Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, đúng phong thủy và ý nghĩa nhất 2025

Truyền thống bày mâm ngũ quả ngày Tết ở Việt Nam

Mâm ngũ quả là gì?

Mâm ngũ quả là một phần quan trọng trong phong tục ngày Tết của người Việt. Tên gọi “ngũ quả” xuất phát từ triết lý phương Đông, đại diện cho ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Mỗi loại quả mang một ý nghĩa riêng, tượng trưng cho lời cầu mong về tài lộc, sức khỏe, và hạnh phúc.

Phong tục bày mâm ngũ quả có nguồn gốc từ đạo Phật và Nho giáo, bắt nguồn từ triết lý về sự hài hòa giữa con người và vũ trụ. Từ thời nhà Lý, mâm ngũ quả đã xuất hiện trong các dịp lễ Tết như một biểu tượng thiêng liêng để dâng lên tổ tiên. Qua thời gian, mâm ngũ quả không chỉ là biểu tượng tâm linh mà còn phản ánh sự sáng tạo và phong phú trong văn hóa Việt Nam.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả trong ngày Tết

Mâm ngũ quả không chỉ là vật phẩm trang trí mà còn mang trong mình ý nghĩa tâm linh sâu sắc:

- Biểu tượng cho lòng biết ơn: Là món quà kính dâng tổ tiên, mâm ngũ quả thể hiện lòng hiếu thảo, biết ơn cội nguồn và tổ tiên.

- Cầu mong phúc lộc đầu năm: Mỗi loại quả trên mâm tượng trưng cho những lời chúc khác nhau như sức khỏe, tài lộc, thịnh vượng, con đàn cháu đống, và an khang.

- Thể hiện sự đoàn viên: Việc chuẩn bị mâm ngũ quả là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp, cùng nhau chăm chút và tạo nên những kỷ niệm đẹp trong ngày Tết.

Những loại quả thường dùng trong mâm ngũ quả

Tùy thuộc vào phong tục và điều kiện tự nhiên, các vùng miền có cách chọn và sắp xếp mâm ngũ quả khác nhau, mỗi loại quả lại mang một ý nghĩa riêng:

Miền Bắc:

Chuối xanh: Là nền tảng của mâm ngũ quả, biểu tượng cho sự che chở, bảo vệ.

Bưởi vàng: Tượng trưng cho sự đầy đủ, sung túc.

Hồng, quất: Mang lại may mắn, phúc lộc.

Đào: Biểu tượng cho sự trường thọ, tươi mới.

Miền Trung:

Thanh long: Với vỏ đỏ, ruột trắng, biểu tượng cho may mắn và thịnh vượng.

Dưa hấu: Tượng trưng cho sự ngọt ngào, viên mãn.

Mãng cầu: Lời cầu mong bình an, tài lộc.

Chuối chín: Đem đến sự trọn vẹn, đoàn kết gia đình.

Miền Nam:

Mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung: Tên gọi tạo thành câu chúc “Cầu vừa đủ xài sung”, mang ý nghĩa cầu mong một năm mới ấm no, đủ đầy.

Dưa hấu khắc chữ: Tăng thêm tính trang trọng, gửi gắm lời chúc phúc đầu năm.

Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp và đúng phong thủy

Chuẩn bị các loại quả

Khi chọn trái cây, cần chú ý:

• Chọn quả tươi, có màu sắc hài hòa.

• Không chọn quả bị hư hỏng, dập nát.

• Rửa sạch và lau khô trước khi bày lên mâm.

Nguyên tắc sắp xếp

Sắp xếp các loại quả cần hài hòa về màu sắc, kích thước:

• Quả to, nặng như bưởi, dưa hấu đặt ở dưới.

• Các loại quả nhỏ hơn như quất, sung, táo đặt lên trên.

• Đặt theo hình dáng tự nhiên, tạo cảm giác gần gũi, cân đối.

Một số mẹo trang trí thêm

• Thêm hoa tươi: Như hoa cúc, hoa mai để tạo điểm nhấn.

• Sử dụng lá xanh: Như lá chuối để làm nền, tạo vẻ tự nhiên.

• Phụ kiện trang trí: Dây ruy băng, chữ Tài - Lộc bằng giấy đỏ.

Những điều cần tránh khi bày mâm ngũ quả

Để tránh phạm vào những điều kiêng kỵ, khi bày mâm ngũ quả cần lưu ý:

• Không dùng quả giả: Mâm ngũ quả là biểu tượng thiêng liêng, việc dùng quả giả có thể làm mất đi ý nghĩa tâm linh.

• Không chọn quả bị hỏng hoặc dập nát: Quả hỏng mang ý nghĩa xui xẻo, không may mắn.

• Tránh chọn quả có mùi khó chịu: Những loại quả như sầu riêng không nên đặt trên bàn thờ vì mùi quá nồng.

• Sắp xếp lộn xộn: Việc bày mâm ngũ quả không hợp lý có thể làm giảm giá trị thẩm mỹ và phong thủy.

Một số mẫu mâm ngũ quả đẹp theo từng vùng miền

Miền Bắc:

Miền Trung:

Miền Nam: