'Ông lớn' xăng dầu không muốn bán trở lại RON92

Về việc bán xăng, trong một văn bản gửi liên Bộ Công Thương - Tài chính mới đây, Công ty TNHH MTV Dầu khí TP HCM (Saigon Petro) đề xuất cho bán trở lại xăng RON 92, sản phẩm đã bị khai tử và thay thế bằng xăng sinh học E5 RON 92 từ ngày 1/1/2018. Đề xuất này không nhận được sự đồng thuận từ các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối còn lại.

Các doanh nghiệp đầu mối lớn đều cho rằng, khó quay lại bán xăng RON92.

Trả lời VnExpress, ông Nguyễn Quang Dũng - Phó tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho rằng, đây chỉ là ý kiến của một trong 29 đầu mối kinh doanh xăng dầu hiện nay. Trong quá trình tổ chức sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp được quyền nêu ra các khó khăn và nguyện vọng, ý kiến của riêng mình. Với Petrolimex, việc bán xăng E5 RON 92 trên thị trường thay thế RON92 được thực hiện từ giữa tháng 12/2017, đến nay không có vướng mắc gì.

"Chính phủ đã rất thận trọng khi triển khai nhiên liệu sinh học theo một lộ trình từ nghiên cứu, thực nghiệm đến quy mô hạn chế và đại trà mở rộng trên quy mô toàn quốc. Xăng E5 được chính thức thay thế xăng khoáng RON92 đến nay mới được hơn 2 tháng, thời gian quá ngắn để đánh giá về một chính sách với tầm nhìn dài hạn", Phó tổng Petrolimex bình luận.

Đồng tình, ông Cao Hoài Dương - Tổng giám đốc Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) cũng khẳng định việc chuyển sử dụng xăng RON92 sang E5 RON92 là "chính sách đúng đắn". Ghi nhận hệ thống của PVOil, lượng bán xăng sinh học không ngừng tăng, hiện ở mức 65% tổng lượng tiêu thụ. "Với cơ sở pha chế xăng sinh học hiện tại, PVOil đủ cung cấp hàng trên thị trường", ông Dương khẳng định.

Theo các doanh nghiệp kinh doanh đầu mối, đề xuất cho bán trở lại xăng RON92 của một doanh nghiệp đầu mối chưa đủ thuyết phục. Ảnh: Giang Huy

Một trong những nguyên nhân khiến Saigon Petro đưa ra đề xuất bán trở lại xăng khoáng RON 92 là tỷ lệ tiêu thụ xăng sinh học E5 RON 92 quá thấp sau thời gian bán đại trà.

Khảo sát của VnExpress tại một số cửa hàng xăng dầu khu vực TP HCM cũng cho thấy, 10 người vào mua xăng thì hơn một nửa chọn RON 95.

Tại một số trạm xăng trên đường Thống Nhất, quận Gò Vấp (TP HCM) và kể cả ở Bình Dương, nhân viên cho biết, tỷ lệ bán xăng E5 tại trạm bình quân khoảng 20%, có ngày chỉ 10-15%. “Nếu trước đây, RON 92 có tỷ lệ bán ngang bằng với RON 95 thì từ khi xăng sinh học bán đại trà lượng mua RON 95 tăng vọt hơn 80%", một nhân viên tại trạm xăng đường Thống Nhất nói.

Cũng cho biết tỷ lệ xăng sinh học bán chỉ quanh mức 20%, anh Hoàng, nhân viên cửa hàng xăng trên đường Điện Biên Phủ (Bình Thạnh) cho rằng, khách hàng ít mặn mà với loại xăng mới này dù quảng bá rầm rộ. Thay vào đó người dân lại chủ yếu lựa xăng RON 95 dù giá cao hơn nhiều.

“Tôi nghĩ cần thêm thời gian để khách hàng tiếp cận. Bởi lẽ, với sản phẩm mới họ bao giờ cũng thận trọng. Trong khi đó, đối với loại xe tay gas, đa phần khách chọn RON 95 để xe chạy ổn định hơn”, anh Hoàng chia sẻ.

Số liệu của Saigon Petro cho thấy tỷ lệ bán xăng E5 RON 92 của doanh nghiệp chiếm chưa tới 30% tổng lượng xăng tiêu thụ, còn lại hơn 70% là RON 95.

Tỷ lệ này còn thấp hơn nữa tại các doanh nghiệp không có hệ thống phối trộn xăng E5. “Với tình trạng mua bán xăng E5 RON 92 ngày càng ít, tôi e ngại các trạm xăng tư nhân họ có thể dẹp trụ bơm để nhường chỗ cho RON 95, lúc đó mục tiêu bảo vệ môi trường cũng sẽ không đạt mà lại gây tốn kém”, ông Trần Minh Hà - Tổng giám đốc Saigon Petro nói và đề nghị Nhà nước nên có động thái điều hành sao cho phù hợp với nhu cầu thị trường.

Theo tính toán của doanh nghiệp này, mỗi tháng xã hội lãng phí 400 tỷ đồng khi phần lớn người dân chuyển sang dùng xăng RON 95.

Không chỉ tại các cửa hàng của doanh nghiệp xăng dầu nhỏ, tỷ lệ bán xăng E5 RON92 có dấu hiệu giảm cũng được Petrolimex thừa nhận. Không đưa ra con số cụ thể, song theo ông

Nguyễn Quang Dũng, thống kê 2 tháng đầu năm 2018 sản lượng xăng E5 RON92 bán ra có giảm nhẹ so với trước. Ông Dũng lý giải, tỷ lệ bán xăng E5 RON 92 và RON 95 tại mỗi doanh nghiệp, thậm chí mỗi cửa hàng xăng dầu khác nhau là bình thường. "Tỷ lệ này phụ thuộc vào sự lựa chọn của người tiêu dùng tại khu vực đó. Chúng tôi đang tiếp tục theo dõi diễn biến trước khi đưa ra nhận xét, đánh giá thị trường và thị hiếu với loại xăng này", ông nói.

Chia sẻ với VnExpress, một lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết, tới nay mới có 20/29 đầu mối kinh doanh xăng dầu gửi báo cáo về tình hình tiêu thụ xăng E5 RON92. Vì thế cơ quan này chưa có số liệu tổng hợp đầy đủ lượng tiêu thụ xăng sinh học sau gần 3 tháng bán đại trà. "Trong tháng 3/2018, Bộ sẽ khảo sát, đánh giá cụ thể để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng vấn đề này", ông thông tin.

Tỷ lệ xăng E5 RON 92 bán thấp thực chất theo doanh nghiệp đầu mối xăng dầu là do khoảng cách chênh lệch giữa loại xăng này với RON 95 chưa đủ lớn (hiện ở mức 1.640 đồng một lít - PV), không khuyến khích sản xuất, sử dụng nhiên liệu xăng sinh học.

Ông Cao Hoài Dương - Tổng giám đốc Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) bình luận, với mục tiêu khuyến khích dùng xăng E5 RON 92 người dân chỉ quan tâm chênh lệch giá với các mặt hàng khác là bao nhiêu. Với các công cụ thuế, phí... trong tay, Nhà nước nên có chính sách điều chỉnh để tạo độ chênh lệch hợp lý giữa xăng sinh học và RON 95, mức 1.700-2.000 đồng một lít.

Lãnh đạo Saigon Petro góp ý, bên cạnh việc tăng thuế bảo vệ môi trường xăng RON 95 từ 3.000 lên 4.000 đồng một lít, cũng cần xem xét giảm thêm 500 đồng một lít xăng E5 RON92 hoặc không tính thuế bảo vệ môi trường xăng E5 RON92 theo tỷ lệ ethanol như hiện nay. Mục tiêu là tạo ra chênh lệch giá bán lẻ giữa xăng E5 và RON95 khoảng 2.000-2.500 đồng một lít.

Ngoài mức chênh giá bán giữa 2 loại xăng còn lại trên thị trường chưa đủ khuyến khích người dân, thì mức chiết khấu xăng sinh học thấp hơn cũng là nguyên nhân khiến các đại lý xăng dầu thích bán xăng RON95 hơn. Theo tiết lộ của Giám đốc một doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tại Bình Dương, tỷ lệ chiết khấu cho đại lý bán xăng E5 RON92 hiện ở mức 1.000 đồng một lít, thấp hơn RON95 khoảng 200 đồng một lít. "Việc Bộ Công Thương tạo ra chênh lệch giữa hai loại xăng chủ yếu từ trích và sử dụng Quỹ bình ổn giá là không hợp lý và khó tạo sự cân bằng. Để thu hút người mua xăng E5 RON92 và tạo cân bằng với RON95, Bộ cần giảm thuế bảo vệ môi trường với E5", ông đề nghị.

Chia sẻ với VnExpress, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết vẫn chưa nhận được văn bản kiến nghị của doanh nghiệp. Trong khi đó một lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết việc thay thế xăng RON 92 bằng xăng E5 RON 92 được nhà chức trách thực hiện theo Quyết định 53 của Chính phủ. Vì thế thẩm quyền quyết định bán xăng RON92 trở lại hay không do Chính phủ quyết định.