Cố ghép hai kỳ thi làm một: Người học sẽ chịu hậu quả!

Bản chất của kỳ thi là xét công nhận tốt nghiệp THPT

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm học 2017 - 2018, GS Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội, đã phát biểu:

"Chúng ta vẫn nói là đáp ứng 2 yêu cầu nhưng tôi cho rằng thi THPT là để công nhận tốt nghiệp của các em sau 12 năm học; chuyện tuyển sinh ĐH là việc của các trường ĐH, tùy theo yêu cầu, theo đặc thù của mình mà có cách tuyển phù hợp.

Chúng ta lấy kết quả thi phổ thông rồi “đắp” vào ĐH thì sẽ khó vì thi phổ thông là để đánh giá đa số. Trong khi đó, tuyển sinh ĐH là tuyển những em có năng lực phù hợp với từng ngành nghề. Tự chủ ĐH có liên quan việc tự chủ tuyển sinh là như vậy".

GS Đào Trọng Thi cũng nhấn mạnh, vẫn cần coi đây là kỳ thi tốt nghiệp THPT, nhiệm vụ chính vẫn là để xét công nhận tốt nghiệp sau 12 năm học của học sinh và chỉ đặt ra yêu cầu đánh giá năng lực ở mức trung bình. Những trường ĐH không có yêu cầu đặc biệt vẫn dùng nó để xét tuyển ĐH.

Mục tiêu, yêu cầu khác nhau mà lại đo bằng một thước chung thì rất khó. Nhà giáo Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch Hội đồng Trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hà Nội), cũng lo ngại: nếu đề thi lạc vào hướng tăng độ khó thì nhân dân sẽ có ý kiến, sẽ lo ngại vì họ là đại diện số đông. Hy vọng Bộ thay đổi có chừng mực để kết quả của kỳ thi đúng là kỳ thi THPT quốc gia, phổ thông, cơ bản chứ không lạc vào phân hóa quá khiến cho kỳ thi này trở thành kỳ thi tuyển sinh ĐH.

Ý KIẾN

Chỉ là giải pháp trước mắt

“Kỳ thi 2 trong 1 này đồng thời phải đạt 2 mục đích: kiểm tra đánh giá trình độ căn bản của TS để xét tốt nghiệp nhưng phải có độ khó nhất định để xét tuyển ĐH. Một kỳ thi phục vụ đồng thời 2 mục đích vừa căn bản vừa phân hóa sẽ rất khó. Vì vậy, các trường ĐH sử dụng kết quả này để xét tuyển TS cũng chỉ là giải pháp ở giai đoạn trước mắt. Về lâu dài, các trường cần phải tính tới việc tổ chức thêm kỳ thi riêng để có kết quả xét tuyển TS phù hợp hơn”.

Tiến sĩ Nguyễn Đức Nghĩa (nguyên Phó giám đốc ĐH Quốc gia TP.HCM)

Giúp học sinh đánh giá đúng mình

“Thành công của bộ phận ra đề năm nay giúp học sinh đang học lớp 11 cố gắng hơn và cũng giúp học sinh và cả phụ huynh nhìn nhận đúng thực lực của con em mình. Năm ngoái do đề dễ, điểm cao khiến nhiều học sinh bị rớt oan vì nghĩ mình giỏi đăng ký vào các trường khó.

Tuy nhiên, độ khó cần theo hướng đòi hỏi học sinh tư duy và sáng tạo. Nếu khó theo kiểu đánh đố, phải dùng mẹo để giải thì sẽ quay lại thời xưa khiến các em phải chui vào các lò luyện thi sẽ không tốt”.

PGS-TS Đỗ Văn Dũng (Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM)

Quan trọng ở sự phân hóa của đề thi

“Đề thi như thế nào thì việc xét tốt nghiệp cũng không quá khó vì còn 50% điểm được xét từ lớp 12. Nhưng về nguyên tắc xét tuyển vào ĐH, nếu như phổ điểm của TS “dồn cục” quá nhiều về một mức điểm thì việc xét tuyển sẽ khó khăn hơn. Điều quan trọng không phải ở đề thi khó hay dễ mà ở việc đề thi đó có phân hóa tốt học sinh hay không. Nếu phân hóa tốt thì các trường sẽ càng dễ dàng hơn trong việc chọn lựa TS vào trường”.

Thạc sĩ Cổ Tấn Anh Vũ (Trưởng phòng Tuyển sinh Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM)

Trường ĐH dễ xác định điểm chuẩn

“Đề thi không phân hóa được TS thì mới nguy hiểm, phân hóa được là tốt. Chưa kể năm nay quy định tính điểm theo 2 chữ số thập phân thì các trường cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc tính toán điểm chuẩn”.

Tiến sĩ Phạm Tấn Hạ (Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM)

Ban ra đề hãy quên mục tiêu tuyển ĐH

“Ban ra đề thi nên tính toán đề thi phục vụ mục tiêu chủ yếu xét tốt nghiệp. Còn việc xét tuyển ĐH, các trường sẽ chủ động, lấy điểm thi tốt nghiệp THPT hay có kỳ thi riêng. Ban ra đề phải quên việc xét tuyển ĐH đi vì đó là chuyện của các trường”.

Tiến sĩ Lê Trường Tùng (Chủ tịch HĐQT Trường ĐH FPT) Hà Ánh - Đăng Nguyên (ghi)

Trường ĐH tốp đầu nên có thêm một vòng tuyển sinh

Phụ huynh âu lo trông chờ con em bên ngoài phòng thi Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Giải pháp đặt ra, theo các chuyên gia là các trường ĐH tốp đầu cần một kỳ thi riêng, còn kỳ thi THPT quốc gia chỉ là “vòng sơ tuyển”. GS Đào Trọng Thi, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và nhi đồng Quốc hội, nêu giải pháp: Một số trường ĐH, ngành học cần tuyển lựa những học sinh đáp ứng yêu cầu cao thì phương án tốt nhất là nên có 2 vòng.

Vòng thứ nhất là vòng sơ tuyển, cũng là vòng để xét tốt nghiệp. Sau đó có một vòng để đánh giá năng lực chuyên biệt. Vòng thứ 2 này mỗi trường ĐH, mỗi ngành đào tạo đặc thù sẽ đánh giá sâu hơn về năng lực chuyên biệt mà trường mình, ngành mình cần tuyển. Khi đó sẽ chọn được sinh viên phù hợp mà không dồn áp lực cho một đề thi.

Tất cả với những trường ĐH mang tính đại chúng vẫn có thể lấy kết quả của vòng sơ tuyển để xét tuyển sinh đầu vào, thậm chí hiện nay có những trường chỉ lấy kết quả học tập trong 3 năm học THPT mà không cần thi tuyển. Còn những trường đặc thù, trường tốp đầu thì nên tuyển sinh bằng kết quả của vòng thứ hai.

GS Thi cho rằng, việc tuyển sinh vòng 2 như vậy là hoàn toàn khả thi vì số lượng trường ĐH có nhu cầu này trên thực tế là không nhiều. TS dự thi cũng không cao, theo GS Thi, chỉ khoảng 10 - 15% vì học sinh còn phải căn cứ vào khả năng của mình thì mới dự thi vào những trường tốp đầu.

Làm như vậy, theo GS Thi, sẽ không dồn gánh nặng quá lớn vào một đề thi THPT như hiện nay, vừa không ép TS chỉ có một lần thi và phải dùng kết quả của kỳ thi chung ấy để xét tuyển luôn vào ĐH.

Trong khi đó, PGS Trần Văn Tớp, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, chia sẻ: “Nhiều trường tốp trên cũng đã tính đến việc này, nhất là sau khi có dấu hiệu cho thấy giữa kết quả thi của TS không thực sự tương xứng với kết quả học ĐH. Chẳng hạn, có một trường kỹ thuật đã thực hiện khảo sát với những TS mà điểm đầu vào toàn tầm 27 - 28, kết quả khảo sát cho thấy điểm thực chỉ ở mức 18 - 19 điểm”.

Tuy nhiên, ông Tớp cho rằng kỳ thi THPT quốc gia là thước đo khả dĩ nhất, dễ chấp nhận nhất. Vì thế mà kỳ thi vẫn được các trường ĐH ủng hộ. Mặc dù vậy, PGS Tớp cũng thừa nhận, kết quả kỳ thi không phù hợp tuyệt đối với yêu cầu đầu vào của một số trường.

Tuệ Nguyễn - Quý Hiên