Đầu tiên, hãy cùng tìm hiểu chi tiết về lịch sử hình thành và nguồn gốc ngày Quốc tế Gia đình (tên tiếng Anh là International Day of Families, viết tắt là IDF) để biết thêm nhiều thông tin hữu ích về ngày lễ đặc biệt này.
Từ những năm 1980, Liên Hợp Quốc bắt đầu tập trung chú ý vào các vấn đề liên quan đến gia đình hơn.
Cụ thể, Hội đồng Kinh tế và Xã hội, Ủy ban Phát triển Xã hội đã đưa ra khuyến nghị trong Nghị quyết 1983/23 về “Vai trò của gia đình trong quá trình phát triển” yêu cầu Tổng thư ký nâng cao nhận thức của công chúng về các vấn đề và nhu cầu của gia đình, cũng như những giải pháp hiệu quả để đáp ứng các nhu cầu đó.
Đến năm 1993, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã quyết định trong một nghị quyết A/RES/47/237 rằng ngày 15/5 hàng năm sẽ được chọn là Ngày Quốc tế Gia đình. Lễ kỷ niệm đầu tiên diễn ra vào năm 1994.
Vào ngày 25/9/2015, 193 quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc đã nhất trí thông qua Các Mục tiêu Phát triển Bền vững gồm 17 mục tiêu nhằm xóa đói giảm nghèo, phân biệt đối xử, lạm dụng và tử vong có thể ngăn ngừa được, giải quyết vấn đề hủy hoại môi trường và mở ra một kỷ nguyên phát triển cho tất cả mọi người ở khắp nơi trên thế giới.
Trong đó, gia đình và các chính sách, chương trình hướng đến gia đình là những yếu tố rất quan trọng để đạt được nhiều mục tiêu trong danh sách này.
Như đã đề cập ở trên, ngày Quốc tế Gia đình sẽ được tổ chức vào ngày 15/5 hàng năm.
Ý nghĩa ngày Quốc tế Gia đình chủ yếu tập trung vào việc thúc đẩy nhận thức về các vấn đề xung quanh gia đình, cũng như nâng cao kiến thức về các quá trình ảnh hưởng đến gia đình, bao gồm các yếu tố xã hội, nhân khẩu học và kinh tế.
Mỗi năm, Liên Hợp Quốc tuyên bố một chủ đề phù hợp với lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế Gia đình. Những chủ đề này nhằm phù hợp và nâng cao nhận thức về các vấn đề, vấn đề và tình huống khác nhau mà các gia đình trên khắp thế giới đang phải đối mặt.
Trong năm 2023, chủ đề của ngày Quốc tế Gia đình là “Demographic Trends and Families - Xu hướng nhân khẩu học và gia đình”.
Theo ghi nhận vào cuối năm 2022, dân số thế giới đã đạt mức 8 tỷ người và được Tổng thư ký Liên Hợp Quốc xem là “cột mốc quan trọng trong sự phát triển của con người”, sự kiện mang tính bước ngoặt này minh họa những tiến bộ lớn về sức khỏe kéo dài tuổi thọ của con người.
Dự kiến sự tăng trưởng dân số vẫn sẽ tiếp tục nhưng với tốc độ giảm dần, ước tính sẽ đạt 9,8 tỷ vào năm 2050 và 11,2 tỷ vào năm 2100. Điều này làm gia tăng mối lo ngại về triển vọng đô thị hóa bền vững và quản lý biến đổi khí hậu.
Theo đó, thay đổi nhân khẩu học là một trong những xu hướng lớn quan trọng nhất tác động đến thế giới của chúng ta cũng như cuộc sống và hạnh phúc của các gia đình trên toàn thế giới.
Xu hướng nhân khẩu học chủ yếu được hình thành bởi các mô hình sinh sản và tử vong. Tỷ suất sinh giảm mang lại lợi ích cho các gia đình vì họ có nhiều khả năng đầu tư hơn cho sức khỏe và giáo dục của con cái, từ đó góp phần xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế - xã hội tốt hơn.
Nghiên cứu chỉ ra rằng giảm mức sinh cũng làm tăng tỷ lệ tham gia lao động của phụ nữ. Mặt khác, mức sinh giảm dẫn đến các gia đình nhỏ hơn, ít có khả năng đối phó với việc chăm sóc và các nghĩa vụ gia đình khác.
Vì vậy, trong thời gian thất nghiệp hoặc ốm đau, gia đình có ít thành viên hơn để dựa vào. Hơn nữa, tỷ lệ sinh thấp có thể làm suy yếu lực lượng lao động và cấu trúc xã hội, gây ra những phản ứng quyết liệt với những hậu quả khó lường đối với các vấn đề gay gắt từ an sinh xã hội đến bình đẳng giới.
Trong bối cảnh đó, sự kiện ngày Quốc tế Gia đình năm 2023 được triển khai theo chủ đề “Demographic Trends and Families” nhằm nâng cao nhận thức về tác động của các xu hướng nhân khẩu học đối với các gia đình. Sự kiện sẽ bao gồm các hoạt động sau đây:
- Ra mắt bản báo cáo nền về “Tác động của các xu hướng nhân khẩu học đối với các gia đình”
- Trình bày báo cáo xã hội thế giới 2023 “Không để ai bị bỏ lại phía sau trong một thế giới đang già hóa”
- Trình bày về sự bình đẳng và đoàn kết giữa các thế hệ
- Giới thiệu tổng quan về các khuyến nghị chính sách nhằm đáp ứng các xu hướng nhân khẩu học trình bày các sáng kiến xã hội dân sự cho IYF+30
- Các hoạt động thảo luận tương tác với sự tham gia của khán giả
Bên cạnh đó còn có rất nhiều cách khác nhau để mọi người có thể kỷ niệm ngày Quốc tế Gia đình. Một số người sẽ tổ chức các sự kiện và hoạt động nhằm thúc đẩy sự quan tâm đến gia đình, trong khi những người khác chọn cách chia sẻ thông điệp và trích dẫn trên các nền tảng mạng xã hội để lan tỏa sự tích cực và hạnh phúc trong cuộc sống gia đình.
Dưới đây một số thông điệp truyền thông hưởng ứng Ngày Quốc tế Gia đình của những năm trước mà bạn có thể tham khảo thêm:
- Năm 2022: Families and Urbanization (Gia đình và đô thị hóa)
- Năm 2021: Families and New Technologies (Gia đình và các công nghệ mới)
- Năm 2020: Families in Development: Copenhagen & Beijing + 25 (Gia đình trong sự phát triển: 25 năm Tuyên bố Copenhagen và Bắc Kinh)
- Năm 2019: Families and Climate Action: Focus on SDG13 (Gia đình cùng chung tay hành động chống lại biến đổi khí hậu)
- Năm 2018: Families and inclusive societies (Gia đình và hòa nhập xã hội)
- Năm 2017: Families, education and well-being (Gia đình, giáo dục và hạnh phúc)
- Năm 2016: Families, healthy lives and sustainable future (Gia đình, cuộc sống lành mạnh và tương lai bền vững)