Những điều cần biết về nghi lễ cúng ngày 23 tháng Chạp

Chuyên gia phong thủy Ths Hoàng Sơn Công (Unesco Việt Nam) gợi ý những nghi lễ cúng Táo quân ngày 23 tháng Chạp.

1. Thời điểm cúng

Thông thường các gia đình cúng buổi trưa, phần vì có nhiều thời gian, phần vì hy vọng cụ Táo lên chầu trời sớm, tranh thủ nhận chỗ tốt, báo cáo hay.

2. Nơi cúng

Theo nhiều nhà nghiên cứu văn hóa, việc cúng Táo quân có thể ở bàn thờ gia tiên hoặc tại bếp trong các gia đình chung cư.

Các gia đình ở chung cư có thể làm mâm cúng tại gian bếp nhà mình. (Ảnh: Hoàng Công).

3. Vật phẩm cúng

- Sớ (nếu có). Hoặc có thể in bản văn khấn thay cho sớ, đốt cùng tiền vàng.

- Gà luộc: 1 gà trống, buộc cánh tiên, có thể ngậm hoa hồng.

- Xôi trắng: 01 đĩa. Có nhà cúng thêm xôi gấc. Có nhà thêm bánh chưng.

- Thịt lợn luộc: một khổ hoặc chân giò.

- Các món ăn khác (nếu có)

- Mâm ngũ quả.

- Hương thắp 3 nén (có thể hương vòng bổ trợ)

- Nến hoặc đèn dầu. Đèn điện chỉ có tác dụng trang trí

- Vàng tiền. Bao gồm vàng thoi giấy, tiền giấy. Trầu, cau. Nước, rượu, trà. Hoa tươi (ứng với câu khấn: “Hương đăng trà quả” - nghĩa là Hương, đèn, trà và trái cây).

- 3 bộ áo mũ táo quân. Các nhà lưu ý các bộ mũ áo có hoa văn khác nhau. Đôi khi người bán vội vàng, xếp nhầm các bộ giống nhau. Đồ dành cho 2 nam 1 nữ.

- 2 cá chép giấy. Hiện đại, người ta hay dùng cá chép sống rồi đem phóng sinh. Lưu ý, khi phóng sinh cần tìm sông ngòi sạch sẽ, bỏ túi nilon để bảo vệ môi trường. Đã có hiện tượng quăng cả túi nilon, cá chết nổi. Hoặc thả cá ở trên. (Các bác chài ở dưới vớt luôn, cá còn chưa kịp rơi xuống nước đã chạy ra chợ để tiễn cụ Táo nhà khác).

Nhiều gia đình thả cá phóng sinh ngày ông Công ông Táo. (Ảnh minh họa).

4. Lễ cúng

Dọn dẹp bàn thờ, có thể dùng tinh dầu hòa nước lau bàn thờ và đồ thờ. Thường cúng vào giờ Ngọ, giữa trưa. Chú ý, sau khi cúng tiễn vào ngày 23, còn có một lễ cúng rước Thần về ngự tại gia đình vào ngày 30 Tết.

5. Dọn bàn thờ

Người Việt tin rằng, sau khi tiễn Táo quân, trong nhà thời gian này vắng thần linh. Có thể tháo bàn thờ lau rửa trước ngày 30 Tết, hóa bớt chân hương. Đồng thời trong những ngày này phòng trộm cắp (tháng củ mật) và tránh việc thờ cúng, thắp hương khác ngoài việc giỗ để tránh vong linh cô hồn vào nhà.

6. Văn khấn

Văn khấn nôm. Dành cho người có tín niệm về Đạo Phật, thực tế, tục thờ Táo Quân thuộc Đạo Lão, nên đoạn Nam mô a di đà phật có lẽ do đời sau thêm vào.

Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương

Con kính lạy Ngài đông trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.

Tín chủ (chúng) con là: ……………

Ngụ tại:…………

Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.

Chúng con kính mời ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.

Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm.

Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai giá, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.

Chúng con lễ bạc tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.

Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!

Nam mô a di đà Phật!