Tại 3 trung tâm đầu tư lớn gồm châu Á - Thái Bình Dương, châu Âu và Bắc Mỹ, yếu tố địa chính trị đã trở thành một trong 3 mối quan tâm hàng đầu của các nhà đầu tư bất động sản (BĐS) trong thời gian qua, theo khảo sát của Savills Impacts 2025.
Bà Emma Steele, Giám đốc Đầu tư Xuyên biên giới của Savills nhận định, rủi ro địa chính trị đang buộc các quỹ đầu tư BĐS cân nhắc lại chiến lược. Các cú sốc như trừng phạt kinh tế, gián đoạn chuỗi cung ứng hay các cuộc tấn công thường gây ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường tài chính, làm sụt giảm giá trị tài sản, tăng chi phí rủi ro và tác động lớn tới tâm lý của nhà đầu tư, người tiêu dùng.
Mỗi đợt leo thang căng thẳng địa chính trị đều đi kèm với sụt giảm ngắn hạn trên thị trường chứng khoán, trái phiếu và hàng hóa. Về hậu quả dài hạn, doanh nghiệp có xu hướng trì hoãn đầu tư vào tài sản cố định, chi phí lớn, mức độ không chắc chắn cao như nhà máy, hạ tầng hay BĐS.
Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã suy giảm đáng kể. Giai đoạn 2023 - 2024, vốn đầu tư nước ngoài vào 20 nền kinh tế lớn nhất đạt trung bình 1,3% GDP - mức thấp nhất kể từ năm 1996, thấp hơn nhiều so với ngưỡng trung bình dài hạn là trên 2%.
Đối với thị trường phụ thuộc dòng vốn lớn như BĐS, xu hướng “co cụm địa lý” đang cho thấy những tác động nặng nề. Các doanh nghiệp tìm cách xây dựng chuỗi cung ứng gần thị trường tiêu thụ hơn đã làm thay đổi bản đồ đầu tư toàn cầu.
Theo Báo cáo Đầu tư Thế giới 2024 của UNCTAD, các trung tâm sản xuất truyền thống tại châu Âu và Bắc Mỹ đang dần được ưu tiên thay thế cho các quốc gia có chi phí thấp nhưng rủi ro cao. Mặt trái của sự phân mảnh địa chính trị là giảm hiệu quả kinh tế toàn cầu. Tâm lý e ngại rủi ro đang định hình một thế hệ nhà đầu tư và doanh nhân mới dè dặt, thận trọng hơn.
Một góc TP HCM. (Ảnh minh hoạ: Hải Quân).
Trong bối cảnh đó, Việt Nam nổi lên như một điểm sáng trong khu vực nhờ nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, tiềm năng tăng trưởng dài hạn và chính sách mở cửa nhất quán.
Theo bà Nguyễn Lê Dung, Trưởng Bộ phận Tư vấn Đầu tư, Savills Hà Nội, Việt Nam được nhiều tập đoàn đa quốc gia đánh giá là điểm đến chiến lược nhờ lập trường trung lập, ổn định chính trị và quan hệ đối tác toàn diện với cả Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và châu Âu. Nhờ đó, dần trở thành trung tâm kết nối mới trong chuỗi cung ứng khu vực, kéo theo nhu cầu tăng mạnh với BĐS công nghiệp, logistics và nhà ở cho chuyên gia nước ngoài.
Chia sẻ về xu hướng đầu tư, bà Dung nhận định: “Các nhà đầu tư nước ngoài đang ngày càng ưu tiên những dự án đã có pháp lý rõ ràng. Họ sẵn sàng trả giá cao hơn cho tính minh bạch và khả năng hiện thực hóa nhanh dòng tiền”.
Một thay đổi nữa là sự dịch chuyển khẩu vị đầu tư từ khu vực trung tâm sang vùng vệ tinh. Trước tình trạng quỹ đất hạn chế và giá cao tại các đô thị lớn như TP HCM, Hà Nội, nhà đầu tư có xu hướng tìm kiếm cơ hội tại các địa phương lân cận như Hưng Yên, Bắc Ninh, Hải Phòng - những nơi đang được đầu tư mạnh mẽ về hạ tầng kỹ thuật và giao thông kết nối.
Theo chuyên gia Savills, có 3 động lực chính sẽ thúc đẩy dòng vốn đầu tư nước ngoài vào BĐS Việt Nam trong nửa cuối năm 2025. Gồm sự hoàn thiện khung pháp lý, chiến lược ngoại giao kinh tế chủ động và xu hướng thị trường hướng tới các phân khúc mới nổi cùng mô hình hợp tác linh hoạt.
Cụ thể, Luật Đất đai 2024, Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 cùng các nghị định hướng dẫn đã góp phần tháo gỡ vướng mắc, tạo nền tảng pháp lý minh bạch và ổn định, thu hút dòng vốn nước ngoài vào các phân khúc nhà ở cao cấp, đô thị, công nghiệp và nghỉ dưỡng.
Việt Nam cũng đang mở rộng và nâng cấp quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với nhiều quốc gia, giúp củng cố thêm sức hút đầu tư.
Ngoài ra, thị trường đang được dẫn dắt bởi các phân khúc mới nổi và mô hình hợp tác linh hoạt. Việt Nam được đánh giá có tiềm năng trở thành trung tâm lưu trữ dữ liệu của khu vực. Các tập đoàn như Nvidia, Gaw Capital, Viettel IDC hay CMC Telecom đang tăng tốc đầu tư vào lĩnh vực này.