Báo động ô nhiễm không khí tại Việt Nam: Nguyên nhân gây tử vong sớm

Đồ họa: Hồng Kỳ

Ô nhiễm không khí có thể gây ra các bệnh như: hen, ung thư, rối loạn phát triển thần kinh và dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ; bệnh tim, đột quỵ, tắc nghẽn phổi mạn tính và ung thư ở người lớn. Ngoài ra, việc tiếp xúc với không khí ô nhiễm có thể dẫn đến một số triệu chứng kích ứng về mắt, họng và mũi.

TS Hồ Quốc Bằng, Trưởng phòng Ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu - Viện Môi trường và Tài nguyên (ĐHQG TP.HCM), cho biết: Tình trạng ô nhiễm không khí ở các thành phố lớn như TP.HCM và Hà Nội trong những năm gần đây liên tục tăng và ở mức cao.

Các số liệu nghiên cứu, phân tích thường được sử dụng từ nguồn quan trắc của Đại sứ quán và Lãnh sự quán Mỹ. Việc WHO, một tổ chức chuyên về chăm sóc sức khỏe y tế cộng đồng ra một khuyến cáo và sử dụng nguồn số liệu đáng tin cậy và có trách nhiệm. Nguồn số liệu đó còn hạn chế vì ở mỗi thành phố chỉ có một điểm quan trắc nhưng cũng phản ánh được phần nào về mức độ ô nhiễm môi trường đô thị của chúng ta hiện nay.

Theo TS Lê Việt Phú (Trường đại học Fulbright) - tác giả đề tài nghiên cứu “Ước lượng thiệt hại sức khỏe và chi phí kinh tế của ô nhiễm không khí tại TP.HCM”, nồng độ ô nhiễm bụi trong không khí tăng rất nhanh, trung bình năm vượt ngưỡng cảnh báo của WHO tới 3 lần.

Ô nhiễm không khí mang đến rủi ro về bệnh tật và tử vong cho người dân. Ước tính năm 2013 VN có đến 40.000 người tử vong có nguyên nhân liên quan đến ô nhiễm không khí. Thiệt hại về người dẫn đến thiệt hại về kinh tế, xét ở góc độ kinh tế cá nhân. Tổng số người chết do ô nhiễm không khí (2013) nếu quy ra con số thiệt hại về kinh tế tương đương từ 5 - 7% GDP. Nguồn gây ô nhiễm chính ở các đô thị là phương tiện giao thông.

Chính vì vậy, nhà nước nên hạn chế các phương tiện giao thông cá nhân, đặc biệt là xe máy. Muốn làm được điều này phải phát triển hệ thống giao thông công cộng cho thật tốt để phục vụ người dân. Bên cạnh đó giảm các ngành, dự án gây ô nhiễm cao, tiêu tốn nhiều năng lượng.

WHO khuyến cáo nên sử dụng các loại máy lọc không khí và hạn chế mở cửa, cửa sổ. Sử dụng khẩu trang mỗi khi phải hoạt động ngoài đường, đặc biệt khi chỉ số PM2.5 cao hơn 100.

Trước thực tế trên, ông Lê Tuấn Định, Phó giám đốc Sở TN-MT Hà Nội, cho biết: UBND TP.Hà Nội đang tập trung chỉ đạo các sở, ngành liên quan áp dụng ngay một số giải pháp nhằm giảm thiểu bụi tại khu vực này như ban hành đề án “Chống ồn, chống bụi”; đề án “Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP.Hà Nội, giai đoạn 2017 - 2020 tầm nhìn 2030”; Xử lý các điểm đen về ô nhiễm môi trường...

Xây dựng lộ trình thực hiện áp dụng khí thải mức 4, mức 5 (Euro 4, Euro 5) trên địa bàn Hà Nội. Đầu tư trang thiết bị đo nhanh khí thải từ phương tiện giao thông lưu thông trên đường để đánh giá nồng độ khí thải.

Môi trường sống bị ô nhiễm có thể khiến tinh trùng biến dạng Môi trường bị ô nhiễm sẽ tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe của tất cả mọi người. Trong ...