Vì sao giá heo hơi lên mốc 90.000 đồng/kg?

Sau vài ngày tạm hạ nhiệt theo giá niêm yết của các doanh nghiệp lớn, giá heo hơi hôm nay, 14/4, bất ngờ tăng mạnh trên cả nước, với mức tăng 5.000-10.000 đồng/kg. Hiện giá tại miền Bắc có nơi lên 90.000 đồng/kg. Giá heo tại miền Trung và miền Nam cũng ở mức 83.000 đồng/kg.

Nhu cầu tăng gấp 2-3 lần trong mùa dịch Covid-19

Mới đây, tại một buổi toạ đàm về dịch Covid-19, ông Phan Văn Dũng, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Việt Nam Kỹ Nghệ Súc Sản Vissan, tiết lộ trong đợt Covid-19 này, có vài thời điểm, nhu cầu thị trường tăng gấp 2-3 lần, đến nổi công ty khó đáp ứng kịp.

Vissan xác định cần chuẩn bị nguồn lực cho đợt cao điểm này, như đây là "Tết lần 2". Thậm chí, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm có thể còn tăng gấp đôi so với thời điểm mua sắm Tết. Thực tế, doanh nghiệp đã phải cơ cấu lại nguồn nhân lực, điều động nhân viên sang các mảng có khối lượng công việc lớn, để đáp ứng kịp thời nhu cầu của người tiêu dùng.

Diễn biến thị trường gần đây hầu như khác hẳn đặt mục tiêu mà Vissan tự đặt ra trong năm 2020. 

Trong Báo cáo thường niên vừa được công bố, doanh nghiệp này xác định cung cấp ra thị trường 21.332 tấn thịt heo, giảm 12% so với thực hiện năm 2019, nhưng lại tăng 5% cho thịt bò, lên sản lượng 1.722 tấn. Bên cạnh đó, Vissan cũng có kế hoạch tăng sản lượng thực phẩm chế biến lên 28.660 tấn, tương ứng tăng 9%.

Theo ông Phan Văn Dũng, Covid-19 lại tạo cho Vissan cơ hội phát triển kênh bán hàng mới. Từ ngày 7/4, công ty này đưa vào hoạt động dịch vụ đặt hàng và giao tận nhà qua hotline và fanpage, với thời gian giao hàng tối đa 3 giờ.

Tập đoàn Dabaco Việt Nam trong công bố kết quả kinh doanh quý I của mình mới đây cũng đưa ra con số doanh thu 3.248 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 340 tỉ đồng. Con số này cao gấp 17 lần quý I/2019, và vượt cả lợi nhuận sau thuế đạt được cả năm 2019.

Giải thích cho các con số khủng trên, nhiều chuyên gia đều đồng tình rằng giá thịt heo vẫn ngất ngưỡng và nhu cầu tăng cao giữa dịch bệnh là động lực chính để các doanh nghiệp chăn nuôi hốt bạc. Các chuyên gia phân tích từ Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC), cho biết kết hợp với việc sản lượng tăng trưởng 5% so với cùng kì, việc giá heo duy trì ở mức trên 70.000 đồng/kg, đã giúp tăng thêm 200 tỉ lợi nhuận ở mảng chăn nuôi và chế biến thực phẩm, so với mức lợi nhuận gộp 17 tỉ đồng cùng kì năm ngoái của Dabaco.

Hiện các nhà chăn nuôi lớn như CP Việt Nam, CJ, Dabaco, Vissan, Masan… mới đưa giá heo hơi về mốc 70.000 đồng/kg, trong khi yêu cầu là mức giá 60.000 đồng/kg. Việc khuyến cáo sớm giảm giá heo hơi được Bộ NN&PTNT đưa ra từ tháng 2, nhưng đến ngày 1/4, mức giá 70.000 đồng mới được 115 doanh nghiệp chăn nuôi lớn áp dụng.

Đáng nói, theo các tiểu thương, tuy các doanh nghiệp lớn giảm giá heo hơi, nhưng số lượng hao và thịt lẻ họ mua được qua các doanh nghiệp này rất hạn chế mà phải mua thêm từ thương lái.

Đơn cử như tại Đồng Nai, các tiểu thương chợ Biên Hòa cho biết chỉ lấy được thịt heo của CP từ 30-40% nhu cầu bán hàng ngày, còn lại phải tự mua.

Tại chợ đầu mối Hóc Môn và Bình Điền (TP HCM), các tiểu thưởng cũng cho biết lượng heo về chợ gần đây rất khan hiếm. Điều này đã đẩy giá heo mảnh tăng trở lại, ở mức giá 90.000-115.000 đồng/kg.

Chính vì vậy mà giá thịt heo bán lẻ luôn ở mức cao tương đương thời điểm sốt giá cuối năm 2019. Tại Co.opmart, sau khi khuyến mãi đến 42.000 đồng/kg, sườn non đang được siêu thị này bán với mức 238.000 đồng/kg, tức nếu không khuyến mãi thị sườn non sẽ có giá đến 280.000 đồng/kg; các loại ba rọi cũng từ 190.000-240.000 đồng/kg.

Tại các chợ dân sinh khu vực TP HCM, giá thịt heo các loại vẫn ở mức 130.000 - 230.000 đồng/kg. Theo ghi nhận sáng 14/4, các sạp thịt heo tại chợ phường Tăng Nhơn Phú A (quận 9) bán thịt đùi heo rẻ nhất với giá 160.000 đồng/kg, sườn non giá 220.000 đồng/kg.

Khâu trung gian đẩy giá heo lên cao

Ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) lí giải nhiều công ty chăn nuôi lớn khi heo xuất chuồng sẽ có công ty vệ tinh thu gom, sau đó đưa xuống các công ty khác, chuyển về các lò giết mổ. Công đoạn trung gian này đẩy giá heo lên cao.

Bên cạnh đó, mặc dù các đại lí vẫn mua được heo hơi giá công ty, tức 70.000 đồng/kg, nhưng chỉ mua được từ 30%-50% số heo so với trước đây. Do không mua đủ lượng hàng cung ứng về chợ nên thương lái phải lùng mua heo trong dân, hoặc của các trại ở tỉnh lẻ, với giá cao hơn nhiều.

Theo ông, trong khi các doanh nghiệp lớn vẫn duy trì mức giá 70.000 đồng/kg như đã cam kết, thì tại các trang trại, gia trại và hộ chăn nuôi của các địa phương vẫn cung cấp ra thị trường với giá đắt đỏ.

Hơn nữa, thói quen tiêu dùng thịt heo "nóng" của người dân chưa thay đổi nên việc cam kết giảm giá của 15 doanh nghiệp (với thị phần 35%) khó ghìm nổi giá của thị phần 65% còn lại không cam kết giảm giá.

Trong khi đó, một thành viên Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai cho rằng, sở dĩ giá heo hơi trên thị trường còn cao là do đang "nương" theo giá heo các ông lớn chăn nuôi. Khi nào doanh nghiệp lớn giảm, tự khắc thị trường phải giảm theo, vì chính doanh nghiệp lớn nắm thị phần chi phối.