Luật sư: Việc phạt 90 triệu đồng vì đổi 100 USD 'hợp về lý' nhưng 'chưa thuận về tình'

Mới đây, UBND TP Cần Thơ đã có quyết định xử phạt hành chính 90 triệu đồng với ông Nguyễn Cà Rê (38 tuổi, ở phường An Hòa, quận Ninh Kiều) vì đã đổi 100 USD tại một tiệm vàng. Ông Rê, đồng thời, cũng bị tịch thu gần 2,3 triệu đồng đã đổi được.

Pháp lệnh Ngoại hối năm 2005 quy định, trên lãnh thổ Việt Nam, mọi giao dịch, thanh toán, niêm yết, quảng cáo không được thực hiện bằng ngoại hối, trừ các giao dịch với tổ chức tín dụng hoặc thanh toán qua trung gian gồm thu hộ, uỷ thác, đại lý. Do đó, hành vi của ông Rê, được xem là vi phạm pháp luật và áp theo khung xử phạt hành chính, theo Nghị định 96/2014, từ 80 đến 100 triệu đồng.

Giao dịch ngoại tệ tại một ngân hàng thương mại. (Ảnh: VnExpress).

Theo báo VnExpress, một đại diện của Ngân hàng Nhà nước cho biết, hành vi mua bán ngoại tệ trái phép bị xử phạt như vậy là đúng quy định. Tương tự, nhiều luật sư cũng nhìn nhận hành vi bán ngoại tệ như vậy là trái quy định hiện hành.

Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến cho rằng, việc xử phạt này "hợp về lý" nhưng "chưa thuận về tình". Với những người không nắm chắc về luật, như ông Rê, theo đánh giá của các luật sư, sẽ rất khó để biết "cách xử lý thế nào là đúng luật với tờ 100 USD".

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ tịch Hội Luật gia TP HCM đặt câu hỏi: "Thế nào là một điểm thu mua ngoại tệ có giấy phép, rất khó để một người dân có thể xác định. Họ chỉ đơn giản là tìm đến địa điểm gần nhất có thể thực hiện giao dịch này". Chưa kể, bản thân ông Rê cũng thừa nhận không phải lần đầu mình bán USD ở tiệm vàng mà chỉ "gặp rắc rối" ở lần đi đổi tờ tiền 100 USD vào cuối năm 2017.

Ngoài ra, theo các luật sư, xử phạt một hành vi phải căn cứ trên mức độ vi phạm và tác động gây ra. Tuy nhiên, việc đổi tờ 100 USD được người nhà đưa cho chỉ đơn thuần là một giao dịch dân sự và người dân có thể không nắm được pháp lệnh về ngoại hối cũng như những quy định về giao dịch ngoại tệ.

"Đổi 100 USD được hơn hai triệu đồng mà bị xử phạt 90 triệu, mặc dù đúng về mặt pháp luật nhưng thực sự là chưa hợp lý", ông Hậu đánh giá.

Tương tự, chia sẻ với Zing.vn, luật sư Nguyễn Văn Đức (Đoàn Luật sư TP Cần Thơ), UBND TP Cần Thơ xử phạt anh Cà Rê và Công ty Nhân Đạt Jewelry là không sai. Tuy nhiên, theo ông Đức, Điểm a, Khoản 3, Điều 24, Nghị định 96/2014 của Chính phủ mà UBND TP Cần Thơ áp dụng để xử phạt anh Cà Rê cần được xem xét sửa đổi, bổ sung để "đi vào cuộc sống".

"Theo tôi, người dân thường được bạn bè cho 50 USD (1,2 triệu đồng) hoặc 100 USD (2,3 triệu đồng). Có người cần tiền xài thì mang ra tiệm vàng để đổi được 1-2 triệu đồng mà bị phạt 90 triệu thì không khả thi chút nào. Nếu xử lý thì nên phạt tiệm vàng không có giấy phép thu đổi ngoại tệ, còn anh Cà Rê thì tịch thu 100 USD (2,3 triệu đồng) là đủ sức răn đe", vị luật sư chia sẻ.

Luật sư Đức cũng nói rằng cốt lõi vấn đề là xử lý nghiêm khắc hoặc ngăn chặn việc tiệm vàng thu đổi ngoại tệ không phép. Còn người dân khi đổi ngoại tệ ít khi hỏi chủ chủ tiệm vàng về việc tiệm có được phép thu đổi ngoại tệ hay không.

"Một số quy định của pháp luật không đi vào cuộc sống, cần sửa đổi, bổ sung giống như Điều, Khoản áp dụng để xử phạt anh Rê", luật sư Đức nêu quan điểm.

Luật sư Nguyễn Tấn Thi (Đoàn Luật sư TP HCM) nói rằng: "Theo tôi nên xử lý người nhận đổi ngoại tệ là phù hợp nhất. Ở góc độ quản lý Nhà nước, nếu để một đơn vị chưa được phép đổi ngoại tệ tồn tại như vậy là phải xử lý địa phương vì lỗi trước tiên của chính quyền, chứ không ai đi phạt người dân".

Vụ đổi 100 USD bị phạt 90 triệu đồng: Bất ngờ hoãn họp báo, nhiều người ngỡ ngàng Sáng nay, 24/10, Công an TP Cần Thơ đã bất ngờ hoãn tổ chức họp báo để làm rõ thông tin xung quanh việc một ...

Anh thợ điện Cà Rê đổi 100 USD xin miễn phạt 90 triệu đồng Lấy lý do không có tiền, anh Cà Rê xin cơ quan chức năng ở Cần Thơ cho phép không nộp phạt số tiền 90 ...

Đổi USD ở đâu để không bị xử phạt? Nội dung này được Ngân hàng Nhà nước quy định khá rõ ràng tại Điều 3 của Thông tư 20/2011/TT-NHNN.