Tâm lý lạc quan trên thị trường bất động sản sụt giảm

Tháng 7/2022, Batdongsan.com.vn đã công bố báo cáo và chỉ số tâm lý người tiêu dùng bất động sản Việt Nam - CSS cho nửa cuối năm 2022. Báo cáo CSS được công bố định kỳ hai lần/năm, đo lường cảm nhận về thị trường của những người mua/bán bất động sản và đánh giá của họ về triển vọng thị trường trong tương lai.

Chỉ số tâm lý người tiêu dùng bất động sản được xây dựng dựa trên 6 yếu tố: Mức độ hài lòng về thị trường, khả năng mua nhà, tình hình thị trường, lãi suất vay mua nhà, chính sách của Chính phủ và giá bất động sản trong tương lai.

Theo báo cáo, chỉ số tâm lý người tiêu dùng bất động sản Việt Nam nửa cuối năm 2022 giảm 7 điểm so với nửa đầu năm, từ 47 xuống 40. Trong đó, mức độ lạc quan của người tiêu dùng giảm mạnh nhất khi đề cập đến khả năng tăng giá bất động sản trong tương lai (giảm 22 điểm) và các chính sách hiện tại của Chính phủ (giảm 9 điểm).

14% số người được hỏi đánh giá tích cực tác động từ các biện pháp, quy định nhằm điều tiết và kiểm soát thị trường bất động sản, 19% đánh giá tiêu cực. Đa phần đáp viên cho rằng chưa xác định được các chủ trương, chính sách này liệu có tác động tốt đến việc điều tiết giá nhà vì cần thêm thời gian để được thi hành và ảnh hưởng đến thị trường.

Đáng chú ý, nếu như trong báo cáo nửa đầu năm 2022, tiềm năng tăng giá bất động sản trong 1 - 5 năm tới là một trong những yếu tố được đánh giá cao nhất - ở mức 57 điểm, thì sang nửa cuối năm 2022, yếu tố này giảm còn 35 điểm - chỉ 35% đáp viên cho rằng giá bất động sản sẽ tăng mạnh.

Ông Lê Bảo Long, Giám đốc chiến lược của Batdongsan.com.vn nhận định, khi bất động sản đã ở nền giá cao sau một thời gian liên tục tăng giá, thì việc người tiêu dùng dự đoán giá bất động sản không tăng mạnh nữa là điều dễ hiểu. Tuy nhiên 50% đáp viên vẫn tin bất động sản sẽ tăng giá nhẹ, gần như không có ai cho rằng bất động sản sẽ giữ nguyên hoặc giảm giá trong 1 - 5 năm tới.

Bên cạnh những yếu tố bị giảm điểm đánh giá, yếu tố thị trường bất động sản và lãi suất vay mua nhà lại có điểm số tăng. Cụ thể, mức độ hài lòng về thị trường tăng từ 57 lên 71 điểm trong nửa cuối năm 2022, mức độ hài lòng về lãi suất vay mua nhà (cho rằng lãi suất đang ở mức chấp nhận được) cũng tăng từ 33 lên 41 điểm. Tuy vậy, đánh giá của người tiêu dùng về khả năng tiếp cận gói vay ngân hàng giảm từ 39 xuống còn 18 điểm.

Báo cáo của Batdongsan.com.vn cũng tiết lộ việc lãi suất vay mua nhà tăng lên không ảnh hưởng nhiều đến quyết định mua nhà của những người đã sở hữu ít nhất một bất động sản. 64% đáp viên cho biết họ sẽ không trì hoãn kế hoạch mua ngôi nhà thứ hai dù lãi suất tăng. 25% đáp viên cho biết họ có dự định mua bất động sản trong một năm tới, với tỷ lệ muốn mua sản phẩm thứ cấp và sơ cấp xấp xỉ nhau. Lý do hàng đầu của họ khi mua bất động sản là để đầu tư, sau đó là để có môi trường sống thuận tiện hơn và có thêm không gian cho con cái, bản thân.

Trong khi đó, đến 70% người được hỏi không có kế hoạch mua hay thuê bất động sản nào trong năm tới. Rào cản lớn nhất đối với việc mua bất động sản là giá cao, tiếp đó là những khó khăn liên quan đến vay mua nhà như lãi suất vay cao và người muốn mua nhà không đủ khả năng để vay từ ngân hàng.

Tâm lý người tiêu dùng thể hiện qua báo cáo đã tái hiện khách quan thực tế thị trường và phần nào lý giải nguyên nhân thanh khoản đang diễn ra khá chậm. Lượt quan tâm đến bất động sản toàn quốc các tháng gần đây liên tục giảm so với cùng kỳ năm trước. Dữ liệu lớn của Batdongsan.com.vn cho thấy mức độ quan tâm trong tháng 4, 5, 6 lần lượt giảm 6%, 11%, 13% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong bối cảnh người mua nhà phải chịu nhiều áp lực về tài chính, Batdongsan.com.vn cho rằng doanh nghiệp có thể hỗ trợ khách hàng bằng cách hạ tỷ trọng thanh toán trong những đợt đầu tiên, giãn tiến độ thanh toán, kéo dài thời gian hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng, ân hạn nợ gốc, cam kết lợi nhuận hoặc cam kết mua lại nhà cho khách hàng.