Lịch sử núi Bà Đen Tây Ninh - nơi ghi dấu bao truyền thuyết xa xưa nổi tiếng

Giới thiệu về núi Bà Đen

Nằm cách trung tâm khoảng 11km, núi Bà Đen là địa danh nổi tiếng thuộc địa phận xã Thạnh Tân, thành phố Tây Ninh. Cùng với núi Heo và núi Phụng, núi Bà Đen là một trong ba ngọn chính tạo nên núi Bà với diện tích khoảng 24km2. 

Với chiều cao 986m so với mực nước biển, Bà Đen được biết đến như là đỉnh núi cao nhất Đông Nam Bộ, xứng danh “Đệ nhất thiên sơn”. Đây thực chất là một ngọn núi lửa đã tắt kể từ Thế Holocen, cách đây khoảng 11.700 năm. 

Tại núi Bà, du khách có thể tham quan hệ thống các ngôi chùa vô cùng độc đáo, bao gồm: chùa Trung, chùa Bà và chùa Hang. Bên cạnh đó, truyền thuyết độc đáo về nàng Lý Thị Thiên Hương (hay còn được biết đến với cái tên Bà Đen) cũng là một nét hấp dẫn khi nhắc tới địa danh này. 

Lịch sử núi Bà Đen 

Theo Gia Định thành thông chí, núi Bà Đen có tên gốc là Bà Dinh. Còn những già làng địa phương lại thường gọi tên địa danh này là núi Một. Đến giữa những năm 50 của thế kỉ XVIII, tên gọi núi Bà Đênh mới xuất hiện, sau được nhiều người gọi chệch thành núi Bà Đen như hiện giờ. 

Có rất nhiều truyền thuyết khác nhau về lịch sử núi Bà Đen, trong đó, ba câu chuyện vô cùng nổi tiếng vẫn được dân gian lưu truyền cho đến tận ngày nay. 

Chuyện kể rằng, nàng Lý Thị Thiên Hương (tên thật của Bà Đen) là con của Lý Thiên - vị quan trấn nhậm Trảng Bàng thuộc triều Nguyễn. Mẹ của nàng là bà Đặng Ngọc Phụng, người con của đất Bình Định nhưng vào Trảng Bàng lập nghiệp đã lâu. 

Trong làng nơi Thiên Hương sống có một chàng trai tên Lê Sĩ Triệt, tuy văn hay võ giỏi nhưng không may mồ côi cả cha lẫn mẹ. Một lần nọ, khi Thiên Hương lên núi thắp hương cúng Phật thì gặp phải một đám côn đồ vô cùng hung hãn tiến đến vây bắt. Đúng lúc đó, Sĩ Triệt xông tới, chàng đánh gọn đám con đồ và giải thoát Thiên Hương trong chân tơ kẽ tóc. Để tạ ơn công lao cứu nguy của chàng trai trẻ, cha mẹ Thiên Hương đã hứa gả con gái cho người hùng họ Lê. Ấy vậy mà đám cưới chưa kịp diễn ra, Sĩ Triệt đã bị gọi đi tòng quân đánh Tây Sơn. 

Trong một lần lên núi cúng chùa, nàng Thiên Hương lại bị kẻ xấu vây bắt và toan hãm hiếp. Để giữ trọn lòng trung trinh, Thiên Hương không còn cách nào khác ngoài tuẫn tiết xuống khe núi gần đó. Sau khi chết đi, cô gái đáng thương hiển thánh báo mộng cho vị sư trụ trì ngôi chùa trên núi biết tin. Chuyện kể rằng, Thiên Hương hiện lên trong mộng với dáng hình một người phụ nữ mang gương mặt đen đúa, lạ kì. Kể từ đó, người dân gọi bà là Bà Đen để tỏ lòng tôn kính. 

Còn trong cuốn Sự tích Thánh Mẫu Phật Bà Tây Ninh có kể rằng, ngày xửa ngày xưa, viên quan trấn thủ vùng đất dưới chân núi có hai người con. Người con trai tên là Thạch Biên, người con gái tên là Thạch Nương, thường gọi ở nhà là Đênh. 

Nàng Đênh nổi tiếng xinh đẹp nên được quan trấn thủ Trảng Bàng để ý và cho người mai mối xin cưới cho con trai mình. Nhưng trong quá trình chuẩn bị lễ cưới, nàng Đênh bất ngờ mất tích khiến gia đình hai bên lo lắng khôn nguôi. Mọi người tìm kiếm suốt mấy ngày ròng rã, cuối cùng phát hiện cô gái bất hạnh không may bị cọp vồ trong rừng. Gia đình cho mai táng và lập cho nàng Đênh một ngôi mộ dưới chân núi, sau lấy tên ngọn núi đó là Bà Đen. 

Truyền thuyết thứ ba cho rằng người phụ nữ Phù Nam có tên Rê Đeng vốn là chủ vùng núi rộng lớn này. Còn tên gọi Bà Đen là do đọc chệch từ âm “Đeng” mà thành.  

Du lịch núi Bà Đen 

Ngày nay, núi Bà Đen không chỉ nổi tiếng với phong cảnh hoang sơ, hữu tình mà địa danh này còn trở thành điểm hẹn hấp dẫn đối với khách du lịch trong và ngoài nước. 

Với khí hậu mát mẻ, trong lành quanh năm, du khách có thể ghé thăm núi Bà Đen vào bất kì thời điểm nào trong năm. Có hai con đường để lên đỉnh núi, một là đi bộ men theo đường mòn, hai là sử dụng cáp treo trong quần thể khu du lịch Sun World Bà Đen. 

Tuyến cáp này có tổng chiều dài khoảng hơn 3.000m, từng được tổ chức Guinness công nhận là “Nhà ga cáp treo lớn nhất thế giới”. Ngoài chuyến tham quan, khám phá bằng cáp treo, du khách còn được ghé thăm rất nhiều địa điểm hấp dẫn tại ngọn núi này như chùa Bà Đen, góc ban công “sống ảo”, vườn hoa sao nhái và tam giác mạnh trên đỉnh núi...