Ai xứng danh Diva Việt? Diva thực chất là gì?

	Thu Minh: Diva không ngai hay phượng hoàng hồi sinh từ biển lửa?
	Diva Mỹ Linh đích thân mời Min tham gia sự kiện âm nhạc dành cho giới trẻ Hà Nội

Cho đến hiện tại, làng nhạc Việt chỉ có bốn nữ ca sĩ được công nhận diva là Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh, Trần Thu Hà. Họ đều là những giọng ca xuất sắc của nền âm nhạc Việt Nam đương đại và được xem như những người định hình cho cả một nền nhạc nhẹ nước nhà từ những năm 90 đến nay.

Sức ảnh hưởng của bốn giọng ca này còn được nhận xét có tác động lớn tới những thế hệ như Tùng Dương, Uyên Linh, Hoàng Quyên...

Bốn diva của làng nhạc Việt: Hồng Nhung - Mỹ Linh - Thanh Lam - Trần Thu Hà.

Tuy nhiên, bản thân họ đã từng không được khán giả công nhận về giọng hát và cho rằng kĩ thuật chưa tốt, còn nhiều chênh, phô nên chưa thể xứng tầm diva. Chỉ cho đến khi làng nhạc Việt hội nhập với thế giới thì giọng ca của họ mới thực sự được công nhận và giữ vị trí vững chắc.

Dẫu vậy, diva vẫn chỉ là một danh xưng không chính thức dành cho những giọng ca nữ xuất sắc, có đóng góp cho nền âm nhạc ở một quốc gia và rộng hơn là thế giới, truyền được cảm hứng cho thế hệ sau.

Với những "nghĩa vụ" nghe rất cao cả như vậy nên vô tình, danh xưng diva bỗng nhiên trở thành "đỉnh cao" mà ai cũng muốn chạm tới. Mặc dù bản thân người trong cuộc như Hà Trần từng có lần than thở rằng: "Nói thật, tôi rất là mệt với hình ảnh diva ấy. Nhiều năm qua tôi cứ bị gói trong khuôn khổ của một hình ảnh, làm giới hạn biên độ phát triển của nghệ sĩ".

Hay như ca sĩ Mỹ Linh từng chia sẻ: "Nếu nói không tự hào thì là nói dối. Tôi rất là tự hào và bản thân các con tôi cũng tự hào nhưng đó cũng là một phần trách nhiệm. Mọi người gọi như thế nhưng bản thân tôi chưa bao giờ dám nhận là như thế.

Được gọi là diva nhạc Việt thì rất là tự hào nhưng cũng đừng nghĩ rằng diva là cái gì ghê gớm. Dù bạn có là diva của 10 năm, 20 năm trước thì không có nghĩa bây giờ bạn là tượng đài gì ghê gớm đến mức có thể nói rằng không ai thay thế được. Ai cũng có thể thay thế được cả".

Tuy nhiên, mặc kệ cho việc diva không dám nhận mình là diva, nhiều ca sĩ vẫn được gán danh xưng này lên người như một cách chứng minh đẳng cấp. Để cho những cụm từ: “Diva thứ 5”, “Diva thế hệ mới” của làng nhạc Việt ở đâu cứ xuất hiện dày đặc.

Vậy Diva thực chất là gì?

Diva xuất phát từ một từ cổ tiếng Ý mang nghĩa “nữ thần”. Diva của thế giới mục đích ban đầu là ám chỉ những “đệ nhất quý bà” trong làng Opera mà theo tạp chí Time năm 2002 miêu tả: “Có thể định nghĩa Diva là một cái tôi nữ nhi điên khùng chỉ bù lại được phần nào nhờ chất giọng tuyệt vời”.

Tiêu chí của Diva thế giới được soi xét về giọng hát và phong cách trình diễn sân khấu. Diva là một khái niệm mà ban đầu chỉ mang tính nghề nghiệp, nên xét trên khía cạnh nào đó thì đời tư của diva không phải là tiêu chuẩn để đánh giá.

Từ diva bắt đầu được nhắc đến nhiều hơn vào đầu những năm 1990 khi nữ ca sĩ Annie Lennox dùng từ này để đặt cho album của mình. Sau thời điểm đó, từ này được dùng cho các nữ ca sĩ đạt được thành công vượt bậc trong sự nghiệp.

Đến năm 1998, danh hiệu này bắt đầu được phổ biến trên toàn thế giới khi kênh truyền hình VH1 - Mỹ tổ chức đêm nhạc diva đầu tiên trong lịch sử với sự tham gia của những giọng ca nữ được tôn vinh là diva cho đến ngày nay gồm: Mariah Carey, Gloria Estefan, Celine Dion, Shania Twain và Aretha Franklin.

Đến năm 2009, chương trình này trở lại và đã vấp phải khá nhiều phản ứng khi mang lên sân khấu nhiều “Diva” còn quá trẻ và bị cho là chưa xứng tầm.

Trong suốt hơn hai thập kỉ qua, các trang âm nhạc trực tuyến vẫn đều đặn tổ chức cho độc giả bình chọn diva trong lòng họ. Tiêu chí chung để được vinh danh trước hết đó là giọng hát xuất chúng, có sức ảnh hưởng, có những phần biểu diễn khiến hàng ngàn người rơi nước mắt.

Các ngôi sao được gọi là diva trên thế giới cũng từng được nhận “đĩa bạch kim”, tức có số lượng đĩa bán ra tại Mỹ lên đến hơn 1 triệu bản và có các đĩa đơn đứng đầu nhiều tuần trên bảng xếp hạng quốc tế.

Như trường hợp của danh ca quá cố Whitney Houston, cô là nghệ sĩ đầu tiên có 7 ca khúc hit liên tiếp đứng đầu bảng thống kê doanh số bán ra. Ước tính, có hơn 10 triệu đĩa của Whitney Houston đã được phát hành khắp thế giới.

Hay như diva Madonna từng được sách kỷ lục Guinness thế giới vinh danh là nữ nghệ sĩ thành công nhất mọi thời đại.

Whitney Houston cũng được xem là một trong những nghệ sĩ thành công và có ảnh hưởng lớn nhất mọi thời đại .

Beyonce được nhiều khán giả nhận xét mang trong mình đúng tố chất về định nghĩa một diva "nguyên bản".

Khi về Việt Nam, danh hiệu diva cũng không khác gì nhiều. Nó cũng được tự phong bởi báo giới và khán giả, chưa có một chứng nhận nào rõ ràng. Chính vì thế mà có một thời gian, Thanh Lam - Hồng Nhung - Mỹ Linh - Hà Trần bị tranh cãi gay gắt khi được xếp vào hàng diva Việt Nam. Nhiều người còn tạo áp lực bằng việc đưa ra nhận định họ chủ yếu hát nhạc nhẹ và kĩ thuật không tốt để được xếp vào hàng đỉnh cao.

Tại sao diva ở Việt Nam lại chỉ hát nhạc nhẹ, các loại nhạc khác không được tính? Vì sao chỉ bốn người này được phong diva còn các nghệ sĩ thành danh sớm hơn như Bảo Yến, Thu Hiền... thì không? Đó là những câu hỏi khiến giới chuyên môn cũng phải đau đầu một thời gian dài.

Cũng từ đó mà tình trạng fan của những ca sĩ như Mỹ Tâm, Hồ Quỳnh Hương, Thu Minh, Uyên Linh... hay thậm chí là cả Hương Tràm cũng đòi công nhận thần tượng mình là diva thế hệ mới, diva thứ 5.

Fan Thu Minh đòi công nhận Thu Minh làm diva vì hiếm ai ở Việt Nam belt note cao chuẩn kĩ thuật như Thu Minh. Fan Mỹ Tâm đòi công nhận Mỹ Tâm làm diva vì hiếm ai ở Việt Nam thành công mà vẫn trong sạch như cô... Mặc dù bản thân các ca sĩ này đã từng phải lên tiếng không dám nhận danh xưng diva vì chưa đủ tố chất cần có.

Diva đang bị lạm dụng quá đà

Truyền thông, công nghệ phát triển là yếu tố tất yếu dẫn đến sự phổ biến quá rộng rãi những cách hiểu sai lệch về một từ ngữ Tây phương. Chẳng đâu như Việt Nam, nữ ca sĩ nào cũng có thể là diva, chỉ cần có một lượng fan hâm mộ sẵn sàng tranh giành danh hiệu cho họ.

Nhà nhà tranh đua diva, người người tranh đua diva, ai cũng muốn thần tượng của mình là diva, chỉ cần hát hay, có kĩ thuật, có chút cống hiến, tài năng là dễ dàng được báo chí tung hô làm diva.

Ở Việt Nam, tình trạng "loạn diva" là không thể chối cãi, dòng nhạc nào cũng muốn có diva, thế hệ nào cũng muốn có diva, rồi sinh ra đủ kiểu diva khác nhau.

Thu Minh - nữ ca sĩ được khán giả tung hô là diva thứ 5 của làng nhạc Việt bao năm nay vẫn giữ nguyên danh hiệu đó dù chưa lúc nào "bộ tứ diva Việt" có "thông báo" thêm thành viên.

Dĩ nhiên, Thu Minh không hề tự nhận mình là diva thứ 5 dù khán giả ra sức phong tặng. Lí do là gì thì chỉ Thu Minh mới có lời giải đáp chính xác, còn theo cách nhìn nhận khách quan, cô chưa thực sự là nữ ca sĩ xuất thân từ thời kì "nguyên bản" như bốn diva kia để được phong tặng danh xưng vốn dĩ đã mang định nghĩa khá "hoang sơ" này.

Thanh Lam - Mỹ Linh - Hồng Nhung - Hà Trần từng có lúc bị chê trách nhưng phải thừa nhận họ đã tạo dựng được tên tuổi từ thời điểm nhạc Việt vẫn còn định hình, chưa bị ảnh hưởng quá nhiều từ yếu tố truyền thông, chiêu trò pr. Thu Minh cũng hoạt động nghệ thuật từ những năm 90 nhưng cô đã có thời điểm chững lại và phát triển mạnh mẽ khi sự lên ngôi của một nghệ sĩ phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố bên ngoài.

Hay như cách đánh giá không ngần ngại về một ca sĩ trẻ có giọng hát cao vút sẽ là "diva kế thừa" của làng nhạc Việt cũng là điều minh chứng danh xưng này đang được sử dụng quá dễ dãi.

Đến nay vẫn còn nhiều khán giả không hiểu vì sao Thu Minh không nhận là diva thứ 5 của làng nhạc Việt.

Việc lạm dụng danh xưng diva một cách vô tội vạ không chỉ “thui chột” thẩm mỹ nghe nhạc của cả thế hệ mà còn làm ảnh hưởng lớn đến tư duy nhiều ca sĩ trẻ.

Chúng ta đã chứng kiến một thời kì hoàng kim của các diva trong nửa sau thế kỉ 20 và thế hệ vàng này đang dần lùi vào quá khứ. Nhưng điều đó không có nghĩa nhất định trong thế kỉ 21 phải có diva. Diva trong thế kỉ này có thể có hoặc không.

Thu Minh: Diva không ngai hay phượng hoàng hồi sinh từ biển lửa? Thu Minh có lẽ không hợp với danh xưng diva nhiều tranh cãi. Nhưng chị vẫn có một "địa hạt" khác của riêng mình, "nữ ...

Ảnh: Tổng hợp (Internet)