HSBC: Mạng 5G mà Viettel, Vingroup, FPT đang triển khai là động lực duy trì tăng trưởng ASEAN

Theo báo cáo của HSBC, mức tăng trưởng GDP trung bình ở các quốc gia ASEAN là 5,5% một năm trong giai đoạn 2010-2018. HSBC dự đoán mức đóng góp của ASEAN vào GDP toàn cầu có thể tăng lên đến 8% nếu các cải cách được thực hiện.

Ông Tim Evans, Tổng Giám đốc HSBC Việt Nam, đánh giá: "Đông Nam Á đã đạt được những bước tiến đáng kinh ngạc trong quá trình phát triển kinh tế của mình suốt 20 năm qua. Tuy nhiên khu vực này bắt đầu đối mặt với nguy cơ tăng trưởng chậm lại. Điều quan trọng là làm thế nào để các nhà hoạch định chính sách tiếp tục tăng cường kết nối trong khối thương mại".

Theo ngân hàng này, có 3 lĩnh vực chính để thúc đẩy khu vực kết nối tốt hơn là cắt giảm các rào cản thương mại phi thuế quan, phát triển cơ sở hạ tầng bền vững, và tạo ra một khu vực số không biên giới.

Hơn 6.000 hàng rào thương mại "ngầm" tại ASEAN

HSBC chỉ rõ, trong khi hầu hết các mức thuế thương mại hàng hóa đã được dỡ bỏ trên khắp Đông Nam Á, hơn 6.000 hàng rào thương mại phi thuế quan trong khu vực lại xuất hiện.

Ông Tim nhận xét: "Khu vực đã thành công trong việc loại bỏ hầu như tất cả các mức thuế chính thức; tuy nhiên, thay vào đó, các rào cản thương mại 'ngầm' lại xuất hiện. Nếu không được giải quyết, những hàng rào này có thể ảnh hưởng đến khả năng thu hút đầu tư quốc tế của khu vực, đặc biệt là trong các lĩnh vực liên quan đến sự dịch chuyển trong chuỗi cung ứng ngày càng tăng".

Ngân hàng HSBC nhìn nhận Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) sẽ là một sự bù đắp đáng kể cho những rào cản này. Đây là hiệp định do ASEAN dẫn đầu, bao phủ khoảng 30% dân số và 29% GDP của thế giới. 

RCEP dự kiến sẽ được kí kết năm 2020.

Ngoài ra, ngân hàng này cũng nêu thêm giải pháp, các nước ASEAN cần tăng ngưỡng tối thiểu cho các loại hàng hóa yêu cầu Giấy chứng nhận xuất xứ (giảm khối lượng công việc hành chính). Khu vực này phải tự động hóa thủ tục hải quan ở tất cả các quốc gia thành viên, đặc biệt là khuyến khích các quốc gia cuối cùng, bao gồm cả Philippines, tham gia Cơ chế một cửa ASEAN.

Riêng tại Việt Nam, Bộ Công Thương đã cắt giảm, đơn giản hóa 675/1.216 điều kiện kinh doanh từ năm 2017. Đến năm 2019, Bộ tiếp tục đơn giản hóa, cắt giảm 33 thủ tục hành chính, toàn bộ 445 thủ tục hành chính đã được Bộ Công Thương công bố và cập nhật công khai đầy đủ.

Trong năm 2019, vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam ghi thành tích ấn tượng. Tổng vốn tính đến 20/12/2019 bao gồm vốn đăng kí cấp mới, vốn đăng kí điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 38 tỉ USD, tăng 7,2% so với năm 2018.

ASEAN cần 210 tỉ USD cho cơ sở hạ tầng

Theo ngân hàng HSBC, yếu tố quan trọng thứ hai trong việc xác định vị thế Đông Nam Á trong giai đoạn phát triển tiếp theo, chính là tăng tốc đầu tư vào cơ sở hạ tầng bền vững. Điều này sẽ vừa giúp kết nối khu vực, vừa mở rộng cơ hội cho ngành công nghiệp.

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự đoán rằng Đông Nam Á cần đầu tư 210 tỉ USD, tương đương 5% GDP dự kiến, vào cơ sở hạ tầng mỗi năm trong suốt thập niên tiếp theo, chỉ để đảm bảo mức tăng trưởng như hiện nay.

Thách thức này càng nặng nề hơn, vì hiểm họa môi trường mà khu vực đang đối mặt. Ngoài ra, cũng theo ADB, nếu không được xử lí, biến đổi khí hậu có thể giảm 11% GDP của khu vực vào cuối thế kỉ này.

Nghiên cứu chỉ ra các quốc gia thành viên ASEAN sẽ cần tập trung hơn trong việc tạo điều kiện cho đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân vào cơ sở hạ tầng bền vững. 

Liên Hợp Quốc ước tính với Việt Nam, mục tiêu SDGs 9 (về cơ sở hạ tầng) mang đến cơ hội lớn nhất, với tổng nhu cầu đầu tư là 57,3 tỉ USD, và cơ hội đầu tư tiềm năng cho tư nhân là khoảng 20,1 tỉ USD.

Muốn kết nối ASEAN, 5G là động lực chủ chốt

Thách thức cuối cùng chính mà HSBC muốn nhấn mạnh là tạo ra một hệ sinh thái số không biên giới cho toàn khu vực. Công nghệ số có tiềm năng trở thành yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp mới, và tăng trưởng. Nhưng để tận dụng được tiềm năng này, ASEAN cần phải thống nhất một hệ tiêu chuẩn chung trong việc xử lí dữ liệu và thương mại số, giúp khuyến khích các doanh nghiệp chia sẻ thông tin.

Các cơ chế điều hành kĩ thuật số khác nhau khắp Đông Nam Á đang làm hạn chế các công ty địa phương và doanh nghiệp đa quốc gia gặt hái lợi ích từ các nền kinh tế quy mô, làm giảm sức hấp dẫn của khu vực trong việc trở thành một điểm đến thu hút đầu tư.

Kế hoạch tổng thể cho Kết nối ASEAN đến năm 2025 là điểm mấu chốt để gia tăng quản lí dữ liệu, tạo điều kiện để các quy định về dữ liệu giữa các nước thành viên và tăng cường luồng dữ liệu trong khối ASEAN.

Tuy nhiên, đây chủ yếu là một chương trình tự vận hành cho các nước thành viên, do đó các quốc gia ASEAN sẽ cần duy trì động lực này một cách nghiêm túc. Động lực này chỉ rõ ràng một khi mạng 5G bắt đầu được triển khai toàn Đông Nam Á từ năm 2020.

Tại Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết có 3 đơn vị đang làm hạ tầng của 5G là Viettel, Vingroup và FPT. Trong đó, FPT được giao nhiệm vụ tập trung làm chip, Viettel và Vingroup làm hạ tầng, thiết bị.

Viettel đã đạt được bước tiến quan trọng trong nghiên cứu phát triển trạm BTS và chip cho 5G, tiến tới thử nghiệm thành công thiết bị hạ tầng mạng viễn thông 5G do Viettel nghiên cứu, sản xuất trên mạng lưới tại Việt Nam trong năm 2020.