Mấy ngày gần đây, trên mạng xã hội có rất nhiều thông tin quảng cáo cơ hội làm giàu chỉ với 25 USD, một cách để các "thủ lĩnh đa cấp" kêu gọi lôi kéo người tham gia.
Với số tiền nhỏ 25 USD, dự án được cho là đấu giá để đón nhận sự may rủi. Cụ thể, khi tham gia, người dùng có 2 lựa chọn là đấu giá hoặc mời người chơi cho hình thức này. Thực chất đây có thể xem là một hình thức đánh bạc vi phạm pháp luật Việt Nam.
Sử dụng cơ chế Point được mua từ người dùng, con số 25 USD được xem là cách ban đầu để có được Point cho những người level 0. Với cấp cao hơn, con số này có thể nhiều tùy vào hệ số nhân.
Cụ thể, người dùng khi cần nhiều hơn cần kích hoạt gói 25 USD để nhận về 2,5 USD Point, hoặc lên thẳng gói 1.975 USD để nhận về 395 USD Point. Nếu ở level cao, số điểm này còn được nhân theo phần trăm.
Ngoài ra, Point ngoài dùng số tiền 25 USD để mua, còn có thể mua qua người khác trên hệ thống. Vấn đề từ đây khi người nắm giữ Point sẽ bán và thao túng giá cho người chơi có nhu cầu. Từ đó, không chỉ là 25 USD, mà còn có thể nhiều hơn cho người chơi nếu lỡ sập bẫy vì cái lợi quá lớn không như quảng cáo khi lỡ tham gia vào.
Thông qua mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử online này đang được nhiều "thủ lĩnh" kêu gọi liên tục. Điều này cho thấy sự biến tướng của loại hình này khi kêu gọi người chơi tham gia với sự mập mờ lẫn đa cấp chéo.
Ở những sàn thương mại điện tử tự phát này, nhà cái tất nhiên sẽ hưởng lợi nhiều nhất khi sự tham gia của người chơi sẽ bù vào hoa hồng hệ thống. Khi giá cả Point biến động, người chơi dù có Point cao cũng không có giá trị khi đã bão hòa.
Trong khi đó, các "thủ lĩnh" được mệnh danh tuyến đầu thường để tránh hoa hồng bên dưới, đã sử dụng chính chủ sàn hoặc tiềm lực tài chính lớn, sẵn sàng khiến người dùng mới thiệt hại nhiều hơn khi tham gia.
Riêng với những người chạy theo hệ thống, ngoài hoa hồng tốt, còn là những cò mồi cấp thấp, sẵn sàng bị thay thế vì tiềm năng tài chính hạn chế. Và con bạc, chính là người chơi mới, ngoài lợi ích thấp nhất còn có khả năng nhận nhiều rủi ro hơn cho mình.
Có nhiều ý kiến cho rằng đây là mô hình không hệ lụy. Tuy nhiên, các "thủ lĩnh" cũng sẵn sàng dựa vào logic này để đưa người cả tin vào bẫy. Nhất là với những người chơi mới, khi đạt điểm Point cao, có thể trở thành trắng tay với những hình thức khác như đấu giá ngược là một ví dụ.
Về cơ bản, dự án này giống như sự kết hợp của mô hình Ponzi (đa cấp dùng tiền người sau trả cho người trước) và đánh bạc. Điều này còn tồi tệ hơn cả những dự án đa cấp trước đây.
Do đó, người chơi mới cần cẩn trọng với những kêu gọi đầu tư kiếm lợi nhuận một cách quá dễ dàng trên mạng, vì có thể sẽ trở thành con mồi của mô hình đa cấp mới.