Khởi nghiệp doanh nghiệp vừa và nhỏ (Small Medium Enterprise) là gì? Đặc điểm

Khởi nghiệp doanh nghiệp vừa và nhỏ (tiếng Anh: Small Medium Enterprise) là khởi nghiệp thường do một người sáng lập để phục vụ thị trường địa phương và sẽ trở thành một doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động trong phạm vi địa phương đó.

KHẢO SÁT ĐÁNH GIÁ CỦA KHÁCH HÀNG VỀ DỊCH VỤ BÁN LẺ CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN

Khảo sát này do Kênh thông tin Tài chính - Đầu tư VietnamBiz (vietnambiz.vn) thực hiện, trong khuôn khổ Dự án Xếp hạng Dịch vụ bán lẻ của các công ty chứng khoán tại Việt Nam.

Đánh giá của bạn là một phần quan trọng đóng góp vào giá trị và thành công của Dự án. Đồng thời, kết quả khảo sát sẽ được gửi đến công ty chứng khoán của bạn để hỗ trợ quá trình cải tiến, nâng cao chất lượng dịch vụ.

Hãy tham gia khảo sát để có cơ hội nhận vé mời tham dự Diễn đàn Đầu tư Việt Nam (Vietnam Investment Forum - VIF) 2026 được tổ chức tại Tp.HCM ngày 4/11 tới, trị giá 2.000.000 đồng.

86382501-sme-vector-illustration-small-and-medium-enterprise-word-lettering-illustration-in-business-concept-

Hình minh hoạ (Nguồn: 123rf)

Khởi nghiệp doanh nghiệp vừa và nhỏ 

Khái niệm

Khởi nghiệp doanh nghiệp vừa và nhỏ trong tiếng Anh được gọi là small medium enterprise - SME.

Khởi nghiệp doanh nghiệp vừa và nhỏ là một loại khởi nghiệp mà trong đó, loại hình doanh nghiệp này thường do một người sáng lập để phục vụ thị trường địa phương và sẽ trở thành một doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động trong phạm vi địa phương đó. 

Doanh nghiệp thường được tổ chức trong một nhóm nhỏ, có quan hệ mật thiết với nhau, có thể là một doanh nghiệp gia đình, nơi việc kiểm soát chặt chẽ doanh nghiệp là rất quan trọng.

Đặc điểm

"Phần thưởng" cho các thành viên sáng lập doanh nghiệp loại này là sự tự do cá nhân và dòng tiền từ việc kinh doanh.

Về cơ bản, loại hình doanh nghiệp này không cần kêu gọi nhiều tiền. Khi bơm thêm tiền vào doanh nghiệp thì nhanh chóng có được kết quả là tăng thêm doanh thu và tạo ra công ăn việc làm. 

Như vậy doanh nghiệp có thể được phát triển về mặt địa lí và công việc mà họ tạo ra hầu hết là các việc không thuê ngoài được. 

Doanh nghiệp SME thường là các doanh nghiệp dịch vụ hoặc nhà bán lẻ các sản phẩm của công ty khác. Yếu tố chính để phân biệt là họ tập trung vào các thị trường địa phương.

So sánh doanh nghiệp SME và doanh nghiệp IDE (Innovation-Driven Enterprise)

- Mặc dù doanh nghiệp IDE phát triển trong giai đoạn đầu chậm hơn doanh nghiệp SME nhưng họ sẽ đạt được tăng trưởng theo cấp số nhân một khi họ thu hút được khách hàng.

- Do sẵn sàng đánh đổi quyền kiểm soát công ty để tìm kiếm sự tăng trưởng nên doanh nghiệp IDE thường có nhiều người đồng sở hữu. Trong khi doanh nghiệp SME tăng trưởng và vẫn giữ qui mô nhỏ (dù không phải lúc nào cũng vậy)

- Doanh nghiệp IDE tập trung hơn vào việc "đột phá hoặc là đóng cửa". Để đạt được tham vọng của mình, họ phải lớn mạnh và trưởng thành nhanh chóng để phục vụ thị trường toàn cầu.

Bảng so sánh doanh nghiệp SME và doanh nghiệp IDE 

Khởi nghiệp doanh nghiệp SME

Khởi nghiệp doanh nghiệp IDE

Tập trung vào thị trường địa phương và khu vực.

Tập trung vào thị trường khu vực/thế giới.

Để thành lập và phát triển doanh nghiệp SME không cần thiết phải ứng dụng sáng tạo đột phá, lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp SME cũng không dựa vào điều này.

Doanh nghiệp dựa trên sự sáng tạo đột phá (công nghệ, qui trình kinh doanh, mô hình kinh doanh) và lợi thế cạnh tranh cũng phụ thuộc vào điều này.

"Công việc không thay thế được", tức là các công việc thường được thực hiện ở địa phương (như nhà hàng, tiệm giặt khô hay ngành công nghiệp dịch vụ).

"Công việc có thể thay thế", tức là các công việc không cần phải thực hiện tại địa phương.

Thường là doanh nghiệp gia đình hoặc doanh nghiệp với rất ít vốn đầu tư từ bên ngoài.

Chủ sở hữu đa dạng hơn bao gồm cả các nhà cung cấp vốn bên ngoài.

Doanh nghiệp tăng trưởng theo đường thẳng. Khi được bơm thêm vốn, hệ thống (doanh thu, dòng tiền, việc làm…) sẽ phản hồi nhanh chóng và tích cực.

Doanh nghiệp thường bị thua lỗ trong thời gian đầu nhưng nếu thành công thì sẽ đạt được tăng trưởng theo cấp số nhân.

Đòi hỏi nhiều vốn đầu tư. Khi được bơm thêm vốn, doanh thu/dòng tiền việc làm không phản hồi lại nhanh chóng.

Doanh nhân thành lập doanh nghiệp IDE thường có "công việc thay thế được" tức là có thể được thuê ngoài nếu điều đó khiến việc kinh doanh trở nên cạnh tranh hơn.

Những doanh nghiệp này ít có xu hướng phân bổ trên nhiều khu vực địa lí mà thay vào đó, họ tập trung vào việc ứng dụng sáng tạo đột phá. Và thường thì sau khi bơm thêm tiền đòi hỏi phải có thời gian dài mới thấy được kết quả về doanh thu và công ăn việc làm.

Trong ngắn hạn, mô hình doanh nghiệp SME sẽ thu được kết quả sớm hơn nhưng nếu kiên trì, doanh nghiệp IDE sẽ có khả năng tăng trưởng mạnh mẽ hơn như trường hợp của Apple, Google, Hewlett-Packard và những công ty đại chúng khác.

(Tài liệu tham khảo: Sách Kinh điển về khởi nghiệp - 24 bước khởi sự kinh doanh thành công, Bill Aulet, NXB Lao Động)


Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2026 (Vietnam Investment Forum 2026)

Ngày 4/11 tại TP HCM, Diễn đàn Đầu tư Việt Nam (VIF), do Trang TTĐT Tổng hợp VietnamBiz và Việt Nam Mới tổ chức, trở lại với loạt nội dung nóng: “Bức tranh vĩ mô – bất động sản – thị trường tài chính – chứng khoán: Con đường thịnh vượng của Việt Nam”.

Sự kiện quy tụ chuyên gia kinh tế, nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo ngân hàng, các quỹ và hàng trăm nhà đầu tư, cùng phân tích triển vọng vĩ mô, chính sách, bất động sản, ngân hàng, tài sản số và chu kỳ mới của chứng khoán.

Trải qua nhiều mùa tổ chức, VIF đã khẳng định vị thế diễn đàn đầu tư số 1 Việt Nam, nơi kết nối tri thức và vốn đầu tư.

Website: https://vietnaminvestmentforum.vn

Tham gia khảo sát "Dự báo của bạn về năm 2026" để có cơ hội nhận vé mời đặc biệt từ Ban Tổ chức.

chọn
Lợi nhuận 9 tháng của DIG tăng mạnh nhờ bán dự án Lam Hạ, khách mua trả trước gần 3.000 tỷ đồng
Trong quý III, DIG đã công bố hoàn tất chuyển nhượng dự án Lam Hạ Center Point với tổng giá trị 1.327 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, doanh nghiệp lãi trước thuế 273 tỷ đồng, tương ứng 38% mục tiêu năm.