Khám phá một Sài Gòn cũ dọc bến Bình Đông

Từng là tụ điểm buôn bán sầm uất nhất nhì Sài Gòn – Chợ Lớn, nhưng nay dường như bến Bình Đông đã co hẹp và dần bị lãng quên. Đa phần khách thập phương ghé thăm bến Bình Đông vào mỗi độ Tết đến vì có chợ hoa xuân bày bán đầy đủ các loại hoa phục vụ Tết.

Gạo chất đầy các ghe thuyền trên bến Bình Đông xưa. (Ảnh: Hinhanhvietnam)

Theo nhà văn Sơn Nam thì bến Bình Đông chạy dài từ cầu Chà Và tới gần đình Bình An. Hiện nay, bến Bình Đông kéo dài từ cầu Nguyễn Tri Phương tới nơi giao nhau giữa rạch Lò Gốm và kinh Tàu Hũ. phường 11 đến giáp phường 16, quận 8.

Từ thế kỷ XVIII, sau khi di dân từ Cù Lao Phố (thuộc Biên Hòa, Đồng Nai ngày nay) lên vùng Chợ Lớn ngày nay, người Hoa khơi dưng lại cơ ngơi buôn bán dọc hai bên bờ kênh Tàu Hũ. Nơi này dần trở thành vựa lúa lớn bậc nhật của miền Nam, kết hợp cả các nhà máy xay xát lúa gạo, bến bãi.

Nhiều người Sài Gòn vẫn hoài niệm về bến Bình Đông xưa, bán buôn tấp nập ngày đêm.

Hàng trăm chiếc thuyền lớn nhỏ thay phiên ra vào bến, chở lúa gạo, hàng hóa từ Sài Gòn về lục tỉnh và ngược lại. Gạo và các mặt hàng khác cũng từ đây mà xuất khẩu ra nước ngoài.

Hiện nay bến Bình Đông vẫn giữ gìn được với hình ảnh truyền thống song song với không gian đô thị hiện đại. Hằng ngày vẫn còn các ghe thuyền tập kết hàng về miền Tây nhưng đã thưa thớt dần.

Theo anh Hải, người sống và làm nghề lái xe ôm ở đây: “Hiện khu vực này chỉ rải rác vài thuyền ghe cập bến lấy hàng, chất đầy trong 3 - 4 ngày rồi chuyển đi các tỉnh. Các bến tàu còn chở cả người về Long An, Bến Tre, Cần Thơ…”

Bác Hạnh, chủ hộ kinh doanh cây kiểng ở dọc bến Bình Đông cho hay: “Người ta có thể vận chuyển bằng xe tải rồi nên thuyền bè cũng ít dần. Thường thấy tàu bè chuyển lúa mì vào xí nghiệp Bột mì Bình Đông, bơm lúa mì vào từ ghe. Xí nghiệp này cũng gần 50 năm rồi!”

Xí nghiệp Bột mì Bình Đông trải dài trên đường Bình Đông

Ống hút lúa mì từ ghe thuyền của xí nghiệp Bột mì Bình Đông

Màu sơn vàng đã cũ của dãy phố khiến người ta liên tưởng tới một Hội An giữa lòng Sài Gòn

Bến Bình Đông không những là nơi lưu dấu lịch sử phát triển của Sài Gòn mà còn là không gian di sản văn hóa đáng để bảo tồn hiện nay. Kiến trúc khu nhà dọc bến Bình Đông là một tổng thể đặc thù kết hợp đường nét Đông - Tây.

Người Hoa và ngôi nhà lưu giữ văn hóa lâu đời

Các ngôi nhà được xây dựng sát nhau, đối xứng với các cây cột được xây bằng gạch, lan can bằng sắt, gờ chỉ làm bằng thạch cao hoặc vôi.

Dãy mái ngói cũ kỹ theo năm tháng

Người Hoa vẫn giữ nét văn hóa thờ các vị thần

Khi phố lên đèn, cả dãy phố bên bờ kênh trở nên cổ điển và lung linh kỳ ảo hơn. (Ảnh: Zing)

Long Hoa Tự được xây dựng từ năm 1958 lưu giữ và nuôi dưỡng văn hóa tâm linh cho cộng đồng người Hoa trong vùng.

Hiện nay để cải tạo kênh Tàu Hũ, nhà nước đã đưa ra nhiều giải pháp tuy nhiên vẫn chưa giải quyết dứt điểm được tình trạng này. Mỗi khi trời nắng, dòng nước vẫn bốc mùi hôi khá trầm trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến cư dân khu vực này.

Tuy đã có nhiều nổ lực cải tạo kinh Tàu Hủ như đến nay màu nước vẫn đen đục và bốc mùi hôi

Nếu khắc phục triệt để tình trạng ô nhiễm và quy hoạch lại giao thương của bến thì có lẽ kênh Tàu Hủ sẽ trở thành điểm du lịch quan trọng của thành phố trong tương lai.

Những ngày giáp Tết, bến Bình Đông nhộp nhịp thuyền bè ra vào chở hoa từ các tỉnh lên Sài Gòn

Người dân và nhất là du khách quốc tế thường ra đây đi dạo, hóng mát và chụp ảnh. Tuy nhiên nếu muốn cận cảnh trông thấy khung cảnh đặc trưng “trên bến dưới thuyền” sầm uất khi xưa, phải đợi đến dịp Tết với chợ hoa bến Bình Đông trong những ngày giáp Tết.

Người dân tranh thủ dỡ cây từ ghe lên đất liền những ngày giáp Tết

XEM THÊM

Những điểm du lịch hay nhất ở phía Nam cho gia đình dịp nghỉ lễ 30/4 Ở phía Nam có những điểm du lịch nào hấp dẫn trong kỳ nghỉ lễ 30/4? Đây là vài gợi ý thú vị cho bạn ...

Cung đường đẹp Tà Đùng - Bảo Lộc cho kỳ nghỉ 30/4 – 1/5 Nếu Đà Lạt đã quá quen thuộc thì cung đường tuyệt đẹp từ Đắk Nông qua Bảo Lộc là hành trình mới cho các bạn ...

Top 6 resort 'ngon-bổ-rẻ' từ Bắc chí Nam hợp lý để nghỉ ngơi dịp 30/4 Nếu bạn thực sự muốn được nghỉ ngơi sau những tháng ngày mệt nhoài với guồng quay hối hả của cuộc sống thì có thể ...