Biểu hiện và cách xử trí khi ngộ độc rượu methanol

	Hà Nội chỉ đạo khẩn khắc phục hậu quả ngộ độc rượu
	Thêm một bệnh nhân ngộ độc rượu methanol, tiên lượng tử vong

Ngộ độc rượu ethanol

Bệnh nhân ngộ độc rượu methanol ở Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai. Ảnh: Đình Tuệ.

Bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai - Phó chi cục trưởng chi cục ATVSTP TP HCM cho biết: "Ngộ độc rượu là hậu quả nhiễm độc nhất thời khi uống rượu vượt quá mức chấp nhận của cơ thể, nhất là rượu chứa methanol hoăc ethanol".

Theo đó, ethanol trong rượu có vị nồng, thường dùng để pha chế đồ uống giải khát nhưng bản thân ethanol cũng là chất có thể gây độc hại cho cơ thể khi lạm dụng.

Khi vào cơ thể qua đường uống, ethanol bắt đầu quá trình hấp thụ và phân hủy ngay từ màng niêm mạc trong miệng. Sau đó, được hấp thụ trên toàn tuyến tiêu hóa và đi thẳng vào máu, từ máu vào gan và phân hủy một phần lớn ở gan. Cơ thể loại trừ một phần nhỏ ethanol bằng con đường bài tiết qua mồ hôi, nước tiểu, hơi thở, sữa mẹ, phần còn lại được biến đổi do oxy hóa.

Ethanol ức chế làm suy yếu hệ thần kinh trung ương, gây giảm hoạt tính các nơron thần kinh, dẫn đến các biểu hiện bất thường của hệ thần kinh và các hành vi không bình thường khác.

- Ngộ độc cấp tính: Giai đoạn đầu có dấu hiệu kích thích, người thấy sảng khoái, nói nhiều, các vận động phối hợp đã bị rối loạn. Giai đoạn ức chế biểu hiện: Phản xạ gân xương giảm, tri giác giảm, mất khả năng tập trung tư tưởng, giãn mạch ngoại vi, hạ huyết áp, tử vong.

- Ngộ độc mạn tính: Uống rượu kéo dài dẫn đến sút cân, chán ăn, tiêu chảy do tổn thương gan và ruột, da tái do thiếu máu, thoái hóa gan, xơ gan, có thể ung thư gan, mất trí nhớ, run và rối loạn tâm thần.

Ngộ độc rượu methanol

Ngộ độc rượu có chưa methanol có thể dẫn đến chết người. Ảnh Công Phương

Nguy hiểm hơn và thường dẫn đến chết người là khi uống rượu có chứa methanol, một sản phẩm của quá trình điều chế cồn công nghiệp. Methanol (còn gọi metylic ancohol) là rượu có công thức hóa học đơn giản nhất, nhẹ, dễ bay hơi, không màu, dễ cháy với một mùi đặc trưng, rất giống ethanol. Methanol là chất rất độc, với lượng nhỏ gây mù, nhiều hơn có thể tử vong dễ dàng.

Để hạ giá thành sản phẩm, nhiều cơ sở sản xuất đã pha methanol vào rượu để bán cho người tiêu dùng. Những người sử dụng thường bị nghiện rượu, ham rượu rẻ nên thường mua phải rượu có lẫn tạp chất methanol, uống nhiều có thể gây chết người.

Methanol sau khi được uống vào sẽ chuyển hoá thành formaldehyde nhờ men alchoholdehydrogenase và sau đó thành formic acid nhờ men acetaldehyde dehydrogenase. Chính những chất này gây độc cho gan, gây suy thận cấp, đặc biệt là gây toan hóa máu nặng nề.

Các triệu chứng nhiễm độc methanol thường xuất hiện trong vòng 30 phút sau khi uống hoặc có thể muộn hơn, tuỳ thuộc vào số lượng mà bệnh nhân uống. Thường có hai giai đoạn, gồm:

Giai đoạn kín đáo (vài giờ đến 30 giờ đầu): triệu chứng lúc đầu thường kín đáo và nhẹ, ức chế nhẹ thần kinh, an thần, vô cảm nên thường bị bệnh nhân chủ quan và bỏ qua hoặc không được phát hiện.

Giai đoạn biểu hiện ngộ độc: nôn mửa, đau bụng, phản ứng chậm, đi đứng xiêu vẹo; giảm khả năng nghe, nhìn, ngửi. Ngoài ra, trí nhớ giảm sút, thiếu kiềm chế hoặc ngộ độc nặng có thể dẫn đến bất tỉnh, xanh tái, tử vong.

Xử lý khi ngộ độc rượu và cách phòng tránh

Cách xử lý ngộ độc rượu: Khi bệnh nhân bị ngộ độc rượu, nhất là có rối loạn ý thức, nguyên tắc cấp cứu cơ bản ban đầu là phải đảm bảo thông thoáng đường hô hấp bằng cách cho bệnh nhân nằm đầu cao và tư thế nghiêng an toàn. Nếu bệnh nhân không tỉnh hoặc tỉnh dậy nhưng đau đầu nhiều, chóng mặt và nhìn mờ, sợ ánh sáng, đau mắt, giảm hoặc mất thị lực, ảo thị... cần phải đưa tới bệnh viện khám.

Phòng tránh ngộ độc rượu:

- Không mua và sử dụng rượu không rõ nguồn gốc, xuất xứ và không nhãn mác.

- Không uống rượu tự pha chế, ngâm lá, rễ khi không biết rõ về độc tính của nó.