Hoa Sen phản đối tăng thuế nhập khẩu thép: Tăng từ 0% lên 5% là cú ‘knock out’ doanh nghiệp tôn mạ Việt Nam

 Bộ Tài Chính đang xin ý kiến dự thảo Nghị định sửa đổi bổ sung Nghị định số 125/2017/NĐ-CP, trong đó có nội dung dự kiến tăng thuế nhập khẩu ưu đãi thông thường (MFN) đối với thép cuộn cán nóng (HRC) từ 0% lên thành 5%. Theo nhận định của Bộ Tài chính, chiến tranh thương mại đang dấy lên lo ngại thép giá rẻ Trung Quốc tràn vào Việt Nam, khiến giá bán giảm mạnh. 

Ngay lập tức, Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen đã có văn bản gửi Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hiệp hội Thép Việt Nam đưa ra ý kiến của doanh nghiệp về đề xuất trên. Tổng giám đốc Hoa Sen, ông Trần Quốc Trí, cho rằng việc tăng thuế MFN sẽ không tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và thị trường thép như khẳng định của Bộ Tài chính.

Bộ Tài chính: Tăng thuế để giảm thép giá rẻ từ Trung Quốc 

Theo dự thảo của Bộ Tài chính, việc tăng thuế nhập khẩu ưu đãi thông thường (MFN) đối với thép cuộn cán nóng (HRC) từ 0% lên thành 5% nhằm bảo vệ ngành thép trong nước trước nguy cơ hàng giá rẻ của Trung Quốc ồ ạt tràn vào Việt Nam. 

Bộ Tài chính cho rằng việc tăng thuế thép cuộn cán nóng từ 0% lên thành 5%5% sẽ làm giảm lượng thép nhập khẩu Trung Quốc, ngân sách nhà nước có thể tăng thêm 3.152 tỉ đồng. (Ảnh: HSG).

"Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang làm dấy lên lo ngại về việc thép giá rẻ Trung Quốc có thể lan tràn vào Việt Nam, kéo theo giá thép trên thị trường giảm mạnh. Điều này khiến nhà máy sản xuất thép lớn nhất Việt Nam đang cân nhắc tạm dừng kế hoạch triển khai lò cao số 3", Bộ Tài chính cho biết. 

Dẫn chứng cho quan điểm trên, theo Bộ Tài chính, 40% của hơn 8 triệu tấn thép cuộn cán nóng mỗi năm hiện nay đều được nhập từ Trung Quốc. Nếu không đánh thuế thì thị trường trong nước sẽ bất ổn. 

Ngoài ra, báo cáo của Hiệp hội Thép cũng cho rằng năng lực sản xuất HRC trong nước mới đáp ứng khoảng gần 50%. Dự kiến cuối năm nay, nhà máy của Hòa Phát tại Dung Quất (Quảng Ngãi) và Công ty Formosa đi vào hoạt động, sẽ đáp ứng được khoảng 70% nhu cầu HRC trong nước. Bộ Tài chính cho rằng sản lượng này chỉ phần nào đáp ứng được nhu cầu của thị trường trong nước.

 Trong khi đó, ước tính việc áp thuế lên 5% đối với thép cuộn cán nóng có thể giúp thu ngân sách Nhà nước tăng thêm đến 3.152 tỉ đồng. 

Tôn Hoa Sen: Trung Quốc sẽ hưởng lợi nhiều hơn nếu tăng thuế 

Góp ý về nội dung dự thảo tăng thuế nhập khẩu ưu đãi thông thường đối với thép cuộn cán nóng từ 0% lên thành 5%, Tổng giám đốc Tập đoàn Hoa Sen, ông Trần Quốc Trí, cho rằng việc tăng thuế suất này không những không làm giảm lượng thép nhập từ Trung Quốc mà còn làm gia tăng thêm lượng thép nhập từ nước này. 

Trong văn bản gửi các bộ ngành, Hoa Sen cho rằng dư địa thị trường trong nước còn rất lớn để tiêu thụ lượng cán nóng nội địa sản xuất được, ngay cả khi dự án thép Dung Quốc của Tập đoàn Hoà Phát cho ra sản phẩm theo công suất thiết kế giai đoạn 1 khoảng 2 triệu tấn mỗi năm, thì khả năng đáp ứng theo lí thuyết cũng chỉ đạt 60%. (Ảnh: Báo Quảng Ngãi)

Cụ thể, Việt Nam và Trung Quốc đều tham gia Khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), nên dù có đánh thuế, mặt hàng này vẫn được nhập khẩu với mức ưu đãi đặc biệt 0%. Vì vậy, thép cuộn cán nóng từ Trung Quốc nhập vào vẫn được ưu đãi thuế 0%. 

Trong khi đó, các nước đang cung cấp mặt hàng này cho Việt Nam đứng sau Trung Quốc là Ấn Độ, Đài Loan… không được hưởng thuế 0% từ ACFTA, nên dĩ nhiên các doanh nghiệp sẽ lại tiếp tục đẩy mạnh nhập hàng Trung Quốc. 

"Doanh nghiệp sản xuất thép cuộn cán nóng trong nước đang gặp nhiều thuận lợi về thị trường tiêu thụ, không có chuyện thị trường bất lợi làm 'nhà máy sản xuất thép lớn nhất Việt Nam' phải cân nhắc tạm dừng kế hoạch triển khai lò cao số 3", Tổng giám đốc Hoa Sen Trần Quốc Trí khẳng định.

Theo ông, ở thị trường nội địa, năng lực sản xuất mới chỉ đáp ứng dưới 40% nhu cầu, tiêu thụ thép bình quân theo đầu người tại Việt Nam mới chỉ ở mức 241 kg trong khi các nước phát triển ở mức 500 kg/người. Trong khi đó, nếu dự án thép Dung Quốc của Tập đoàn Hoà Phát cho ra sản phẩm theo công suất thiết kế 2 triệu tấn mỗi năm, thì khả năng đáp ứng theo lí thuyết cũng chỉ đạt 60%.

Đại diện Hoa Sen khẳng định dư địa thị trường trong nước còn rất lớn để tiêu thụ lượng cán nóng nội địa sản xuất được. Trong khi đó, thị trường xuất khẩu sang các nước lại rất tiềm năng với các doanh nghiệp sản xuất thép cuộn cán nóng nội địa. Vì vậy, Hoa Sen cho rằng không có chuyện các doanh nghiệp nội địa đang gặp khó khăn.

Tăng thuế là cú "knock out" cho thị trường thép nội địa

Trong văn bản gửi các Bộ ngành, hiệp hội, Tập đoàn Hoa Sen nhấn mạnh việc tăng thuế suất đối với thép cuộn cán nóng càng gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ và ống thép. 

Nguyên nhân là theo thống kê của Hiệp hội Thép, 7 tháng đầu năm  2019, sản lượng sản xuất của các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ giảm 20% sản lượng so với cùng kì năm ngoái. Đa số doanh nghiệp sản xuất tôn mạ đã phải cắt giảm sản xuất, dừng dây chuyền, giảm lao động, chỉ đang hoạt động khoảng 60% công suất thiết kế.

"Đó là một phần hệ quả mà các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ đang phải gánh chịu từ việc các nước dựng hàng rào thương mại đến những chiêu trò cạnh tranh không lành mạnh của hàng tôn mạ nhập khẩu. Do đó, nếu tăng thuế suất như dự thảo thì các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ và ống thép còn phải đối mặt thêm với nhiều khó khăn nữa", Tập đoàn Hoa Sen cho biết. 

Theo Hoa Sen, việc tăng thuế cũng làm tăng giá thành sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ, khiến tôn mạ Việt Nam sẽ không cạnh tranh được với tôn mạ từ các nước khác ở cả thị trường xuất khẩu lẫn thị trường nội địa.

"Tăng thuế suất MFN có thể là một cú 'knock out' đối với đại đa số doanh nghiệp sản xuất tôn mạ, nhưng lại tạo cơ hội cho một vài doanh nghiệp độc quyền thị trường. Như đã phân tích ở trên, việc tăng thuế suất MFN chắc chắn làm giảm sức cạnh tranh của các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ dùng nguyên liệu thép cuộn cán nóng", Tổng giám đốc Hoa Sen khẳng định.

Đại diện Hoa Sen cũng khẳng định một vài doanh nghiệp vừa sản xuất thép cuộn cán nóng vừa sản xuất tôn mạ sẽ hưởng lợi vì không phải chịu tác động từ việc tăng thuế MFN. Điều này dẫn đến giảm tính cạnh tranh lành mạnh của thị trường thép Việt Nam, tạo cơ hội cho độc quyền, gây bất lợi cho người tiêu dùng.