Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP HCM: 'Chưa thu phí ôtô vào trung tâm'

"Không phải TP HCM đang triển khai đề án thu phí ôtô vào trung tâm như một số người hiểu nhầm", Giám đốc Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP HCM Trần Quang Lâm nói tại cuộc họp giao ban báo chí Trung ương tại TP HCM ngày 31/7.

Ông Lâm cho biết, hiện dự án chỉ ở bước đề xuất, xin chủ trương nghiên cứu. Khi UBND TP HCM đồng ý bố trí vốn, Sở GTVT lập nghiên cứu khả thi để xác định có hay không làm được, tiếp đó bổ sung dự án vào danh mục dự án đầu tư công để trình HĐND thành phố thẩm định, xem xét. 

Nếu được HĐND thành phố thông qua chủ trương, đơn vị được giao làm chủ đầu tư sẽ đấu thầu lựa chọn đơn vị tư vấn có năng lực tiến hành khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định.

Giám đốc Sở GTVT TP HCM Trần Quang Lâm. (Ảnh: Hữu Khoa).

Kết quả nghiên cứu phải làm rõ các vấn đề như: phạm vi; mức thu; thời gian thu; công nghệ; các chính sách hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng; phương tiện thay thế trong vùng thu phí; các loại hình vận tải khi kết nối từ vành đai thu phí vào trung tâm; các chính sách hỗ trợ khác để giảm ùn tắc ở khu vực vành đai; mô phỏng giao thông để định lượng sẽ giảm được bao nhiêu ôtô vào trung tâm khi thu phí...

Nếu dự án khả thi, được phê duyệt mới triển khai các bước tiếp theo như: lập thẩm định và phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công - dự toán; triển khai công tác đầu thầu; tiến hành thi công lắp đặt thiết bị và đưa vào vận hành.

Theo ông Trần Quang Lâm, song song với việc nghiên cứu đề án thu phí ôtô vào trung tâm, thành phố cũng thực hiện các giải pháp khác trong Chương trình giảm ùn tắc giao thông, giảm tai nạn giai đoạn 2016-2020 gồm: khai thác hiệu quả kết cấu hạ tầng giao thông hiện hữu; phát triển đồng bộ kết nối hạ tầng giao thông (xây dựng hệ thống cầu vượt, hầm chui, khép kín đường Vành đai 2, metro, các bãi đỗ xe ngầm); phát triển hoạt động xe buýt, đầu tư bến bãi, BRT...

"Dự kiến đến năm 2021, khi đường Vành đai 2, tuyến metro Số 1 và tuyến BRT Số 1 đi vào hoạt động, các công trình giao thông lớn hoàn thành, phát triển vận tải hành khách công cộng... mới có thể thực hiện đề án thu phí ôtô vào trung tâm thành phố", ông Lâm nói.

Khu vực thu phí từng được ITD đề xuất (bên trong đường màu đỏ) trước đây. (Đồ họa: Hoàng Khánh).

Cũng theo ông Lâm, ùn tắc giao thông không chỉ xảy ra ở TP HCM mà có 463 thành phố của 53 quốc gia đang bị tình trạng tương tự. Riêng Châu Á có 20 thành phố kẹt xe trầm trọng như Bangkok (Thái Lan), Jakarta (Indonesia)... và các nước đang tìm mọi giải pháp giải quyết.

Về lí do Sở GTVT đề xuất thu phí ôtô vào trung tâm thành phố, ông Lâm viện dẫn tính toán của Viện nghiên cứu giao thông là, so với xe buýt, ôtô chiếm mặt đường gấp 8,5 lần còn xe máy chiếm gấp 5 lần. Nếu thông qua bề mặt cắt ngang chạy trên làn đường thì xe máy tương đương với xe buýt - chiếm khoảng 14.000 lượt xe mỗi giờ; còn ôtô chỉ có 2.000 lượt xe mỗi giờ. Như vậy, ôtô chiếm dụng mặt đường nhiều và khả năng lưu thông kém nhất.

"Để trả lời câu hỏi bao giờ hết kẹt xe ở TP HCM là rất khó, không thể kỳ vọng vào một giải pháp đơn lẻ như dự án thu phí ôtô vào nội đô. Chúng tôi mong muốn, nếu 10% người dân sử dụng ôtô chuyển sang giao thông công cộng là đã thành công, giảm bớt ùn tắc lắm rồi", ông Lâm nói.

Lượng ôtô tại TP HCM đang tăng cao (hàng năm trên 10% và 6 tháng đầu năm nay tăng gần 16% so với cuối năm 2018); trung tâm thành phố thường xuyên ùn tắc vào giờ cao điểm... Theo đó, Sở GTVT đề xuất làm 34 cổng thu phí tạo thành vành đai khép kín và một nhà điều hành để thu phí ôtô vào trung tâm trong 15 năm (2020-2035). Nguồn vốn đầu tư cho dự án là 250 tỉ đồng từ ngân sách.