HoREA kiến nghị sửa quy định về quỹ đất phát triển NƠXH trong dự án nhà ở thương mại

Vừa qua Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đã có văn bản kiến nghị sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 5 Nghị định số 100/2015 đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Nghị định số 49/2021 về trách nhiệm của chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại phải dành một phần quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội.

Được biết, khoản 2 Điều 5 Nghị định số 100/2015 quy định: "Trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị có quy mô sử dụng đất nhỏ hơn 2 ha tại các đô thị loại đặc biệt và loại I hoặc nhỏ hơn 5 ha tại các đô thị loại II và loại III thì chủ đầu tư không phải dành quỹ đất 20% và có nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất cho toàn bộ diện tích đất của dự án theo quy định của pháp luật về đất đai...” 

Theo Hiệp hội, nội dung này không phù hợp và trái với khoản 5 Điều 13, khoản 2 Điều 16, khoản 4 Điều 26 và Điều 56 Luật Nhà ở 2014 quy định “tại các đô thị loại đặc biệt, loại I, loại II và loại III thì chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại phải dành một phần diện tích đất ở trong dự án đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của Chính phủ. 

Đối với các loại đô thị còn lại, UBND cấp tỉnh căn cứ vào điều kiện cụ thể của địa phương để yêu cầu chủ đầu tư phải dành một phần diện tích đất ở trong dự án đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng nhà ở xã hội”. 

Điều này có nghĩa là với tất cả mọi dự án nhà ở thương mại thì chủ đầu tư phải dành một phần diện tích đất ở trong dự án đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của Chính phủ hoặc theo quy định của UBND cấp tỉnh.

HoREA cũng cho rằng, do quy định chủ đầu tư đã nộp tiền sử dụng đất trên 100% diện tích dự án thì coi như đã hoàn thành nghĩa vụ dành 20% diện tích đất để làm nhà ở xã hội nên thực tế Nhà nước không thu thêm được đồng nào vào ngân sách để phát triển nhà ở xã hội. 

Khoản 2 Điều 5 Nghị định số 100/2015 cũng không quy định phương thức chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại “chuyển giao quỹ nhà ở tương đương giá trị quỹ đất 20%”.  

HoREA bày tỏ thống nhất cao với Nghị định số 49/2021 tuy nhiên nhận thấy Nghị định này chỉ quy định một phương thức chủ đầu tư phải xây dựng nhà ở xã hội trong dự án nhà ở thương mại có quy mô diện tích từ 2 ha trở lên, nhưng đã bãi bỏ phương thức “chuyển giao quỹ nhà ở tương đương giá trị quỹ đất 20%” mà trước đây đã được quy định tại khoản 2 Điều 5 Nghị định số 100/2015. 

Theo Hiệp hội, điều này là không hợp lý, thiếu tính khả thi và không phù hợp với yêu cầu của thực tiễn do các dự án nhà ở thương mại (khu đô thị, khu nhà ở) rất đa dạng về phân khúc, quy mô diện tích; có những dự án phù hợp để xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% nhưng cũng có nhiều dự án không phù hợp. Vì vậy cần có cơ chế phù hợp hơn để chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ dành một phần quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội.

HoREA nhận thấy nếu có cơ chế "chuyển giao quỹ nhà ở tương đương giá trị quỹ đất 20%” mà trước đây đã được quy định tại khoản 2 Điều 5 Nghị định số 100/2015 thì vừa sát với thực tiễn, vừa có được quỹ nhà ở xã hội nhiều hơn với giá thành hợp lý hơn, phù hợp hơn với khả năng tài chính của đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội.