưa biết đến khi nào mới bán hết. Sốt ruột lắm", anh Dũng nói.

Cũng trong tình trạng dở khóc dở cười khi hàng về nhiều nhưng không bán được, ông Long - một người có thâm niên 20 năm kinh doanh đồ điện lạnh trên phố Nguyễn Lương Bằng, Hà Nội, cho biết nếu những năm trước nhiều người còn chuộng dùng đồ bãi Nhật, thì năm nay không còn ai mặn mà với mặt hàng này.

"Từ đầu mùa nóng đến nay, tôi mới chỉ bán được 1 - 2 chiếc máy lạnh bãi. Có ai mua đâu", ông Long cho biết.

Theo anh Dũng, trước tình trạng thị trường điều hoà nội địa giảm nhiệt, các cửa hàng đã tung ra rất nhiều chương trình để kéo khách, từ tăng thời hạn bảo hành 7 tháng lên tới một năm, miễn phí công lắp đặt, lỗi 1 đổi 1, tặng bộ chuyển đổi nguồn,… nhưng vẫn không hiệu quả.

Khách hàng mất dần trong khi sản phẩm vẫn còn đầy ắp trong kho, khiến những người kinh doanh hàng bãi như anh Dũng, ông Long đứng ngồi không yên.

Của rẻ là của ôi

Trong những năm đầu tiên nổi lên ở Việt Nam, hàng Nhật bãi được biết đến với những sản phẩm giá cả phải chăng, công nghệ tiên tiến đi cùng độ bền cao. 

Hiện những yếu tố được lòng người tiêu dùng của hàng Nhật bãi không còn nữa, mà thay vào đó là những lời phàn nàn việc nhanh hỏng hóc, khó sửa chữa và tốn nhiều điện năng.

Hàng bãi thường được quảng cáo mới 80 - 99%, và đều được trang bị công nghệ Inverter tiết kiệm điện. Tuy nhiên, theo tiết lộ của một người trong ngành, thực chất những sản phẩm này chỉ đạt khoảng 15- 40% so với hàng mới, và mức tiêu thụ năng lượng cũng cao gấp 2 lần mức điện thông thường.

"Mặc dù điều hoà bãi Nhật đều sử dụng công nghệ Inverter nhưng về Việt Nam lại có mức tiêu thụ điện cao gấp đôi, bởi đây là hàng đã qua sử dụng, máy móc linh kiện đã bị giảm tuổi thọ, chất lượng. Do đó, mức tiêu hao năng lượng là lớn hơn so với các sản phẩm mới", anh Đoàn Văn Tố, Giảng viên khoa Điện - Điện tử Trường CĐ Công nghệ cao Hà Nội lí giải.

Là hàng nội địa Nhật nên những chiếc điều hoà này sử dụng dòng điện 110V, trong khi đó Việt Nam sử dụng dòng điện 220V, do đó người mua hàng bãi buộc phải lắp thêm bộ chuyển đổi mới có thể xài được.

Điện 110V thường có hiệu suất thấp hơn và mức tiêu hao năng lượng cao hơn so với điện 220V. Do vậy, dù được quảng cáo là tiết kiệm điện, nhưng thực chất những chiếc điều hoà bãi vẫn ngốn một lượng điện đáng kể, thậm chí cao hơn rất nhiều lần so với các dòng điều hoà sản xuất trong nước.

Ngoài ra, theo ông Long, điều hoà Nhật bãi về Việt Nam chủ yếu qua đường biển. Phải mất hàng tháng trời lênh đênh trên biển như thế mới cập cảng tại Việt Nam. Do thời gian lâu, hơi nước mặn bốc lên ngấm vào bo mạch nên "về đến nơi là hỏng".

Những chiếc điều hoà này sau đó sẽ được sửa chữa, mông má lại và tẩy trắng rồi bán ra thị trường, do vậy chất lượng không còn được tốt như ban đầu, tuổi thọ cũng giảm.

"Bệnh thường gặp của những máy này là nhanh xuống cấp, kêu to, hay chảy nước ở cửa gió và tốn điện, do được sản xuất từ lâu", anh Toàn, một thợ điện lạnh trên phố Nguyễn Lương Bằng, Hà Nội cho biết.

Một nguyên nhân khác khiến người tiêu dùng quay lưng với các sản phẩm bãi Nhật, theo anh Dũng là khó sửa chữa và thiếu linh kiện thay thế.

"Nếu không phải là thợ chuyên nghiệp, tay nghề cao sẽ không sửa được. Hơn nữa, nếu phải thay linh kiện, đôi khi sẽ phải đợi để tìm, do linh kiện mới không có, chỉ có linh kiện cũ sang lọc qua các máy khác để lấy", anh Dũng nói.

Chính vì vậy mà dù giá thành rẻ hơn so với sản phẩm mới từ 50- 60%, nhưng thực tế trong quá trình sử dụng, người tiêu dùng sẽ phải "đốt" rất nhiều tiền vào những chiếc điều hoà Nhật giá rẻ  này.

Đâu mới là điều hòa Nhật đúng chất lượng?

Điều hoà Nhật bãi đang thất thế, tuy nhiên trong thời gian gần đây trên thị trường lại xuất hiện thêm một dòng điều hoà Nhật khác, cũng được quảng cáo là hàng bãi, nhưng lại có giá thành thậm chí là cao hơn so với các sản phẩm đang được bán của nhiều thương hiệu quen thuộc với người dùng.

Đơn cử, chiếc máy lạnh Daikin công suất 9.000 BTU, có Inverter đang được bán tại một số hệ thống lớn với giá 10,9 triệu đồng. Thế nhưng, với thông số tương tự, tại một cửa hàng chuyên bán đồ nội địa Nhật trên đường Lê Trọng Tấn, Hà Đông, lại được bán với giá 12 triệu đồng/bộ.

Chủ cửa hàng này khẳng định: "Hàng Nhật nội địa chất lượng cao không bao giờ có chuyện có mức giá siêu rẻ như một số nơi đang rao bán".

"Đó chỉ là hàng rởm, được tân trang mông má lại, hoặc cũng có thể là 'hồn Trương Ba, da hàng thịt', đồ Trung Quốc nhưng gắn mác nội địa để dễ tiêu thụ", người này nói thêm.

Cùng quan điểm, anh Trung - một người chuyên kinh doanh đồ Nhật bãi hơn chục năm nay chia sẻ, hàng Nhật bãi đúng chất lượng thì không thể có giá rẻ. Thậm chí, nhiều thương hiệu như Hitachi, Panasonic,… nội địa còn có giá cao hơn so với hàng chính hãng bán tại Việt Nam.

"Chính những sản phẩm chất lượng kém, giá siêu rẻ nhưng lại được gắn mác hàng Nhật đã khiến dòng sản phẩm này bị người tiêu dùng tẩy chay. Và chúng tôi đang cố gắng lấy lại hình ảnh bằng những sản phẩm có chất lượng, cùng cam kết bảo hành trọn đời cho khách hàng", anh Trung nói thêm.

Trên một diễn đàn về công nghệ, tài khoản Lộc Vũ cũng cho biết, chiếc điều hoà thương hiệu Panasonic Nhật bãi gia đình anh đang sử dụng gần 15 năm rồi nhưng vẫn chạy êm và rất bền, chưa hỏng hóc bao giờ.

Bình luận này nhận được rất nhiều ý kiến đồng tình của những người dùng khác.

Đa phần mọi người đều ủng hộ quan điểm hàng bãi Nhật có chất lượng tốt, bền và giá ổn. Tuy nhiên, để mua được hàng nội địa đúng chuẩn, người tiêu dùng cần tìm đến đúng địa chỉ uy tín, bảo hành đảm bảo và kiểm tra kĩ trước khi mua để tránh tiền mất tật mang.