Giải pháp 'chặn đứng' bán nhà ở xã hội ở Đà Nẵng không đúng đối tượng

Người thu nhập cao mua nhà ở xã hội rồi... đóng cửa để trống

Tại TP Đà Nẵng có nhiều dự án nhà ở xã hội như nhà ở xã hội chung cư Mân Thái (Nest Home), chung cư Vicoland, chung cư An Trung 2... đáp ứng một phần nhu cầu an cư của người dân có thu nhập thấp.

Những dự án nhà ở xã hội trên giao tư nhân đầu tư, quá trình xét duyệt hồ sơ thông qua Sở Xây dựng TP Đà Nẵng nhưng vẫn để "lọt" các đối tượng không được mua theo qui định pháp luật.

Cụ thể, theo tài liệu của chúng tôi, tại Kết luận thanh tra số 11383/KL-SXD ngày 05/12/2018 của Giám đốc Sở Xây dựng, dự án nhà ở xã hội Nest Home do Công ty TNHH Kinh doanh Đầu tư Xây dựng Phú Mỹ làm chủ đầu tư. 

Dự án khởi công từ tháng 9/2012, hoàn thành đưa vào sử dụng tháng 8/2014, gồm 421 căn hộ (trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư chuyển đổi 1 căn hộ sang làm máy phát điện nên còn lại 420 căn hộ) cùng các công trình phục vụ công tác quản lí vận hành, sinh hoạt chung.

Tuy nhiên, chủ đầu tư còn thiếu sót trong việc chấp hành các qui định của pháp luật về xác định giá bán nhà ở xã hội; xác định chi phí đầu tư xây dựng để làm căn cứ xác định giá bán nhà ở xã hội có một số công tác không hợp lí; tiếp nhận hồ sơ, xét duyệt một số đối tượng mua nhà ở xã hội chưa phù hợp với qui định, dẫn đến việc còn 135 trường hợp mua nhà ở xã hội tại dự án chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất.

Về tình trạng sử dụng nhà chung cư, có nhiều trường hợp người mua căn hộ chưa được cấp chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất nhưng đã thực hiện cho thuê nhà.

Dự án thứ hai cũng khiến người dân bất bình là chung cư Vicoland nằm tại cuối tuyến đường Bạch Đằng Đông, phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, do Công ty Cổ phần Tập đoàn Xây dựng và Phát triển nhà Vicoland làm chủ đầu tư.

Trong quá trình xét duyệt, bán nhà ở xã hội của chung cư Vicoland cũng xảy ra việc xét duyệt không đúng đối tượng, một số trường hợp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng dù đã bán cho người dân. Đến cuối năm 2019, vẫn còn nhiều trường hợp chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất gây bức xúc dư luận.

Gần đây nhất, ngày 24/12/2019, Thanh tra TP Đà Nẵng đã ban hành thông báo về việc chấp hành chính sách, pháp luật, trong công tác xét duyệt, quản lí và sử dụng nhà ở xã hội chung cư An Trung 2, quận Sơn Trà. Chủ đầu tư Liên Danh DMC-579.

Đây là dự án có vị trí đắc địa khi nằm ngay trên mặt tiền trục đường Ngô Quyền, đi trung tâm thương mại Vincom, cầu sông Hàn, trung tâm thành phố khoảng 1,5km; biển Mỹ Khê khoảng 1km; sân bay khoảng 1,5km.

Kết quả thanh tra, tại chung cư có 86 trường hợp khóa cửa từ khi nhận bàn giao căn hộ (ngày 21/1/2019) có dấu hiệu nhiều tháng chưa ở, thực tế người được mua nhà ở xã hội chưa có nhu cầu về nhà ở.

237 căn hộ có hàng chục người cho người khác ở nhờ trong thời gian dài, thực chất có dấu hiệu chuyển nhượng (bán) căn hộ hoặc cho thuê căn hộ khi chưa đủ điều kiện được qui định.

80 trường hợp được xét duyệt, mua nhà ở xã hội chung cư An Trung 2 không đúng đối tượng.

"Sở Xây dựng và Liên doanh DMC-579 còn một số tồn tại, thiếu sót như sau: Sử dụng hệ thống biểu mẫu của của Thông tư số 08/2014/TT-BXD ngày 23/5/2014 của Bộ Xây dựng về việc hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số 188/2013/TT-BXD ngày 20/11/2013 của Chính phủ về phát triển và quản lí nhà ở xã hội đã hết hiệu lực; xét duyệt một số hồ sơ không có giấy tờ chứng minh đúng đối tượng theo qui định tại Điều 22 Nghị định 100/2015/NĐ-CP; xét duyệt cho các đối tượng không đủ điều kiện, tiêu chuẩn của người mua nhà ở xã hội, như: đã sở hữu nhà ở, chịu thuế thu nhập cá nhân…. Đồng thời, việc kê khai không trung thực, không đúng về nhà đất, thu nhập chịu thuế, đối tượng 1 làm việc trong doanh nghiệp của người xin mua nhà ở xã hội để lợi dụng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội", Kết luận Thanh tra chỉ rõ.

Kiến nghị giải pháp ngăn chặn việc xét duyệt, bán nhà ở xã hội không đúng đối tượng

Trong Kết luận Thanh tra chung cư An Trung 2, Thanh tra TP Đà Nẵng đề nghị Chủ tịch UBND thành phố chỉ đạo Sở Xây dựng có qui định, hướng dẫn cụ thể trình tự, thủ tục, chi tiết từng thành phần hồ sơ xét duyệt mua bán nhà ở xã hội nguồn vốn ngoài ngân sách nhằm tránh tình trạng lợi dụng chính sách nhà ở xã hội một cách triệt để nhất. Nhất là những hồ sơ chứng minh về đối tượng làm việc trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; hồ sơ chứng minh về thu nhập không chịu thuế; hồ sơ xác nhận về nhà ở của hộ gia đình người mua nhà ở xã hội và qui định cụ thể cơ quan có thẩm quyền xác nhận về thu nhập và nhà ở.

Không xem xét, phê duyệt hồ sơ những trường hợp đã có nhà ở của riêng mình nhưng đem bán trước ngày đăng kí mua nhà ở xã hội để được xét duyệt mua nhà ở xã hội. Đồng thời, hướng dẫn, tập huấn cụ thể về công tác tổ chức chấm điểm, xét duyệt, lựa chọn đối tượng, điều kiện được xét duyệt cho mua nhà ở xã hội cho chủ đầu tư.

Tham mưu văn bản về việc nghiêm cấm các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, phường và doanh nghiệp xác nhận cho người xin mua nhà ở xã hội khi chưa có đầy đủ cơ sở, thông tin xác nhận về đối tượng, tình trạng nhà ở, thu nhập của người xin mua nhà ở xã hội được đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Tham mưu TP có kiến nghị với Bộ Xây dựng bổ sung qui định pháp luật về chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội cho phù hợp với thực tế hiện nay đối với những trường hợp xin mua nhà ở xã hội có nhiều thửa đất ở (khu đất ở), chế tài xử lí những trường hợp đã có nhà ở của mình nhưng chuyển nhượng, tặng cho để hưởng chính sách mua nhà ở xã hội.

Ban hành văn bản yêu cầu các chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở xã hội; hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn TP Đà Nẵng phải có cam kết chịu trách nhiệm nếu để xảy ra những sai phạm trong quá trình tổ chức xét duyệt hồ sơ cho mua nhà ở xã hội, có biện pháp cụ thể để xử lí nếu nhà đầu tư để xảy ra sai phạm hoặc không thực hiện đúng nội dung đã cam kết.