AirVisual phản bác thông tin cố tình thổi phồng chỉ số ô nhiễm

Trước nhiều bối rối của người dân, cũng như giới khoa học về sự thiếu thống nhất trong các kết quả quan trắc không khí trên các trang nước ngoài lẫn Việt Nam. Zing.vn đã liên hệ với đại diện đơn vị cung cấp dịch vụ quan trắc không khí AirVisual để tìm câu trả lời cho những thắc mắc này.

Bà Louise Watt, đại diện truyền thông Công ty IQAir (đơn vị sáng lập và điều hành AirVisual), cho biết AirVisual là ứng dụng quan trắc không khí hàng đầu thế giới và luôn tự hào về độ chính xác cũng như trung thực của các chỉ số.

Hà Nội liên tục đứng đầu thế giới về ô nhiễm không khí trong tháng 10 theo các chỉ số quan trắc của AirVisual. Ảnh: Hoàng Hà.

- Dựa vào các chỉ số quan trắc của AirVisual, Hà Nội nhiều lần đứng đầu trong top các thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng như chính quyền thành phố không thừa nhận tính chính thống và tin cậy của các chỉ số này. Bà có thể cho biết cách AirVisual đo đạc, cũng như tính toán chỉ số AQI thế nào?

- Đối với mỗi trạm quan trắc, chúng tôi thu thập từng thành phần không khí riêng và tính toán riêng nồng độ của mỗi chỉ số ô nhiễm. Theo đó, chỉ số của chất gây ô nhiễm nhiều nhất sẽ là chỉ số cho giá trị AQI tổng thể. 

Chúng tôi sử dụng công thức tính AQI của Mỹ, trình bày dữ liệu theo thời gian thực, không sử dụng phương pháp tổng hợp dữ liệu trong 24 giờ rồi lấy giá trị trung bình.

Đối với chỉ số AQI đại diện của một thành phố, chúng tôi lấy giá trị trung bình của các điểm quan trắc chúng tôi có. Thậm chí, chúng tôi còn tránh sử dụng chỉ số ở 1 hoặc 2 trạm có số liệu đột biến, có thể làm sai lệch lớn đến chỉ số chung.

Trên AirVisual, lượng người theo dõi địa điểm Hà Nội đã tăng lên gần 1,4 triệu người. Ảnh chụp màn hình.

- Khu vực Hồ Tây là một trong những nơi có không khí tốt nhất Hà Nội nhưng số liệu mà AirVisual thông báo thường cao bất thường, kể cả những ngày không khí chung của thành phố tốt. Theo bà, liệu trạm quan trắc ở đây có bị trục trặc, hoặc bị ảnh hưởng bởi nguồn ô nhiễm nào không?

- Dữ liệu quan trắc của chúng tôi liên tục được thu thập bởi hệ thống trí tuệ nhân tạo và sẽ lập tức thông báo nếu dữ liệu nhận về không phù hợp. Nếu các bạn nghi ngờ về các dữ liệu này, chúng tôi khuyến nghị người dùng báo cáo về các lỗi, hay về 1 trạm quan trắc cụ thể.

Điều này sẽ đảm bảo có sự kiểm tra chéo giữa hệ thống của chúng tôi và cộng đồng người dùng đối với các kết quả quan trắc. Chúng tôi tin AirVisual là đơn vị uy tín trong cung cấp kết quả AQI. Chưa một bên nào làm được nhiều hơn chúng tôi trong việc đảm bảo dữ liệu chính xác và đáng tin cậy.

- Có một vài ý kiến cho rằng AirVisual đang làm quá các chỉ số AQI tại Hà Nội để thu hút sự chú ý cho trang, cũng như quảng bá cho các sản phẩm của công ty như ứng dụng trên điện thoại, các loại máy quan trắc... Bà nghĩ sao về điều này?

- Chúng tôi là công ty từ Thụy Sỹ và niềm kiêu hãnh của chúng tôi là sự trung thực, khách quan. Để đảm bảo tính khách quan và giành được sự tin tưởng của hàng triệu người dùng trên toàn cầu, chúng tôi đã quyết định ngay từ khi bắt đầu là đảm bảo mọi thông tin về AQI hoàn toàn minh bạch.

Với mỗi trạm quan trắc trong thành phố, chúng tôi luôn liệt kê tên nguồn dữ liệu, người đóng góp. Việc này giúp dữ liệu trở nên minh bạch và cung cấp sự lựa chọn cho người dùng, họ có muốn theo dõi cập nhật từ các điểm này không.

Nếu chúng tôi sử dụng dữ liệu tính toán bởi hình ảnh vệ tinh và điều kiện thời tiết, chúng tôi cũng ghi chú thích rõ bên cạnh những thông tin đó.

Các dữ liệu thông tin về nguồn dữ liệu và người đóng góp đều được lưu trữ và cho phép người dùng được xem một cách cách rõ ràng. Giả sử nếu người dùng không tin tưởng 1 trạm quan trắc, chúng tôi cũng đề xuất các lựa chọn khác như các trạm quan trắc của Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội.

Nền tảng của AirVisual hoàn toàn miễn phí, chúng tôi muốn mọi người đều có thể truy cập các thông tin sớm nhất về tình hình không khí bởi đây là các chỉ số thiết yếu đối với sức khỏe.

Số điểm quan trắc của Hà Nội trên AirVisual giảm từ 13 điểm xuống còn 8 điểm, mất nhiều điểm như Tây Hồ, Nguyễn Văn Cừ, Bắc Từ Liêm. Ảnh chụp màn hình.

- Một vài chuyên gia nhận định việc AirVisual sử dụng chỉ số quan trắc thời gian thực để đánh giá mức độ ô nhiễm các thành phố theo thang đo AQI là không hợp lý và công bằng. Bà đánh giá thế nào về điều này?

- Chúng tôi cập nhật AQI theo thời gian thực bởi chúng tôi tin rằng đó là cách tốt nhất để người dân có thể tự bảo vệ sức khỏe một cách kịp thời. Dữ liệu thời gian thực người dân biết được chất lượng không khí ngay tại thời điểm đó. Nếu có đột biến về ô nhiễm, họ sẽ lập tức có hành động để tự bảo vệ như đóng cửa sổ, hạn chế ra ngoài và đeo khẩu trang khi cần thiết.

Còn việc so sánh các thành phố trên thang đo AQI thời gian thực giúp nâng cao nhận biết của người dân đối với vấn đề ô nhiễm và các tác động lên sức khỏe người dân và chính phủ. Nhận biết thông tin về không khí đầy đủ, nhanh chóng giúp thúc đẩy cho không khí sạch hơn.

Chúng tôi làm việc với nhiều chính phủ các nước và các tổ chức bảo vệ môi trường trên toàn thế giới, để mang không khí sạch đến hàng triệu người dùng. Chúng tôi rất hoan nghênh nếu được hợp tác với Chính phủ Việt Nam và các tổ chức tại đây về bảo vệ môi trường. Mong rằng họ sẽ cân nhắc liên hệ với chúng tôi để hợp tác trong tương lai.

Sáng 7/10, nhiều điểm quan trắc của AirVisual trên địa bàn Hà Nội đã biến mất. Trước đó, AirVisual có 13 điểm, hiện chỉ còn 8. Một số trạm quan trắc có số liệu bất thường như Tây Hồ, Nguyễn Văn Cừ, Bắc Từ Liêm đã không còn...

Hôm qua (6/10), ứng dụng quan trắc không khí của công ty này cũng biến mất trên cửa hàng ứng dụng của iOS, Google Store tại Việt Nam. Zing.vn đang liên hệ AirVisual về vấn đề này và đang chờ phản hồi phía công ty.