‘Đổi từ thu phí thành thu giá là coi thường tiếng Việt’

Ngày 22/5, bên lề hành lang Quốc hội, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể đã giải thích về vấn đề "thu giá" và "thu phí":

Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể bên lề hành lang Quốc hội ngày 22/5.

“Mình phải xem BOT là một sản phẩm của doanh nghiệp, mà doanh nghiệp thì ấn định giá. Còn "phí" thì mang tính chất nhà nước. Chỉ thế thôi”.

Theo Bộ trưởng GTVT, việc thu phí thuộc thẩm quyền của HĐND địa phương và bộ ngành liên quan, do đó trước đây khi muốn điều chỉnh phí BOT thì rất khó khăn và chậm, do phải thông qua các cơ quan đó.

Khi chuyển sang "thu giá", về bản chất lợi ích nhà đầu tư thu được vẫn như trước, nhưng việc điều chỉnh sẽ nhanh chóng hơn để đáp ứng điều kiện từng trạm thu tuỳ theo vị trí, khu vực; thậm chí có thể giảm giá để cân đối phương án tài chính.

Tuy nhiên, nhìn từ góc độ ngôn ngữ, nhiều nhà nghiên cứu cho biết, họ chưa từng nghe khái niệm “thu giá” bao giờ.

TS. Nguyễn Xuân Diện. (Ảnh: NVCC)

Trao đổi với chúng tôi, TS. Nguyễn Xuân Diện - cán bộ Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho biết:

“Tôi rất ngỡ ngàng khi xem những bức ảnh chụp các trạm BOT, ghi là “Trạm thu giá”. Lúc đầu tôi tưởng ảnh cư dân mạng chế cho vui. Nhưng khi xác định được là ảnh thật, tôi quá sững sờ và bức xúc".

Một số biển hiệu “trạm thu phí” nay đã được đổi thành “trạm thu giá”. (Ảnh: Tuổi Trẻ)

TS. Nguyễn Xuân Diện cũng giải thích thêm:

"Chữ “phí” và chữ “giá” là 2 từ Hán Việt, có nghĩa khác nhau.

“Phí” là chi phí, là hao tổn, tiêu dùng. Theo đó, nếu ai đó bỏ ra số tiền làm việc gì đó, thì "thu phí" tức là thu lại số tiền đã bỏ ra, mà người tiêu thụ, tiêu dùng, tức là người được hưởng phải chịu.

Còn “giá” là giá trị của một vật, được quy định bằng tiền.

Hai chữ “giá” và “phí” do vậy không hề đồng nghĩa, cũng không hề gần về nghĩa. Vì thế không thể, và không được phép dùng thay cho nhau.

Chính vì thế, tôi nghĩ rằng, việc đổi tên từ trạm "thu phí" sang trạm "thu giá" là coi thường tiếng Việt.

Liên quan đến vấn đề trên, TS. Đỗ Văn Hiểu – trường Đại học Sư phạm Hà Nội cũng cho biết ông chưa từng nghe khái niệm “thu giá” bao giờ.

Bộ trưởng GTVT giải thích tên gọi 'thu giá' và 'trạm thu giá' Theo Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể, đó là quy định của Chính phủ và gọi “thu giá” để linh hoạt hơn.

Thu giá và thu phí BOT giao thông có gì khác nhau? Khi thu giá BOT, Bộ GTVT có thẩm quyền điều chỉnh mức giá tối đa còn thu phí do Bộ Tài chính quyết định.